Proverbes 17

1 Mieux vaut un morceau de pain avec la joie de la paix, qu'une maison pleine de biens et d'offrandes iniques avec des querelles.

Beter een droog stuk brood met vrede erbij, Dan een huis vol feestmaaltijden en twist.

2 Le serviteur intelligent gouvernera des maîtres insensés, et il fera les parts entre les frères.

Een verstandige knecht heeft meer te zeggen dan een ontaarde zoon, En deelt met diens broeders de erfenis.

3 Comme dans une fournaise on éprouve l'argent et l'or, ainsi les âmes sont élues par le Seigneur.

De smeltkroes voor het zilver, de oven voor het goud; Maar de harten toetst Jahweh!

4 Le méchant obéit à la langue des pervers; le juste ne fait pas attention à des lèvres menteuses.

De boosdoener luistert naar zondige taal, De valsaard heeft oor voor heilloze woorden.

5 Railler le mendiant, c'est irriter son Créateur; celui qui se réjouit de la ruine de son prochain ne sera point innocent; celui qui a des entrailles faciles à émouvoir obtiendra miséricorde.

Wie een arme bespot, smaadt zijn Schepper; Wie leedvermaak heeft, blijft niet ongestraft.

6 Les fils de ses fils sont la couronne du vieillard; les pères sont la gloire des enfants. Le fidèle a le monde entier pour richesses; l'infidèle n'a pas même une obole.

Kleinkinderen zijn de kroon der grijsaards, Vaders de trots van hun kinderen.

7 Des livres fidèles ne vont pas à l'insensé, ni des livres trompeurs au juste.

Als oprechte taal een dwaas niet staat, Past een edelman zeker geen leugentaal.

8 Les corrections sont, pour ceux qui les mettent à profit, une récompense de la grâce; où elles s'adressent, elles remettent dans le bon chemin.

Het geschenk is een toversteen voor wie het geeft; Waarheen hij zich wendt, hij heeft succes.

9 Celui qui garde le secret sur les mauvaises actions, maintient les amitiés; celui à qui il est odieux de les cacher, sépare les amis et ceux d'une même maison.

Wie een misdaad bemantelt, zoekt de vrede te bewaren; Wie de zaak weer ophaalt, brengt onenigheid tussen vrienden.

10 Une menace fait naître le repentir dans le cœur du sage; l'insensé ne sent pas même les coups de fouet.

Op een verstandig mens maakt één vermaning meer indruk, Dan honderd slagen op een dwaas.

11 Tout méchant excite des querelles; mais le Seigneur lui enverra un ange inexorable.

Een boze zoekt enkel verzet; Daarom stuurt men een wreden bode op hem af.

12 L'homme prudent n'est pas exempt de honte; l'injuste ne songe qu'à mal.

Beter een berin te ontmoeten, van haar jongen beroofd, Dan een dwaas in zijn dwaasheid.

13 Celui qui rend le mal pour le bien n'éloignera pas le mal de sa maison.

Als iemand goed met kwaad vergeldt, Zal van zijn huis het kwaad niet wijken.

14 L'autorité de la justice donne du pouvoir aux paroles; les séditions et les querelles précèdent la misère.

Als ruzie ontstaat, is het hek van de dam; Bind dus in, voor de twist losbarst.

15 Celui qui déclare le juste injuste, et l'injuste juste, est impur et abominable aux yeux de Dieu.

Wie een boosdoener vrijspreekt en een onschuldige veroordeelt, Zijn beiden een even grote gruwel voor Jahweh.

16 À quoi servent ses richesses à l'insensé, puisque l'homme sans cœur ne pourra pas en acheter la sagesse? Celui qui exhausse sa maison cherche sa ruine; celui qui prend une voie mauvaise pour s'instruire tombera dans le malheur.

Waartoe dient geld in de hand van een dwaas, Om wijsheid te kopen, als hij toch geen verstand heeft?

17 Aie en tout temps un ami; que tes frères te soient secourables dans tes nécessités: c'est pour cela qu'ils sont nés.

Een vriend laat altijd zijn genegenheid blijken, In tijd van nood toont hij zich als een broeder.

18 L'imprudent bat des mains et se complaît en lui-même, quand il s'est rendu caution d'une somme pour ses amis.

Hoe kortzichtig de mens, die handslag geeft, En zich borg stelt voor zijn naaste.

19 Si l'on aime le péché, on se réjouit des querelles.

Wie op ruzie gesteld is, is op zonde gesteld; Wie hooghartig spreekt, zoekt zijn eigen val.

20 Celui qui a le cœur dur ne trouvera pas de biens. L'homme dont la langue est facilement changeante tombera dans le malheur.

Een vals karakter zal geen zegen ondervinden; Wie zijn woorden verdraait, zal in het ongeluk storten.

21 Le cœur de l'insensé est pour lui un sujet de troubles. Le père ne se réjouit pas en un fils ignorant; le fils sage réjouit sa mère.

Wie een domoor verwekt heeft, heeft zich hartzeer bezorgd; De vader van een zot kent geen vreugde.

22 La joie du cœur donne la santé; les os d'un homme triste se dessèchent.

Een blij hart doet het lichaam goed, Neerslachtigheid verdort het gebeente.

23 Les voies de celui qui emporte des présents iniques dans les plis de son manteau ne seront point prospères; l'impie s'écarte des voies de la justice.

De boze neemt een geschenk uit de buidel aan, Om de wegen van het recht te verdraaien.

24 Sur la face du sage brille l'intelligence; les yeux de l'insensé sont égarés aux bouts du monde.

De verstandige houdt de wijsheid voor ogen, De ogen van een domoor dwalen af naar de uithoeken der aarde.

25 Un fils insensé, courroux du père, douleur de la mère.

Een dom kind is een ergernis voor zijn vader, Een verdriet voor haar, die het baarde.

26 Il n'est pas bien de nuire à un homme juste; conspirer contre des princes équitables est une iniquité.

Onschuldigen beboeten is al niet goed; Maar edele mensen slaan, gaat alle perken te buiten!

27 Celui qui s'abstient de paroles dures est un sage; l'homme patient est sensé.

Wie verstandig is, is spaarzaam met zijn woorden; Een man van ervaring is koelbloedig.

28 Si l'insensé cherche la sagesse, il sera réputé sage; et s'il ferme la bouche, il passera pour prudent.

Als hij zwijgt, geldt zelfs een dwaze voor wijs; Als hij zijn mond maar houdt, voor verstandig.