Proverbes 18
1 Celui qui se tient à l’écart cherche ce qui lui plaît, Il s’irrite contre tout ce qui est sage.
Kadtong nagalain sa iyang kaugalingon nagapangita sa iyang kaugalingong tinguha, Ug nakiglantugi batok sa tanang halalum nga kaalam.
2 Ce n’est pas à l’intelligence que l’insensé prend plaisir, C’est à la manifestation de ses pensées.
Ang usa ka buang walay kalipay diha sa pagsabut, Apan mao lamang nga ang iyang kasingkasing magabutyag sa iyang kaugalingon.
3 Quand vient le méchant, vient aussi le mépris; Et avec la honte, vient l’opprobre.
Kong ang dautan moabut, modangat usab ang pagyubit, Ug uban sa pakaulaw, modangat ang pagtamay.
4 Les paroles de la bouche d’un homme sont des eaux profondes; La source de la sagesse est un torrent qui jaillit.
Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo maingon sa halalum nga mga tubig; Ang tubod sa atabay sa kaalam maingon sa usa ka sapa nga nagaagay.
5 Il n’est pas bon d’avoir égard à la personne du méchant, Pour faire tort au juste dans le jugement.
Ang pagtamud sa pagkatawo sa usa ka tawong dautan dili maayo, Ni ang pagsalikway sa matarung diha sa paghukom.
6 Les lèvres de l’insensé se mêlent aux querelles, Et sa bouche provoque les coups.
Ang mga ngabil sa buang magadala kaniya ngadto sa pagkabingkil, Ug ang iyang baba magapanawag sa mga labud.
7 La bouche de l’insensé cause sa ruine, Et ses lèvres sont un piège pour son âme.
Ang baba sa usa ka buang maoy iyang kalaglagan, Ug ang iyang mga ngabil maoy lit-ag sa iyang kalag.
8 Les paroles du rapporteur sont comme des friandises, Elles descendent jusqu’au fond des entrailles.
Ang mga pulong sa usa ka witwitan maingon sa usa ka malalim nga mga hungit nga kalan-on, Ug sila manganaug ngadto sa kinahiladmang mga dapit.
9 Celui qui se relâche dans son travail Est frère de celui qui détruit.
Siya usab nga tapulan sa iyang buhat Igsoon niadtong usa ka malaglagon.
10 Le nom de l’Éternel est une tour forte; Le juste s’y réfugie, et se trouve en sûreté.
Ang ngalan ni Jehova maoy usa ka malig-ong torre; Ang matarung magadalagan nganha niana ug may kaluwasan.
11 La fortune est pour le riche une ville forte; Dans son imagination, c’est une haute muraille.
Ang bahandi sa usa ka adunahan nga tawo maoy iyang malig-on nga ciudad, Ug kini ingon sa usa ka hataas nga kuta sa iyang kaugalingong hunahuna.
12 Avant la ruine, le cœur de l’homme s’élève; Mais l’humilité précède la gloire.
Sa dili pa ang pagkalaglag mapahitas-on ang kasingkasing sa tawo; Ug sa dili pa ang kadungganan magauna ang pagkamapainubsanon.
13 Celui qui répond avant d’avoir écouté Fait un acte de folie et s’attire la confusion.
Kadtong magahatag ug tubag sa wala pa niya madungog, Maoy usa ka binuang ug kaulawan alang kaniya.
14 L’esprit de l’homme le soutient dans la maladie; Mais l’esprit abattu, qui le relèvera?
Ang espiritu sa usa ka tawo maoy modasig sa iyang kaluya; Apan sa usa ka masulub-on nga espiritu kinsa ang makaantus?
15 Un cœur intelligent acquiert la science, Et l’oreille des sages cherche la science.
Ang kasingkasing sa buotan magabaton sa kahibalo; Ug ang igdulungog sa manggialamon magapangita sa kahibalo.
16 Les présents d’un homme lui élargissent la voie, Et lui donnent accès auprès des grands.
Ang hatag sa usa ka tawo magahimo ug dapit alang kaniya, Ug magadala kaniya sa atubangan sa mga dagkung tawo.
17 Le premier qui parle dans sa cause paraît juste; Vient sa partie adverse, et on l’examine.
Kadtong magalaban sa iyang katungod sa sinugdan daw matarung; Apan ang iyang isigkatawo moabut ug magasusi kaniya.
18 Le sort fait cesser les contestations, Et décide entre les puissants.
Ang pagpapalad magapahunong sa mga pagkabingkil, Ug magapabulag sa taliwala sa mga gamhanan.
19 Des frères sont plus intraitables qu’une ville forte, Et leurs querelles sont comme les verrous d’un palais.
Ang usa ka igsoon nga mahiubos labi pang magahi nga dag-on kay sa usa ka malig-on nga ciudad; Ug ang maong mga pagkabingkil sama sa mga trangka sa usa ka castillo.
20 C’est du fruit de sa bouche que l’homme rassasie son corps, C’est du produit de ses lèvres qu’il se rassasie.
Ang tiyan sa usa ka tawo pagabusgon sa bunga sa iyang baba; Uban sa abut sa iyang mga ngabil siya pagatagbawon.
21 La mort et la vie sont au pouvoir de la langue; Quiconque l’aime en mangera les fruits.
Kamatayon ug kinabuhi maoy anaa sa gahum sa dila; Ug kadtong mahagugma niini magakaon sa bunga niana.
22 Celui qui trouve une femme trouve le bonheur; C’est une grâce qu’il obtient de l’Éternel.
Bisan kinsa nga makakaplag ug usa ka asawa nakakaplag sa kaayohan. Ug makabaton sa kalooy ni Jehova.
23 Le pauvre parle en suppliant, Et le riche répond avec dureté.
Ang kabus magagamit sa mga pagpangaliyupo; Apan ang adunahan magatubag sa pagsingka.
24 Celui qui a beaucoup d’amis les a pour son malheur, Mais il est tel ami plus attaché qu’un frère.
Kadtong makahigala ug daghan magahimo niini alang sa iyang kaugalingong kadaut; Apan adunay usa ka higala nga mopabilin labaw pa kay sa usa ka igsoon.
