Proverbes 19
1 Mieux vaut le pauvre qui marche dans son intégrité, Que l’homme qui a des lèvres perverses et qui est un insensé.
Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek o przewrotnych wargach, który jest głupcem.
2 Le manque de science n’est bon pour personne, Et celui qui précipite ses pas tombe dans le péché.
Nie jest też dobrze, by dusza nie miała wiedzy, a kto jest prędkich nóg, grzeszy.
3 La folie de l’homme pervertit sa voie, Et c’est contre l’Éternel que son cœur s’irrite.
Głupota człowieka wypacza jego drogę, a jego serce zapala się gniewem przeciwko PANU.
4 La richesse procure un grand nombre d’amis, Mais le pauvre est séparé de son ami.
Bogactwo przyciąga wielu przyjaciół, ale ubogi zostaje odłączony od przyjaciela.
5 Le faux témoin ne restera pas impuni, Et celui qui dit des mensonges n’échappera pas.
Fałszywy świadek nie uniknie kary, a [kto] mówi kłamstwa, nie ujdzie.
6 Beaucoup de gens flattent l’homme généreux, Et tous sont les amis de celui qui fait des présents.
Wielu uprasza o przychylność dostojnika i każdy jest przyjacielem człowieka hojnego.
7 Tous les frères du pauvre le haïssent; Combien plus ses amis s’éloignent-ils de lui! Il leur adresse des paroles suppliantes, mais ils disparaissent.
Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go, tym bardziej oddalają się od niego [jego] przyjaciele; ściga ich słowami, ale ich nie ma.
8 Celui qui acquiert du sens aime son âme; Celui qui garde l’intelligence trouve le bonheur.
Kto zdobywa rozum, miłuje swoją duszę, a [kto] strzeże roztropności, znajdzie dobro.
9 Le faux témoin ne restera pas impuni, Et celui qui dit des mensonges périra.
Fałszywy świadek nie uniknie kary, a kto mówi kłamstwa, zginie.
10 Il ne sied pas à un insensé de vivre dans les délices; Combien moins à un esclave de dominer sur des princes!
Głupiemu nie przystoi życie w rozkoszach, tym mniej słudze panować nad książętami.
11 L’homme qui a de la sagesse est lent à la colère, Et il met sa gloire à oublier les offenses.
Roztropność człowieka powściąga jego gniew, a jego chwałą [jest] darować wykroczenie.
12 La colère du roi est comme le rugissement d’un lion, Et sa faveur est comme la rosée sur l’herbe.
Gniew króla jest jak ryk lwa, a jego przychylność jak rosa na trawie.
13 Un fils insensé est une calamité pour son père, Et les querelles d’une femme sont une gouttière sans fin.
Głupi syn jest utrapieniem dla swego ojca, a kłótliwa żona jest jak nieustanne kapanie z dachu.
14 On peut hériter de ses pères une maison et des richesses, Mais une femme intelligente est un don de l’Éternel.
Dom i bogactwo [są] dziedzictwem po ojcach, ale roztropna żona jest od PANA.
15 La paresse fait tomber dans l’assoupissement, Et l’âme nonchalante éprouve la faim.
Lenistwo pogrąża w twardym śnie, a leniwa dusza będzie cierpieć głód.
16 Celui qui garde ce qui est commandé garde son âme; Celui qui ne veille pas sur sa voie mourra.
Kto przestrzega przykazania, zachowuje swoją duszę, [ale] kto gardzi swymi drogami, zginie.
17 Celui qui a pitié du pauvre prête à l’Éternel, Qui lui rendra selon son œuvre.
Kto lituje się nad ubogim, pożycza PANU, a on mu odpłaci za jego dobrodziejstwo.
18 Châtie ton fils, car il y a encore de l’espérance; Mais ne désire point le faire mourir.
Karz swego syna, dopóki jest nadzieja, i niech twoja dusza mu nie pobłaża z powodu jego płaczu.
19 Celui que la colère emporte doit en subir la peine; Car si tu le libères, tu devras y revenir.
[Człowiek] wielkiego gniewu poniesie karę, a jeśli [go] uwolnisz, znowu będziesz musiał [to zrobić].
20 Écoute les conseils, et reçois l’instruction, Afin que tu sois sage dans la suite de ta vie.
Posłuchaj rady i przyjmij pouczenie, abyś był mądry u kresu swych dni.
21 Il y a dans le cœur de l’homme beaucoup de projets, Mais c’est le dessein de l’Éternel qui s’accomplit.
Wiele jest zamysłów w sercu człowieka, ale rada PANA się ostoi.
22 Ce qui fait le charme d’un homme, c’est sa bonté; Et mieux vaut un pauvre qu’un menteur.
Pragnienie człowieka to jego dobroczynność i lepszy jest ubogi niż kłamca.
23 La crainte de l’Éternel mène à la vie, Et l’on passe la nuit rassasié, sans être visité par le malheur.
Bojaźń PANA [prowadzi] do życia, a kto ją ma, spocznie syty i nie nawiedzi go zło.
24 Le paresseux plonge sa main dans le plat, Et il ne la ramène pas à sa bouche.
Leniwy kryje swą rękę pod pachę i do ust jej nie podnosi.
25 Frappe le moqueur, et le sot deviendra sage; Reprends l’homme intelligent, et il comprendra la science.
Uderz szydercę, a prosty będzie roztropniejszy; strofuj rozumnego, a pojmie wiedzę.
26 Celui qui ruine son père et qui met en fuite sa mère Est un fils qui fait honte et qui fait rougir.
Kto trwoni [dobra] ojca i wypędza matkę, ten jest synem, który przynosi wstyd i hańbę.
27 Cesse, mon fils, d’écouter l’instruction, Si c’est pour t’éloigner des paroles de la science.
Synu mój, przestań słuchać pouczeń, które cię odwodzą od słów rozumnych.
28 Un témoin pervers se moque de la justice, Et la bouche des méchants dévore l’iniquité.
Nikczemny świadek naśmiewa się z sądu, a usta niegodziwych pożerają nieprawość.
29 Les châtiments sont prêts pour les moqueurs, Et les coups pour le dos des insensés.
Sądy są przygotowane dla szyderców, a razy na grzbiet głupców.
