< Proverbes 20 >
1 Le vin est moqueur, les boissons fortes sont tumultueuses; Quiconque en fait excès n’est pas sage.
Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.
2 La terreur qu’inspire le roi est comme le rugissement d’un lion; Celui qui l’irrite pèche contre lui-même.
Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.
3 C’est une gloire pour l’homme de s’abstenir des querelles, Mais tout insensé se livre à l’emportement.
Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.
4 A cause du froid, le paresseux ne laboure pas; A la moisson, il voudrait récolter, mais il n’y a rien.
Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.
5 Les desseins dans le cœur de l’homme sont des eaux profondes, Mais l’homme intelligent sait y puiser.
Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.
6 Beaucoup de gens proclament leur bonté; Mais un homme fidèle, qui le trouvera?
Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?
7 Le juste marche dans son intégrité; Heureux ses enfants après lui!
Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.
8 Le roi assis sur le trône de la justice Dissipe tout mal par son regard.
Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.
9 Qui dira: J’ai purifié mon cœur, Je suis net de mon péché?
Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?
10 Deux sortes de poids, deux sortes d’épha, Sont l’un et l’autre en abomination à l’Éternel.
Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.
11 L’enfant laisse déjà voir par ses actions Si sa conduite sera pure et droite.
Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.
12 L’oreille qui entend, et l’œil qui voit, C’est l’Éternel qui les a faits l’un et l’autre.
Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.
13 N’aime pas le sommeil, de peur que tu ne deviennes pauvre; Ouvre les yeux, tu seras rassasié de pain.
Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.
14 Mauvais! Mauvais! Dit l’acheteur; Et en s’en allant, il se félicite.
Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.
15 Il y a de l’or et beaucoup de perles; Mais les lèvres savantes sont un objet précieux.
Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.
16 Prends son vêtement, car il a cautionné autrui; Exige de lui des gages, à cause des étrangers.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
17 Le pain du mensonge est doux à l’homme, Et plus tard sa bouche est remplie de gravier.
Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.
18 Les projets s’affermissent par le conseil; Fais la guerre avec prudence.
Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.
19 Celui qui répand la calomnie dévoile les secrets; Ne te mêle pas avec celui qui ouvre ses lèvres.
Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.
20 Si quelqu’un maudit son père et sa mère, Sa lampe s’éteindra au milieu des ténèbres.
Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.
21 Un héritage promptement acquis dès l’origine Ne sera pas béni quand viendra la fin.
Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.
22 Ne dis pas: Je rendrai le mal. Espère en l’Éternel, et il te délivrera.
Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.
23 L’Éternel a en horreur deux sortes de poids, Et la balance fausse n’est pas une chose bonne.
Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.
24 C’est l’Éternel qui dirige les pas de l’homme, Mais l’homme peut-il comprendre sa voie?
Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?
25 C’est un piège pour l’homme que de prendre à la légère un engagement sacré, Et de ne réfléchir qu’après avoir fait un vœu.
Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.
26 Un roi sage dissipe les méchants, Et fait passer sur eux la roue.
Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.
27 Le souffle de l’homme est une lampe de l’Éternel; Il pénètre jusqu’au fond des entrailles.
Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.
28 La bonté et la fidélité gardent le roi, Et il soutient son trône par la bonté.
Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.
29 La force est la gloire des jeunes gens, Et les cheveux blancs sont l’ornement des vieillards.
Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.
30 Les plaies d’une blessure sont un remède pour le méchant; De même les coups qui pénètrent jusqu’au fond des entrailles.
Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.