Proverbes 3
1 Mon fils, n’oublie pas mes enseignements, Et que ton cœur garde mes préceptes;
Mia filo! ne forgesu mian instruon, Kaj via koro konservu miajn ordonojn.
2 Car ils prolongeront les jours et les années de ta vie, Et ils augmenteront ta paix.
Ĉar ili akirigos al vi longan vivon, Jarojn de vivo kaj paco.
3 Que la bonté et la fidélité ne t’abandonnent pas; Lie-les à ton cou, écris-les sur la table de ton cœur.
Favoro kaj vero vin ne forlasu; Alligu ilin al via kolo, Skribu ilin sur la tabeloj de via koro.
4 Tu acquerras ainsi de la grâce et une raison saine, Aux yeux de Dieu et des hommes.
Kaj vi trovos favoron kaj bonan opinion Ĉe Dio kaj homoj.
5 Confie-toi en l’Éternel de tout ton cœur, Et ne t’appuie pas sur ta sagesse;
Fidu la Eternulon per via tuta koro, Kaj ne fidu vian prudenton.
6 Reconnais-le dans toutes tes voies, Et il aplanira tes sentiers.
Konsciu Lin en ĉiuj viaj vojoj, Kaj Li ĝustigos vian iradon.
7 Ne sois point sage à tes propres yeux, Crains l’Éternel, et détourne-toi du mal:
Ne opiniu vin saĝa; Timu la Eternulon, kaj deturnu vin de malbono.
8 Ce sera la santé pour tes muscles, Et un rafraîchissement pour tes os.
Ĉi tio estos saniga por via korpo, Kaj bona nutro por viaj ostoj.
9 Honore l’Éternel avec tes biens, Et avec les prémices de tout ton revenu:
Faru honoron al la Eternulo el via havo Kaj el la unuavenaĵo de ĉiuj viaj rikoltoj:
10 Alors tes greniers seront remplis d’abondance, Et tes cuves regorgeront de moût.
Tiam viaj grenejoj tute pleniĝos, Kaj viaj vinpremejoj superbordigos moston.
11 Mon fils, ne méprise pas la correction de l’Éternel, Et ne t’effraie point de ses châtiments;
La instruon de la Eternulo, ho mia filo, ne malŝatu; Kaj ne deturnu vin, kiam Li faras al vi punon;
12 Car l’Éternel châtie celui qu’il aime, Comme un père l’enfant qu’il chérit.
Ĉar kiun la Eternulo amas, tiun Li punkorektas, Kiel patro la filon, en kiu li havas plezuron.
13 Heureux l’homme qui a trouvé la sagesse, Et l’homme qui possède l’intelligence!
Feliĉa estas la homo, kiu trovis saĝon, Kaj la homo, kiu akiris prudenton;
14 Car le gain qu’elle procure est préférable à celui de l’argent, Et le profit qu’on en tire vaut mieux que l’or;
Ĉar estas pli bone ĝin aĉeti, ol aĉeti arĝenton, Kaj ĝia rikoltaĵo estas pli bona, ol pura oro.
15 Elle est plus précieuse que les perles, Elle a plus de valeur que tous les objets de prix.
Ĝi estas pli kara, ol juveloj; Kaj nenio, kion vi povus deziri, povas esti komparata kun ĝi.
16 Dans sa droite est une longue vie; Dans sa gauche, la richesse et la gloire.
Longa vivo estas en ĝia dekstra mano; Riĉo kaj gloro estas en ĝia maldekstra mano.
17 Ses voies sont des voies agréables, Et tous ses sentiers sont paisibles.
Ĝiaj vojoj estas vojoj agrablaj, Kaj ĉiuj ĝiaj vojetoj estas paco.
18 Elle est un arbre de vie pour ceux qui la saisissent, Et ceux qui la possèdent sont heureux.
Ĝi estas arbo de vivo por tiuj, kiuj ĝin ekkaptis; Kaj feliĉaj estas tiuj, kiuj ĝin posedas.
19 C’est par la sagesse que l’Éternel a fondé la terre, C’est par l’intelligence qu’il a affermi les cieux;
La Eternulo per saĝo fondis la teron; Per prudento Li aranĝis la ĉielon.
20 C’est par sa science que les abîmes se sont ouverts, Et que les nuages distillent la rosée.
Per Lia ĉionsciado disiĝis abismoj; Kaj la nuboj elverŝas roson.
21 Mon fils, que ces enseignements ne s’éloignent pas de tes yeux, Garde la sagesse et la réflexion:
Mia filo! ili ne foriru de viaj okuloj; Konservu klarecon de la kapo kaj prudenton:
22 Elles seront la vie de ton âme, Et l’ornement de ton cou.
Ili estos vivo por via animo, Kaj ornamo por via kolo.
23 Alors tu marcheras avec assurance dans ton chemin, Et ton pied ne heurtera pas.
Tiam vi iros sendanĝere vian vojon, Kaj via piedo ne falpuŝiĝos.
24 Si tu te couches, tu seras sans crainte; Et quand tu seras couché, ton sommeil sera doux.
Kiam vi kuŝiĝos dormi, vi ne timos; Kaj kiam vi kuŝos, via dormo estos agrabla.
25 Ne redoute ni une terreur soudaine, Ni une attaque de la part des méchants;
Ne timu subitan teruron, Nek pereigon, kiu povus veni de malbonuloj;
26 Car l’Éternel sera ton assurance, Et il préservera ton pied de toute embûche.
Ĉar la Eternulo estos via helpo, Kaj gardos vian piedon kontraŭ reto.
27 Ne refuse pas un bienfait à celui qui y a droit, Quand tu as le pouvoir de l’accorder.
Ne rifuzu bonon al la bezonantoj, Se via mano havas la forton por fari.
28 Ne dis pas à ton prochain: Va et reviens, Demain je donnerai! Quand tu as de quoi donner.
Kiam vi havas ĉe vi, ne diru al via proksimulo: Iru kaj revenu, kaj morgaŭ mi donos.
29 Ne médite pas le mal contre ton prochain, Lorsqu’il demeure tranquillement près de toi.
Ne pripensu malbonon kontraŭ via proksimulo, Kiam li kun konfido loĝas ĉe vi.
30 Ne conteste pas sans motif avec quelqu’un, Lorsqu’il ne t’a point fait de mal.
Ne malpacu kun iu senkaŭze, Se li ne faris al vi malbonon.
31 Ne porte pas envie à l’homme violent, Et ne choisis aucune de ses voies.
Ne enviu rabemulon, Kaj elektu neniun el liaj vojoj;
32 Car l’Éternel a en horreur les hommes pervers, Mais il est un ami pour les hommes droits;
Ĉar la perversulojn la Eternulo abomenas, Kaj Sian intencon Li malkaŝas al la piuloj.
33 La malédiction de l’Éternel est dans la maison du méchant, Mais il bénit la demeure des justes;
Malbeno de la Eternulo estas en la domo de malbonulo, Kaj la loĝejon de piuloj Li benas.
34 Il se moque des moqueurs, Mais il fait grâce aux humbles;
La mokantojn Li mokas, Kaj al la humiluloj Li donas favoron.
35 Les sages hériteront la gloire, Mais les insensés ont la honte en partage.
Honoron heredas saĝuloj; Sed malsaĝuloj forportas honton.
