Proverbes 31
1 Paroles du roi Lemuel. Sentences par lesquelles sa mère l’instruisit.
Ang mga pulong ni Haring Lemuel— ang panagna nga gitudlo sa iyang inahan.
2 Que te dirai-je, mon fils? Que te dirai-je, fils de mes entrailles? Que te dirai-je, mon fils, objet de mes vœux?
Unsa man, akong anak? Ug unsa man, anak sa akong sabakan? ug unsa man, anak sa akong mga panaad? —
3 Ne livre pas ta vigueur aux femmes, Et tes voies à celles qui perdent les rois.
Ayaw ihatag ang imong kusog sa babaye, o ang imong mga pamaagi niadtong maglaglag sa mga hari.
4 Ce n’est point aux rois, Lemuel, Ce n’est point aux rois de boire du vin, Ni aux princes de rechercher des liqueurs fortes,
Dili kini alang sa mga hari, Lemuel, dili kini alang sa mga hari aron pag-inom sa bino, ni ang mga magmamando aron mangutana, “Hain man ang isog nga ilimnon?”
5 De peur qu’en buvant ils n’oublient la loi, Et ne méconnaissent les droits de tous les malheureux.
Tungod kay kung moinom sila, makalimtan nila kung unsa ang kasugoan, ug yatakan ang mga katungod sa tanang mga gidaogdaog.
6 Donnez des liqueurs fortes à celui qui périt, Et du vin à celui qui a l’amertume dans l’âme;
Hatagi ug isog nga ilimnon ang mga tawo nga mangahanaw ug bino niadtong hilabihan ang kasakit.
7 Qu’il boive et oublie sa pauvreté, Et qu’il ne se souvienne plus de ses peines.
Moinom siya ug mahikalimtan niya ang iyang kawalad-on ug dili niya mahinumdoman ang iyang kasamok.
8 Ouvre ta bouche pour le muet, Pour la cause de tous les délaissés.
Pakigsulti alang niadtong dili makasulti, alang sa kaayohan sa tanan nga hapit na mangahanaw.
9 Ouvre ta bouche, juge avec justice, Et défends le malheureux et l’indigent.
Pagsulti ug paghukom pinaagi sa sukdanan kung unsa ang husto ug labani ang katungod sa mga kabos ug nagakinahanglan nga mga tawo.
10 Qui peut trouver une femme vertueuse? Elle a bien plus de valeur que les perles.
Kinsa man ang makakita ug takos nga asawa? Ang iyang kabililhon labaw pa sa mga alahas.
11 Le cœur de son mari a confiance en elle, Et les produits ne lui feront pas défaut.
Ang kasingkasing sa iyang bana mosalig kaniya, ug dili gayod siya mahimong kabos.
12 Elle lui fait du bien, et non du mal, Tous les jours de sa vie.
Mobuhat gayod siya ug maayong mga butang alang kaniya ug dili ang daotan sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi.
13 Elle se procure de la laine et du lin, Et travaille d’une main joyeuse.
Magpili siya ug balahibo sa karnero ug lanot sa lino nga tanom, ug magabuhat uban ang kalipay sa iyang mga kamot.
14 Elle est comme un navire marchand, Elle amène son pain de loin.
Sama siya sa nagpatigayon nga mga sakayan; nagdala siya sa iyang pagkaon gikan sa halayo.
15 Elle se lève lorsqu’il est encore nuit, Et elle donne la nourriture à sa maison Et la tâche à ses servantes.
Mobangon siya samtang gabii pa ug mohatag ug pagkaon sa iyang panimalay, ug ibahinbahin niya ang buluhaton alang sa iyang mga sulugoong babaye.
16 Elle pense à un champ, et elle l’acquiert; Du fruit de son travail elle plante une vigne.
Maghunahuna siya ug uma ug paliton kini, uban sa kinitaan sa iyang mga kamot motanom siya ug paras.
17 Elle ceint de force ses reins, Et elle affermit ses bras.
Bistihan niya ang iyang kaugalingon sa kusog ug himoon niyang kusgan ang iyang mga bukton.
18 Elle sent que ce qu’elle gagne est bon; Sa lampe ne s’éteint point pendant la nuit.
Makita niya kung unsa ang maayo nga makaginansya siya; sa tibuok gabii wala gipalong ang iyang lampara.
19 Elle met la main à la quenouille, Et ses doigts tiennent le fuseau.
Gibutang niya ang iyang mga kamot sa lamboranan, ug iyang gigunitan ang nilubid nga tanod.
20 Elle tend la main au malheureux, Elle tend la main à l’indigent.
Gituy-od niya ang iyang kamot sa mga tawong kabos; gituy-od niya ang iyang kamot sa mga tawong nanginahanglan.
21 Elle ne craint pas la neige pour sa maison, Car toute sa maison est vêtue de cramoisi.
Dili siya mahadlok sa niyebe alang sa iyang panimalay, kay ang tibuok niya nga panimalay nabistihan sa dagtom pula.
22 Elle se fait des couvertures, Elle a des vêtements de fin lin et de pourpre.
Naghimo siya ug hapin alang sa iyang higdaanan, ug nagbisti siya ug labing maayo nga tapul nga lino.
23 Son mari est considéré aux portes, Lorsqu’il siège avec les anciens du pays.
Inila ang iyang bana sa mga ganghaan, kung molingkod siya kauban sa mga kadagkoan sa yuta.
24 Elle fait des chemises, et les vend, Et elle livre des ceintures au marchand.
Naghimo siya ug lino nga mga panapton ug gibaligya kini, ug nagbaligya siya ug mga bakus sa mga nagapatigayon.
25 Elle est revêtue de force et de gloire, Et elle se rit de l’avenir.
Nabistihan siya uban ang kusog ug kadungganan, ug mokatawa siya sa dihang moabot ang panahon.
26 Elle ouvre la bouche avec sagesse, Et des instructions aimables sont sur sa langue.
Magabuka siya sa iyang baba uban ang kaalam ug ang balaod sa pagkamaluluy-on anaa sa iyang dila.
27 Elle veille sur ce qui se passe dans sa maison, Et elle ne mange pas le pain de paresse.
Nagabantay siya sa tanang pamaagi sa iyang panimalay ug dili mokaon sa tinapay nga walay pulos
28 Ses fils se lèvent, et la disent heureuse; Son mari se lève, et lui donne des louanges:
Mobangon ang iyang mga anak ug tawgon siya ug bulahan ug ang iyang bana modayeg kaniya, ug moingon,
29 Plusieurs filles ont une conduite vertueuse; Mais toi, tu les surpasses toutes.
“Daghang buotan nga mga babaye, apan silang tanan dili makalabaw kanimo.”
30 La grâce est trompeuse, et la beauté est vaine; La femme qui craint l’Éternel est celle qui sera louée.
Ang katahom malimbongon, ug ang kaanyag walay kapuslanan, apan ang babaye nga mahinadlokon kang Yahweh, pagadayegon siya.
31 Récompensez-la du fruit de son travail, Et qu’aux portes ses œuvres la louent.
Ihatag kaniya ang kinitaan sa iyang mga kamot ug tugoti ang iyang mga buhat nga modayeg kaniya diha sa mga ganghaan.
