< Actes 2 >
1 Et comme le jour de la Pentecôte était venu, ils étaient tous ensemble dans un même lieu.
Pentecost-ki numit laklabada thajaba makhoi pumnamak mapham amada punna tinnarammi.
2 Et il se fit tout à coup un son du ciel, comme [est le son] d'un vent qui souffle avec véhémence, et il remplit toute la maison où ils étaient assis.
Aduga khanghoudana akanba nonglei nungsitki makhol-gumba ama swargadagi laktuna makhoina tinnaduna leiriba yum apumbadu pumnil nillammi.
3 Et il leur apparut des langues divisées comme de feu, qui se posèrent sur chacun d'eux.
Adudagi meigi leiton manbasingna khaidokkhiduna maphamduda leiriba makhoi pumnamakki mathakta tongba makhoina ure.
4 Et ils furent tous remplis du Saint-Esprit, et commencèrent à parler des langues étrangères selon que l'Esprit les faisait parler.
Aduga makhoi pumnamak Thawai Asengbana thallammi amasung Thawai Asengbana makhoibu ngamhanbibagi mapanna makhoina atoppa lonsing ngangba hourammi.
5 Or il y avait à Jérusalem des Juifs qui y séjournaient, hommes dévôts, de toute nation qui est sous le ciel.
Matam aduda malemgi mapham pumnamaktagi Tengban Mapubu kina chatchaba Jihudi kaya matam aduda Jerusalem-da laktuna leirammi.
6 Et ce bruit ayant été fait, une multitude vint ensemble, qui fut tout émue de ce que chacun les entendait parler en sa propre langue.
Makhol adu tabada yamlaba miyam adu changaknaduna mapham aduda omsillaklammi, maramdi thajabasing aduna ngangliba adu makhoi masa masagi londa ngangba oina tarammi.
7 Ils en étaient donc tout surpris, et s'en étonnaient, disant l'un à l'autre: voici, tous ceux-ci qui parlent ne sont-ils pas Galiléens?
Makhoina pungngak ngakladuna hainarak-i, “Yeng-u, asumna ngangliba makhoi pumnamaksing asi Galilee-gi mising nattra?
8 Comment donc chacun de nous les entendons-nous parler la propre langue du pays où nous sommes nés?
Adu oirabadi kamdouna makhoina ngangliba adu eikhoi isa isagi londa ngangba oina taribano?
9 Parthes, Mèdes, Elamites, et nous qui habitons, [les uns] dans la Mésopotamie, [les autres] en Judée, et en Cappadoce, au pays du Pont, et en Asie,
Eikhoi kharana Parthia, Media amadi Elam-dagini. Khara amana Mesopotamia, Judea, Cappadocia, Pontus, Asia,
10 En Phrygie, en Pamphylie, en Egypte, et dans ces quartiers de la Libye qui est près de Cyrène, et nous qui demeurons à Rome?
Phrygia, Pamphylia, Egypt amadi Cyrene manakta leiba Libya-gi maphamsingdagini. Eikhoi khara amana Rome-dagini,
11 Tant Juifs que Prosélytes; Crétois, et Arabes, nous les entendons parler chacun en notre langue, des merveilles de Dieu.
Jihudi amadi Jihudigi laining loubasingni. Aduga eikhoi kharana Crete amadi Arabia-dagini. Adumakpu Tengban Mapuna touba angakpa thabaksing adugi maramda eikhoi isa isagi londa makhoina ngangba adu eikhoi pumnamakna tari!”
12 Ils étaient donc tout étonnés, et ils ne savaient que penser, disant l'un à l'autre: que veut dire ceci?
Maduda ngakladuna amadi chamamnaduna makhoi masel hangnarak-i, “Masibu kari matouno?”
13 Mais les autres se moquant disaient: c'est qu'ils sont pleins de vin doux.
Adubu makhoi kharana thajabasingbu karemnaduna hairak-i, “Makhoi yu yamna thakle!”
14 Mais Pierre se présentant avec les onze, éleva sa voix, et leur dit: hommes Juifs! [et vous] tous qui habitez à Jérusalem, apprenez ceci, et faites attention à mes paroles.
Adudagi pakhonchatpa makhoi taramathoiga loinana Peter-na lepkhattuna khonjel houna mayam aduda hairak-i, “Jihudi ichil inaosing amadi Jerusalem-da leiba pumnamak, thoudok asigi maramda ei haijage, mayamna ningthina tabiyu.
15 Car ceux-ci ne sont point ivres, comme vous pensez, vu que c'est la troisième heure du jour.
Nakhoina khanbagumna makhoi asi yu ngaoba natte. Houjik ayukki pung mapan tabada ngairi.
16 Mais c'est ici ce qui a été dit par le Prophète Joël:
Adubu masi Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichou Joel-na haibikhiba aduni:
17 Et il arrivera aux derniers jours, dit Dieu, que je répandrai de mon Esprit sur toute chair; et vos fils et vos filles prophétiseront, et vos jeunes gens verront des visions, et vos Anciens songeront des songes.
Tengban Mapuna hai, ‘Aroiba numitsingda eina eigi Thawaibu mi pumnamakki mathakta heithabigani. Nakhoigi nachanupasing amadi nachanupisingna eigi wa phongdokkani; nakhoigi naha oiriba nupasingna uhanbibasing adu ujagani, aduga nakhoigi ahal oirabasingna mang manggani.
18 Et même en ces jours-là je répandrai de mon Esprit sur mes serviteurs et sur mes servantes, et ils prophétiseront.
Eigi inai nupasing amadi inai nupising animakki mathakta phaoba, numitsing aduda eina eigi Thawai heithagani, aduga makhoina eigi wa phongdokkani.
19 Et je ferai des choses merveilleuses dans le ciel en haut, et des prodiges sur la terre en bas, du sang, et du feu, et une vapeur de fumée.
Eina atiya mathakta angakpasing aduga malemgi makhada khudamsing utkani. Maduda ee, mei amadi meikhu mapei leigani;
20 Le soleil sera changé en ténèbres, et la lune en sang, avant que ce grand et notable jour du Seigneur vienne.
MAPU IBUNGO-gi achouba amadi matik mangalgi numit aduda Numitna mamkhigani aduga thana eegumna nganggani.
21 Mais il arrivera que quiconque invoquera le Nom du Seigneur sera sauvé.
Adubu MAPU IBUNGO-gi ming koujaba mi pumnamakpu kanbigani.’”
22 Hommes Israëlites, écoutez ces paroles! Jésus le Nazarien, personnage approuvé de Dieu entre vous par les miracles, les merveilles, et les prodiges que Dieu a faits par lui au milieu de vous, comme aussi vous le savez;
“Israel-gi misa, masi tabiyu! Tengban Mapuna Ibungo mangonda angakpa thabaksing amadi khudamsing pangthok-hanbiduna Nazareth-ki Jisu asi Tengban Mapuna yaba mini haibasi mayek sengna utpire. Masi nakhoi nasamakna khangliba aduni, maramdi pumnamaksing adu nakhoigi narakta thokkhibani.
23 Ayant été livré par le conseil défini et par la providence de Dieu, vous l'avez pris, et mis en croix, et vous l'avez fait mourir par les mains des iniques;
Tengban Mapuna hanna lepkhraba mahakki thourang matung-inna Ibungo Jisubu nakhoigi khutta sinnabani aduga nakhoina wayel yathang indaba misingda Ibungobu cross-ta pang ting-handuna hatpani.
24 [Mais] Dieu l'a ressuscité, ayant brisé les liens de la mort, parce qu'il n'était pas possible qu'il fût retenu par elle.
Adubu Tengban Mapuna Ibungobu sibadagi hinggat-hanbire, asibagi panggaldagi thadokpire maramdi asibana Ibungobu phaduna thamba oithokte.
25 Car David dit de lui: je contemplais toujours le Seigneur en ma présence: car il est à ma droite, afin que je ne sois point ébranlé.
Maramdi David ningthouna Ibungogi maramda asumna hairammi, ‘MAPU IBUNGO-bu matam pumbada eina eigi mangda ujei; Ibungona eigi nakta leiba maramna, eibu keidounungda lenghanba ngamloi.
26 C'est pourquoi mon cœur s'est réjoui, et ma langue a tressailli de joie; et de plus, ma chair reposera en espérance.
Maram asina ei nungaibana thalle, aduga eigi leiton-na haraojare. Aduga eidi sigadaba oirabasu eigi hakchangna asada hingjagani.
27 Car tu ne laisseras point mon âme au sépulcre, et tu ne permettras point que ton Saint sente la corruption. (Hadēs )
Maramdi Ibungona eibu khamnung leibakta hundokpiroi; Nahakna nahakki Asengba Mahak adubu mongphamda pattha-pumthanhanbiroi, (Hadēs )
28 Tu m'as fait connaître le chemin de la vie, tu me rempliras de joie en ta présence.
Ibungona eingonda hingbagi lambising khanghanbire, Ibungogi mangda eibu haraobana thalhanbire.’”
29 Hommes frères, je puis bien vous dire librement touchant le Patriarche David, qu'il est mort, et qu'il a été enseveli, et que son sépulcre est parmi nous jusques à ce jour.
“Eigi ichil-inaosa, eina nakhoida eikhoigi ipa ipu oiriba David ningthougi maramda thouna phana hairibasini. Mahak sikhi amadi leirol chankhi aduga ngasisu mahakki mongpham mapham asida leiri.
30 Mais comme il était Prophète, et qu'il savait que Dieu lui avait promis avec serment, que du fruit de ses reins il ferait naître selon la chair le Christ, pour le faire asseoir sur son trône;
Mahak Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichou amani, amasung mahakki charol surol amana mahakki phambalda phamhan-gani haina Tengban Mapuna mangonda wasakpiba adu mahakna khanglammi.
31 Il a dit de la résurrection de Christ, en la prévoyant, que son âme n'a point été laissée au sépulcre, et que sa chair n'a point senti la corruption. (Hadēs )
Tengban Mapuna tungda tourakkadaba adu David-na ukhi maram aduna mahakna Christtana sibadagi hinggatpagi maramda asumna haikhi, ‘Ibungobu khamnung leibakta hundokpide; Ibungogi hakchang mongphamda pattha-pumthahanbide.’ (Hadēs )
32 Dieu a ressuscité ce Jésus; de quoi nous sommes tous témoins.
Aduga Tengban Mapuna Ibungo Jisu asimakpu asibadagi hinggat-hanbire haiba achumba asigi sakhi eikhoi pumnamakna oiri.
33 Après donc qu'il a été élevé [au ciel] par la puissance de Dieu, et qu'il a reçu de son Père la promesse du Saint-Esprit, il a répandu ce que maintenant vous voyez et ce que vous entendez.
Ibungo mahakpu Tengban Mapugi yet thangbada thanggatpire. Mapa Ibungona wasakpikhibagumna Ibungona Thawai Asengba phangjare aduga nakhoina uriba amadi taribasi Ibungona eikhoigi ithakta Thawai adu heithabibani.
34 Car David n'est pas monté aux cieux; mais lui-même dit: Le Seigneur a dit à mon Seigneur: assieds-toi à ma droite,
Maramdi swargada kakhiba adu David natte adubu mahakna haikhi, ‘Mapu Ibungona eigi Mapu Ibungoda hai: Eina nahakki yeknabasingbu nahakki khongnetpham oihandriphaoba
35 Jusqu'à ce que j'aie mis tes ennemis pour le marchepied de tes pieds.
eigi yet thangbada phammu.’”
36 Que donc toute la maison d'Israël sache certainement que Dieu l'a fait Seigneur et Christ, ce Jésus, [dis-je], que vous avez crucifié.
“Israel-gi mi khudingmakna masi khangsanu: nakhoina cross-ta pang tingduna hatkhraba Jisu asi Tengban Mapuna Ibungo amadi Christta oihanbire.”
37 Ayant ouï ces choses, ils eurent le cœur touché de componction, et ils dirent à Pierre et aux autres Apôtres: hommes frères, que ferons-nous?
Mising aduna wapham asi tabada thamoi yamna soklammi aduga Peter amadi atei pakhonchatpasingda hairak-i, “Ichil-inaosa, eikhoina kari toujagadage?”
38 Et Pierre leur dit: amendez-vous, et que chacun de vous soit baptisé au Nom de Jésus-Christ, pour obtenir le pardon de vos péchés, et vous recevrez le don du Saint-Esprit.
Maduda Peter-na makhoida khumlak-i, “Nakhoigi paptagi pukning hong-u aduga Jisu Christtagi mingda baptize lou adu oirabadi nakhoigi papsing kokpigani aduga nakhoina Tengban Mapugi khudol Thawai Asengba adu phangjagani.
39 Car à vous et à vos enfants est faite la promesse, et à tous ceux qui sont loin, autant que le Seigneur notre Dieu en appellera à soi.
Maramdi wasakpiba asi nakhoi amadi nakhoigi nachasingda amadi arappada leiba pumnamakta haibadi eikhoigi Mapu Ibungo Tengban Mapuna koubigadaba pumnamakkini.”
40 Et par plusieurs autres paroles il [les] conjurait, et les exhortait, en disant: séparez-vous de cette génération perverse.
Atoppa wahei kayaga loinana Peter-na makhoida cheksin wa hairammi. Adudagi mahakna thougatladuna hairak-i, “Nakhoina phattaba mirol asidagi kanjou”
41 Ceux donc qui reçurent de bon cœur sa parole, furent baptisés; et en ce jour-là furent ajoutées [à l'Eglise] environ trois mille âmes.
Makhoi mayam amana mahakki wada thajaduna baptize lourammi. Numit aduda mi lising ahumlom makhoigi marakta tinsillammi.
42 Et ils persévéraient tous en la doctrine des Apôtres, et en la communion et la fraction du pain, et dans les prières.
Makhoina pakhonchatpasinggi tambibada, tinnabada, tal thugaiba yaona chaminnabada amasung haijaminnabada tattana pukning changlammi.
43 Or toute personne avait de la crainte, et beaucoup de miracles et de prodiges se faisaient par les Apôtres.
Pakhonchatpasinggi mapanna angakpa thabaksing amasung khudamsing tourammi maduda mi khudingmak angakpana thallammi.
44 Et tous ceux qui croyaient étaient ensemble en un même lieu, et ils avaient toutes choses communes;
Thajaba pumnamak punna leiminnarammi aduda makhoigi areiba pumnamak mayamgi oina sijinnarammi.
45 Et ils vendaient leurs possessions et leurs biens, et les distribuaient à tous, selon que chacun en avait besoin.
Makhoina makhoigi lanthum amadi potchei yonthoklammi aduga phanglakpa aduna makhoigi marakta awatpa leibasingda yenthoklammi.
46 Et tous les jours ils persévéraient tous d'un accord dans le Temple; et rompant le pain de maison en maison, ils prenaient leur repas avec joie et avec simplicité de cœur;
Numit khuding makhoina Mapugi Sanglenda tinnarammi aduga makhoigi yum yumda tal thugaiduna haraona amasung pukchel tingna chaminnarammi,
47 Louant Dieu, et se rendant agréables à tout le peuple. Et le Seigneur ajoutait tous les jours à l'Eglise des gens pour être sauvés.
Tengban Mapubu thagatcharammi amasung mi pumnamaktagi chanbiba phangjarammi. Aduga kanbiba phanglabasingbu numit khudinggi Ibungona makhoida tinsinhanbirammi.