Proverbes 14

1 Les femmes sages bâtissent leurs maisons; l'insensée les détruit de ses mains.

Istri yang bijak memelihara rumah tangganya. Istri yang bebal menghancurkan keluarganya dengan perbuatannya sendiri.

2 Celui qui marche droit craint le Seigneur; celui qui s'avance en des voies tortueuses sera déshonoré.

Cara hidup yang benar menunjukkan sikap takut dan hormat akan TUHAN, sedangkan cara hidup yang serong berarti menghina Dia.

3 Une verge d'orgueil sort de la bouche des insensés; les lèvres des sages les gardent eux-mêmes.

Perkataan orang bebal mengundang hajaran. Perkataan orang bijak melindungi dirinya dari masalah.

4 Où il n'y a point de bœufs, la crèche est vide; où il y a abondance de grains, la force des bœufs est manifeste.

Si pemalas tidak mau punya sapi supaya tidak usah membersihkan kandang setiap hari. Namun tanpa sapi, hasil panennya pun sedikit.

5 Le témoin fidèle ne ment pas; le faux témoin est un brandon de mensonges.

Saksi yang jujur tidak akan berbohong, tetapi saksi dusta menghembuskan kebohongan belaka.

6 Tu chercheras la sagesse parmi les méchants, et tu ne la trouveras pas; auprès des sages, le discernement est sous ta main.

Orang yang suka meremehkan tidak akan pernah belajar menjadi bijak, tetapi orang yang berpikir jernih mudah memperoleh pengetahuan.

7 Toutes choses sont contraires à l'insensé; des lèvres sages sont l'arme de la doctrine.

Jauhilah orang bodoh karena perkataannya tidak akan memberimu pengetahuan.

8 La sagesse des habiles éclaire leurs voies; l'irréflexion des insensés les conduit à l'erreur.

Dengan ketajaman berpikirnya, orang bijak mengerti apa yang harus dia lakukan dalam hidup, tetapi orang bebal ditipu oleh kebodohannya sendiri.

9 Les demeures des méchants ont besoin d'être purifiées; la maison des justes est agréable.

Orang bebal meremehkan perlunya menebus kesalahan, tetapi orang jujur ingin setiap masalah dibereskan.

10 Le cœur de l'homme est inquiet; son âme est triste, et, lorsqu'il se réjouit, c'est qu'il ne se mêle point de honte à sa joie.

Tak ada yang bisa mengerti isi hati seseorang kecuali dirinya sendiri— baik senang maupun susah, orang lain tak dapat merasakannya.

11 Les maisons des impies seront effacées; les tentes des cœurs droits resteront debout.

Keluarga orang jahat akan dihancurkan. Keluarga orang benar akan semakin sejahtera.

12 Il est une voie qui aux hommes semble droite; mais elle aboutit aux abîmes de l'enfer. (questioned)

Ada pilihan hidup yang tampaknya baik dan benar, namun ternyata berakhir pada kebinasaan.

13 La tristesse ne se mêle point aux joies sages; toujours le deuil succède aux fausses joies.

Di balik tawa terkadang ada duka. Suka bisa berakhir dengan luka.

14 Le cœur audacieux s'enorgueillit de ses voies; l'homme bon se complaît en ses pensées.

Baik orang yang setia kepada TUHAN maupun orang yang menjauhi TUHAN akan menerima upah atas perbuatannya.

15 L'ingénuité est crédule; l'expérience mène aux regrets.

Orang yang naif percaya pada apa pun yang didengarnya, tetapi orang bijak berpikir dengan hati-hati sebelum bertindak.

16 Le sage a peur et se détourne du méchant; l'insensé, confiant en lui- même, se mêle aux pervers.

Orang bijak berhati-hati dan menjauhkan diri dari kejahatan. Orang bebal merasa aman sehingga melangkah dengan gegabah.

17 L'homme irascible agit sans réflexion; l'homme sensé supporte beaucoup.

Orang yang cepat marah akan bertindak bodoh. Orang yang merencanakan kejahatan akan dibenci.

18 Les insensés ont le mal en partage; l'homme habile est maître de la science.

Hasil usaha orang naif hanyalah kebodohannya, tetapi orang yang berpikir panjang mendapat pengetahuan yang berharga.

19 Les mauvais tomberont devant les bons; les impies seront des serviteurs aux portes des justes.

Inilah kesudahannya: Orang jahat terpaksa tunduk dan meminta bantuan dari orang benar.

20 On n'aime pas les amis des pauvres; mais les amis des riches sont nombreux.

Sulit sekali bagi orang miskin mendapat teman, bahkan di antara para tetangganya. Tetapi banyak orang berbondong-bondong untuk menjadi ‘teman’ orang kaya.

21 Mépriser les indigents, c'est pécher; avoir compassion des pauvres, c'est se ménager la plus grande joie.

Bila engkau meremehkan orang miskin, engkau berbuat dosa dan tidak berkenan di mata Allah.

22 Les cœurs égarés songent au mal; les bons songent à la miséricorde et à la vérité; ceux qui commettent le mal ne connaissent ni miséricorde ni vérité; les miséricordes et la fidélité sont à ceux qui font le bien.

Merencanakan hal yang jahat membuatmu tersesat. Rencanakanlah hal-hal yang membawa kebaikan bagi sesama, maka engkau akan mempunyai teman-teman yang setia mengasihimu.

23 Tout homme diligent a le superflu; tout homme ami des douceurs et des plaisirs sera dans l'indigence.

Bekerja keras mendatangkan keuntungan. Banyak bicara mendatangkan kemiskinan.

24 La couronne des sages est l'activité; le travail des injustes est mauvais.

Orang bijak dimahkotai dengan kekayaan, tetapi mahkota orang bebal adalah kebodohannya.

25 Le témoin fidèle délivrera son âme du mal; le témoin trompeur est un brandon de mensonges.

Saksi yang jujur bisa menyelamatkan nyawa orang yang tidak bersalah, tetapi ada orang yang rela berdusta dan mengkhianati sesamanya demi mendapat bayaran.

26 Dans la crainte du Seigneur est l'espérance de la force; il laissera à ses enfants un appui.

Orang yang selalu menghormati TUHAN merasa aman karena TUHAN melindungi mereka dan anak cucu mereka.

27 Les commandements du Seigneur sont une source de vie; ils nous font détourner des pièges de la mort.

Sikap takut akan TUHAN bagai mata air kehidupan karena sikap itu membuat orang meninggalkan perbuatan jahat yang menjeratnya pada kematian.

28 La gloire d'un roi est dans la multitude de la nation; son affliction, dans le petit nombre de ses sujets.

Kehebatan seorang raja terletak pada jumlah rakyatnya. Apabila rakyatnya sedikit, kekuasaannya tidak akan lama.

29 L'homme patient est un vrai sage; l'impatient, un insensé.

Orang yang sabar adalah bijaksana, sedangkan orang yang cepat marah menunjukkan bahwa dirinya bebal.

30 L'homme qui a bon cœur est le médecin de l'âme; un cœur trop sensible est un ver qui ronge les os.

Hati yang tenang membuat tubuh sehat, tetapi hati yang penuh iri seperti penyakit membusukkan tulang.

31 Tromper l'indigent, c'est irriter son Créateur; celui qui honore Dieu a compassion du pauvre.

Menindas orang miskin berarti menghina Penciptanya. Membantu orang miskin memuliakan TUHAN.

32 L'impie sera rejeté à cause de sa malice; l'homme ferme en sa propre sainteté est vraiment juste.

Orang jahat akan hancur karena perbuatannya sendiri. Orang benar terlindung karena kejujurannya.

33 Dans le bon cœur d'un homme on trouve la sagesse; on ne la trouvera pas dans le cœur de l'insensé.

Hikmat tinggal di hati orang yang berwawasan, bahkan orang picik pun bisa mengetahuinya.

34 La justice élève une nation; les péchés amoindrissent un peuple.

Bangsa yang menegakkan kebenaran akan dihormati, tetapi perbuatan dosa yang merajalela akan mencemarkan nama bangsa.

35 Le serviteur prudent est agréable au prince, et par sa dextérité il évite la disgrâce.

Pegawai yang melayani dengan bijaksana akan disenangi oleh raja, tetapi pegawai yang bertindak bodoh akan dimurkai dan dihukum.