Proverbes 6
1 Mon fils, si tu t'engages pour un ami, tu livres ta main à un ennemi;
Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2 car les lèvres de l'homme sont pour lui un filet très fort, et il est pris par les lèvres de sa propre bouche.
Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3 Fais, ô mon fils, ce que je te recommande, et veille à te sauver; à cause de ton ami, tu t'es mis entre les mains des méchants; hâte-toi de t'affranchir, et stimule l'ami pour qui tu as répondu.
Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4 N'accorde point de sommeil à tes yeux, ni d'assoupissement à tes paupières,
Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5 pour te sauver comme un daim des filets, et comme un oiseau du piège.
Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 Va voir la fourmi, ô paresseux; regarde, et sois envieux de ses voies, et deviens plus sage qu'elle.
Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7 Car elle n'a ni laboureurs, ni maîtres, ni personne qui la contraigne.
Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8 Cependant elle prépare l'été sa nourriture, et en fait d'abondants magasins au temps de la moisson. Ou bien encore va voir l'abeille, et apprends comme elle est industrieuse, et comme son industrie est digne de nos respects; car les rois et les infirmes usent, pour leur santé, des fruits de son labeur. Or elle est glorieuse et désirée de tous, et, si chétive qu'elle soit, on l'honore, parce qu'elle apprécie la sagesse.
To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9 Jusques à quand, ô paresseux, resteras-tu couché? Quand sortiras-tu de ton sommeil?
Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10 Tu dors un moment, un moment tu t'assieds, tu t'assoupis un peu, tu te tiens un moment les bras croisés,
Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11 et cependant arrive sur toi la pauvreté comme un dangereux voyageur, et le besoin comme un agile courrier. Mais si tu es actif, la moisson te viendra comme une fontaine, et l'indigence s'enfuira comme un courrier hors de service.
A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
12 L'homme insensé et pervers chemine en une voie qui n'est point bonne.
Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13 Mais il approuve de l'œil, il fait signe du pied, il enseigne par le mouvement de ses doigts.
Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14 Son cœur pervers pense à mal; en tout temps un tel homme porte le trouble dans la cité.
Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
15 À cause de cela, soudain arrivera sa perte; ce sera une chute, une ruine sans remède.
Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16 Il se réjouit de toutes les choses que hait le Seigneur; aussi sera-t-il brisé à cause de l'impureté de son âme.
Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17 Son œil est superbe, sa langue inique; sa main verse le sang du juste;
Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18 et son cœur roule de mauvais desseins, et ses pieds courent vers le mal.
Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19 Témoin injuste, il fomente des faussetés, et soulève des discordes entre frères.
Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20 Ô mon fils, garde les lois de ton père, et ne rejette pas les préceptes de ta mère.
Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21 Tiens-les toujours attachés à ton âme; mets-les comme un collier autour de ton cou.
Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22 Partout où tu iras, porte-les, et qu'ils soient avec toi; et quand tu dormiras, qu'ils te gardent, afin qu'à ton réveil ils s'entretiennent avec toi.
Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23 Les commandements de la loi sont une lampe, une lumière; c'est la voie de vie, c'est la correction et la discipline,
Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24 qui te garderont de la femme mariée et des artifices de la langue étrangère.
Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
25 Que la convoitise de sa beauté ne triomphe pas de toi; ne te laisse pas prendre par tes yeux, ni ravir par ses paupières.
Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26 Car la courtisane ne coûte que le prix d'un pain; la femme mariée prends les âmes des hommes qui ont tant de prix.
Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27 Qui cachera du feu, dans son sein sans brûler sa tunique?
Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28 Qui marchera sur des charbons ardents sans se brûler les pieds?
Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29 Tel est celui qui a commerce avec la femme mariée; il ne sera point disculpé, non plus que celui qui l'aura touchée.
Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30 Il n'est pas étonnant qu'un voleur se cache dans la grange; car il vole pour rassasier son âme affamée;
Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31 et s'il est pris, il rendra au centuple; et, dût-il donner tout ce qu'il possède, il se sauvera lui-même
Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
32 mais l'adultère, à cause de l'indigence de son cœur, a causé la perte de son âme;
Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33 il supportera les hontes et les douleurs, et son opprobre ne sera point effacé dans les siècles des siècles.
Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34 Car l'âme de l'époux est pleine de jalousie; il ne l'épargnera pas le jour du jugement.
Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35 Nul, au prix d'une rançon, n'éteindra sa haine, et il n'est point de dons si nombreux qui puissent l'apaiser.
Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
