Proverbes 13
1 Le fils habile obéit à son père; le fils indocile marche à sa perte.
Saĝa filo lernas de la patro; Sed mokanto ne aŭskultas moralinstruon.
2 L'homme bon se nourrit des fruits de la justice; les âmes des pécheurs périront avant le temps.
La frukto de la buŝo donas al homo bonan manĝon; Sed la deziro de krimuloj estas perforto.
3 Veiller sur sa bouche, c'est garder son âme; avoir les lèvres téméraires, c'est se préparer des sujets de crainte.
Kiu gardas sian buŝon, tiu gardas sian animon; Kiu tro malfermas sian buŝon, tiu pereas.
4 L'oisif est toujours dans les regrets; les mains de l'homme fort sont diligentes.
La animo de maldiligentulo deziras, kaj ne ricevas; Sed la animo de diligentuloj satiĝas.
5 Le juste hait les paroles injustes; l'impie sera confondu, et n'aura pas la liberté.
Vorton malveran virtulo malamas; Sed malvirtulo agas abomene kaj venas al honto.
6 La justice protège les hommes intègres, mais l'impiété entraîne les méchants dans le péché.
La virto gardas tiun, kiu iras ĝustan vojon; Sed la malvirto pereigas pekulon.
7 Les uns se donnent pour riches, et n'ont rien; et d'autres se font humbles avec une grande richesse.
Unu ŝajnigas sin riĉa, havante nenion; Alia ŝajnigas sin malriĉa, havante grandan riĉecon.
8 La richesse d'un homme est la rançon de sa vie; le pauvre ne réside pas à une menace.
Per sia riĉeco homo savas sian animon; Sed malriĉulo ne aŭskultas atentigon.
9 La lumière brille perpétuellement sur les justes; la lumière des impies s'éteint. Les âmes artificieuses s'égarent dans le péché, tandis que les justes sont compatissants et miséricordieux.
La lumo de virtuloj brilegas; Sed la lumilo de malvirtuloj estingiĝos.
10 Le méchant fait le mal avec orgueil; pouvoir se juger soi-même, c'est être sage.
Nur de malhumileco venas malpaco; Sed la akceptantaj konsilojn havas saĝon.
11 La richesse rapidement acquise par le péché décroît; celui qui amasse avec piété s'enrichira. le juste est compatissant, et il prête au pauvre.
Riĉeco rapide akirita malgrandiĝas; Sed kion oni kolektas per laboro, tio multiĝas.
12 Mieux vaut d'abord aider de bon cœur que promettre et donner de l'espérance. Un bon désir est un arbre de vie.
Espero prokrastata dolorigas la koron; Sed plenumita deziro estas arbo de vivo.
13 Celui qui dédaigne une affaire sera dédaigné par elle; celui qui vénère les commandements aura la santé de l'âme. Au fils artificieux il n'arrivera rien de bon; au serviteur sage toute chose réussira; et sa voie sera constamment droite.
Kiu malŝatas diron, tiu malutilas al si mem; Sed respektanta ordonon estos rekompencita.
14 La loi du sage est une source de vie; l'insensé mourra pris au piège.
Instruo de saĝulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
15 Un bon discernement attire la grâce; connaître la loi est d'une saine intelligence; la mépriser, c'est suivre une voie de perdition.
Bona prudento plaĉigas; Sed la vojo de perfiduloj estas malglata.
16 Tout homme habile sait ce qu'il fait; l'insensé déploie sur lui-même le malheur.
Ĉiu prudentulo agas konscie; Sed malsaĝulo elmontras malsaĝecon.
17 Un roi téméraire tombera dans l'adversité; un sage ministre le sauvera.
Malbona sendito falas en malfeliĉon; Sed sendito fidela sanigas.
18 La discipline éloigne la pauvreté et le déshonneur; celui qui est attentif aux réprimandes sera glorifié.
Malriĉa kaj hontigata estos tiu, kiu forpuŝas instruon; Sed kiu observas instruon, tiu estos estimata.
19 Les désirs des hommes pieux charment l'âme; les œuvres des impies sont loin de la doctrine.
Deziro plenumita estas agrabla por la animo; Sed malagrable por la malsaĝuloj estas deturni sin de malbono.
20 En marchant avec les sages, tu seras sage; celui qui marche avec les insensés se fera bientôt reconnaître.
Kiu iras kun saĝuloj, tiu estos saĝa; Sed kamarado de malsaĝuloj suferos doloron.
21 Les calamités poursuivront les pécheurs; les justes sont maîtres de tous les biens.
Pekulojn persekutas malbono; Sed virtulojn rekompencas bono.
22 L'homme bon laissera pour héritiers les fils de ses fils; les richesses des impies sont des trésors pour les justes.
Bonulo heredigas la nepojn; Kaj por virtulo konserviĝas la havo de pekulo.
23 Les justes passeront beaucoup d'années dans la richesse; les injustes périront rapidement.
Multe da manĝaĵo estas sur la kampo de malriĉuloj; Sed multaj pereas pro manko de justeco.
24 Celui qui épargne le bâton n'aime pas son fils; celui qui l'aime le châtie à propos.
Kiu ŝparas sian vergon, tiu malamas sian filon; Sed kiu lin amas, tiu baldaŭ lin punas.
25 Le juste en mangeant rassasie son âme; les âmes des impies sont toujours à jeun.
Virtulo manĝas, por satigi sian animon; Sed la ventro de malvirtuloj havas mankon.
