Proverbes 31

1 Ces paroles de moi ont été dites par Dieu; elles sont l'oracle du roi que sa mère a instruit.

Ang mga salita ng haring Lemuel; ang sanggunian na itinuro sa kaniya ng kaniyang ina.

2 Enfant, que garderas-tu? Quoi? La parole de Dieu. Mon fils premier-né, que me reste-t-il à te dire, enfant de mes entrailles, enfant de mes yeux?

Ano anak ko? at ano, Oh anak ng aking bahay-bata? At ano, Oh anak ng aking mga panata?

3 Ne donne point aux femmes ta richesse, ta pensée et ta vie, de peur d'un remords tardif;

Huwag mong ibigay ang iyong kalakasan sa mga babae, o ang iyo mang mga lakad sa lumilipol ng mga hari.

4 fais tout avec prudence; bois du vin avec mesure. Les princes sont irascibles; qu'ils ne boivent point de vin,

Hindi sa mga hari, Oh Lemuel, hindi sa mga hari ang paginom ng alak; ni sa mga pangulo man, na magsabi, saan nandoon ang matapang na alak?

5 de peur qu'en buvant ils n'oublient la sagesse, et ne puissent plus juger les pauvres avec droiture.

Baka sila'y uminom, at makalimotan ang kautusan, at humamak ng kahatulan sa sinomang nagdadalamhati.

6 Enivrez les affligés; donnez du vin à boire à ceux qui souffrent;

Bigyan mo ng matapang na inumin siya na handang manaw, at ng alak ang mapanglaw na loob.

7 afin qu'ils oublient leur pauvreté, et ne se souviennent plus de leurs peines.

Uminom siya at limutin niya ang kaniyang kahirapan, at huwag nang alalahanin pa ang kaniyang karalitaan.

8 Ouvre la bouche à la parole de Dieu, et rends justice à tous.

Bukhin mo ang iyong bibig sa pipi, sa bagay ng lahat ng naiwang walang kandili.

9 Ouvre la bouche et juge selon l'équité, et plaide la cause du pauvre et du faible.

Bukhin mo ang iyong bibig, humatol ka ng katuwiran, at mangasiwa ka ng kahatulan sa dukha at mapagkailangan.

10 Une femme forte, qui la trouvera? Une telle femme a plus de prix que les pierres précieuses.

Isang mabait na babae sinong makakasumpong? Sapagka't ang kaniyang halaga ay higit na makapupo kay sa mga rubi.

11 Le cœur de son mari a confiance en elle; jamais une telle femme n'aura besoin de recourir aux riches dépouilles d'un ennemi.

Ang puso ng kaniyang asawa ay tumitiwala sa kaniya, at siya'y hindi kukulangin ng pakinabang.

12 Car elle emploie toute sa vie au bien de son époux.

Gumagawa siya ng mabuti sa kaniya at hindi kasamaan lahat ng mga kaarawan ng kaniyang buhay.

13 Elle dévide le lin et la laine, et elle fait de ses mains d'utiles travaux.

Siya'y humahanap ng balahibo ng tupa at lino, at gumagawang kusa ng kaniyang mga kamay.

14 Elle est comme un navire qui arrive de loin chargé de vivres;

Siya'y parang mga sasakyang dagat ng kalakal; nagdadala siya ng kaniyang pagkain mula sa malayo.

15 elle se lève avant le jour pour donner sa provende à la maison, et leur tâche à ses servantes.

Siya'y bumabangon naman samantalang gabi pa, at nagbibigay ng pagkain sa kaniyang sangbahayan, at ng kanilang gawain sa kaniyang alilang babae.

16 Elle a considéré le champ, et l'a acheté; et, dans cette propriété, elle sème des graines que ses mains ont recueillies.

Kaniyang minamasdan ang bukid at binibili: sa pamamagitan ng kaniyang kamay ay nagtatanim siya ng ubasan.

17 Elle ceint fortement ses reins, et met à l'œuvre toute la force de ses bras.

Binibigkisan niya ang kaniyang mga balakang ng kalakasan, at nagpapalakas ng kaniyang mga bisig.

18 Elle sait par expérience que le travail est bon, et sa lampe ne s'éteint pas de toute la nuit.

Kaniyang namamalas na ang kaniyang kalakal ay makikinabang: ang kaniyang ilaw ay hindi namamatay sa gabi.

19 Elle étend les bras partout où il est utile, et ses mains ne quittent pas le fuseau.

Kaniyang itinangan ang kaniyang mga kamay sa panulid, at ang kaniyang mga kamay ay humahawak ng panghabi.

20 Elle a la main ouverte pour le pauvre, et présente un fruit au mendiant.

Iginagawad niya ang kaniyang kamay sa dukha: Oo, iniaabot niya ang kaniyang mga kamay sa mapagkailangan.

21 Son mari n'a pas à s'inquiéter des gens de sa maison, quel que soit le lieu où il est retenu; car elle a vêtu tous ceux qui sont auprès d'elle.

Hindi niya ikinatatakot ang kaniyang sangbahayan sa niebe; sapagka't ang boo niyang sangbahayan ay nakapanamit ng mapulang mapula.

22 Elle a fait pour son mari des manteaux doubles, et pour elle-même des manteaux de fin lin et de pourpre.

Gumagawa siya sa ganang kaniya ng mga unang may burda; ang kaniyang pananamit ay mainam na kayong lino at ng kayong kulay ube.

23 Son mari est considéré devant les portes de la ville, lorsqu'il siège au conseil avec les anciens de la terre.

Ang kaniyang asawa ay kilala sa mga pintuang-bayan, pagka siya'y nauupo sa kasamahan ng mga matanda ng lupain.

24 Elle fait des toiles de fin lin; elle vend des ceintures aux Chananéens.

Gumagawa siya ng mga kasuutang kayong lino at ipinagbibili; at nagbibigay ng mga pamigkis sa mga mangangalakal.

25 Elle ouvre la bouche avec prudence et mesure; elle a mis un frein à sa langue.

Kalakasan at kamahalan ay siyang kaniyang suot. At kaniyang tinatawanan ang panahong darating.

26 Elle s'est revêtue de force et de beauté, et goûte une douce joie dans ses derniers jours.

Binubuka niya ang kaniyang bibig na may karunungan; at ang kautusan ng kagandahang-loob ay nasa kaniyang dila.

27 Les habitudes de sa maison sont réglées; elle ne mange point les fruits de la paresse.

Kaniyang tinitignang mabuti ang mga lakad ng kaniyang sangbahayan, at hindi kumakain ng tinapay ng katamaran.

28 Elle ouvre la bouche sagement et selon la loi. Elle a élevé ses enfants avec tendresse, et ils se sont enrichis; et son époux a fait son éloge

Nagsisibangon ang kaniyang mga anak, at tinatawag siyang mapalad; gayon din ang kaniyang asawa, at pinupuri siya niya, na sinasabi:

29 beaucoup de filles ont acquis des richesses, beaucoup ont été vertueuses; mais toi, tu es au-dessus d'elles, tu les as toutes surpassées.

Maraming anak na babae ay nagsisigawang may kabaitan, nguni't ikaw, ay humihigit sa kanilang lahat.

30 Les grâces sont trompeuses, et la beauté de la femme est vanité; mais la femme intelligente sera bénie, et celle qui craint le Seigneur sera louée.

Ang lingap ay magdaraya, at ang kagandahan ay walang kabuluhan: nguni't ang babae na natatakot sa Panginoon, ay siya'y pupurihin.

31 Donnez-lui les fruits de ses lèvres, et que son époux soit loué aux portes de la ville.

Bigyan ninyo siya ng bunga ng kaniyang mga kamay; at purihin siya ng kaniyang mga gawa sa mga pintuang-bayan.