Proverbes 8

1 Voici la sagesse qui appelle, la raison qui élève la voix.

Wala ba magsinggit ang kaalam, Ug ang pagsabut magapagula sa iyang tingog?

2 Sur la cime des hauteurs qui bordent la route, au croisement des chemins, elle s’est postée.

Sa kinatumyan sa hatag-as nga mga dapit haduol sa dalan, Diin ang mga alagianan nanagkatagbo siya nagatindog;

3 Dans le voisinage des portes qui conduisent dans la cité, à l’entrée des avenues, elle fait retentir ses apostrophes:

Tupad sa mga ganghaan, dapit sa pagsulod mo ngadto sa ciudad, Diha sa dapit sa pagsulod mo sa mga pultahan, siya magasinggit sa makusog:

4 "Mortels, c’est vous que j’appelle; fils de l’homme, c’est à vous que s’adresse ma voix.

Kaninyo, Oh mga tawo, ako nagatawag; Ug ang akong tingog maoy alang sa mga anak nga lalake sa mga tawo.

5 Niais, sachez le prix de la réflexion; sots, sachez le prix de l’intelligence.

Oh kamo nga mga walay-pagtagad, sabta ang pagpili-sa-maayo; Ug, kamong mga buang, pagmasinabtanon kamo sa inyong kasingkasing.

6 Ecoutez, car j’énonce de nobles vérités, et mes lèvres s’ouvrent pour des leçons de droiture.

Pamati, kay ako mamulong sa labing maayo nga mga butang; Ug ang pagbungat sa akong mga ngabil mogula ang mga matarung butang.

7 Oui, ma bouche ne profère que vérité, et mes lèvres ont horreur de l’impiété.

Kay ang akong baba magasulti sa kamatuoran; Ug ang kadautan maoy usa ka dulumtanan sa akong mga ngabil.

8 Elles sont empreintes de droiture, toutes les paroles de ma bouche; en elles, rien d’équivoque ni de louche.

Ang tanang mga pulong sa akong baba mga pagkamatarung man; Walay bisan unsa nga baliko ni balit-ad diha kanila.

9 Toutes sont loyales au gré de l’homme intelligent, et probes pour qui possède le savoir.

Silang tanan matin-aw alang kaniya nga makasabut, Ug matarung alang kanila nga nakakaplag sa kahibalo.

10 Attachez à ma morale plus de prix qu’à l’argent, à la vraie connaissance plus qu’à l’or de choix.

Dawata ang akong pagpahamatngon, ug ayaw ang salapi; Ug ang kinaadman kay sa piniling bulawan.

11 C’Est que la sagesse est plus précieuse que les perles: tous les biens réunis ne la valent point.

Kay ang kaalam labi pang maayo kay sa mga rubi; Ug ang tanang mga butang nga pagatinguhaon dili ikagtanding niana.

12 Je suis la sagesse, en pleine possession de la réflexion; j’atteins la science des habiles conceptions.

Ako nga kaalam naghimo sa kabuotan nga maoy akong puloyanan. Ug nagapangita sa kahibalo ug sa pagpili-sa-maayo.

13 Craindre l’Eternel, c’est haïr le mal; l’orgueil et l’arrogance, le chemin du malfaiteur, la bouche perverse, voilà ce que je déteste.

Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagdumot sa dautan: Ang pagkagarboso, ug pagkamapahitas-on, ug ang dautan nga dalan, Ug ang mabinalit-aron nga baba maoy akong ginadumtan.

14 A moi les conseils, gage de succès; je suis l’intelligence, et la force est mon attribut.

Ang pagpakitambag maoy ako, ug kahalalum sa kahibalo: Ako mao man ang pagsabut; aduna akoy kagahum.

15 Par moi règnent les rois, et les princes fondent des lois de justice.

Pinaagi kanako ang mga hari nanaghari, Ug ang mga principe nanaghatag sa justicia.

16 Par moi gouvernent les grands et les nobles, tous ceux qui rendent la justice sur terre.

Pinaagi kanako ang mga principe nanagpamunoan, Ug ang mga harianon, bisan ang tanang mga maghuhukom sa yuta.

17 J’Aime qui m’aime, et qui me cherche me trouve.

Ako nahagugma kanila nga nahagugma kanako; Ug kadtong nagasingkamot sa pagpangita kanako, makakaplag kanako.

18 Avec moi sont richesse et honneur, fortune durable et juste récompense.

Mga bahandi ug kadungganan maoy ania kanako; Oo, ang katigayonan nga molungtad ug ang pagkamatarung

19 Mon fruit est meilleur que l’or et les métaux précieux, et mon produit que l’argent de choix.

Ang akong bunga labi pang maayo kay sa bulawan, oo, bisan pa kay sa fino nga bulawan; Ug ang akong abut kay sa piniling salapi.

20 Je suis avec persévérance la voie de la justice, les sentiers de l’équité,

Ako nagalakat sa dalan sa pagkamatarung, Sa kinataliwad-an sa alagianan sa katarungan;

21 en donnant à ceux qui m’aiment des biens en partage, en remplissant leurs trésors.

Aron nga ako makapasunod niadtong nahagugma kanako ug manggad, Ug nga mapuno ko ang ilang mga panudlanan.

22 L’Eternel me créa au début de son action, antérieurement à ses œuvres, dès l’origine des choses.

Si Jehova nagbaton kanako sa sinugdan sa iyang dalan, Una pa sa iyang mga buhat kanhi.

23 Dès les temps antiques, je fus formée, tout au commencement, bien avant la naissance de la terre.

Ako gipahamutang sa itaas gikan pa sa walay katapusan sukad sa sinugdan, Sa wala pa ang yuta.

24 II n’y avait pas encore d’océan quand je naquis, ni de sources chargées d’eaux.

Sa diha nga wala pay kahiladman, ako nahimugso na, Sa diha nga wala pay mga tubod nga madagayaon sa tubig.

25 Avant les montagnes plongeant dans les profondeurs, avant les coteaux, je fus douée de vie,

Sa wala pa mapahimutang ang mga bukid, Sa wala pa ang kabungturan ako nahimugso na;

26 avant que Dieu eût fait la terre et ses vastes espaces, la masse des glèbes du sol.

Samtang nga wala pa niya mabuhat ang yuta, ni ang kapatagan, Ni ang sinugdan sa abug sa kalibutan.

27 Quand il affermit les cieux, j’étais là, et quand il traça un cercle autour de la surface de l’abîme;

Sa diha nga gitukod niya ang kalangitan didto na ako: Sa gipahamutang niya ang usa ka lingin ibabaw sa nawong sa kahilad-man,

28 quand il consolida les nuées dans les régions supérieures, quand jaillirent avec force les sources souterraines;

Sa diha nga gihimo niyang malig-on ang kalangitan sa kahitas-an, Sa diha nga ang mga tuboran sa kahiladman nahimong mabaskog,

29 quand il imposa à la mer ses limites, empêchant les eaux d’enfreindre son ordre, et qu’il fixa les fondements de la terre.

Sa diha nga gihatag niya sa dagat ang iyang utlanan, Nga ang mga tubig dili magalapas sa iyang sugo, Sa diha nga iyang gilaraw ang mga patukoranan sa yuta;

30 Alors j’étais à ses côtés, habile ouvrière, dans un enchantement perpétuel, goûtant en sa présence des joies sans fin,

Unya ako didto tupad kaniya, ingon sa usa ka batid nga magbubuhat; Ug ako sa matag-adlaw maoy kahimuot niya, Nagakalipay sa kanunay sa iyang atubangan,

31 m’égayant sur son globe terrestre et faisant mes délices des fils de l’homme.

Nagakalipay sa iyang puloy-anang yuta; Ug ang akong kahimuot didto uban sa mga anak sa mga tawo.

32 Et maintenant, mes fils, écoutez-moi: heureux ceux qui suivent fidèlement mes voies!

Busa karon, mga anak ko, patalinghug kamo kanako; Kay bulahan kadto sila nga nagabantay sa akong mga dalan.

33 Ecoutez la loi morale pour devenir sages, et ne la traitez pas avec mépris.

Pamatia ang pahamatngon, ug pagmanggialamon, Ug ayaw kini pag-isalikway.

34 Heureux l’homme qui m’obéit, en accourant à mes portes jour par jour et en observant les piliers sur lesquels s’ouvre ma demeure!

Bulahan ang tawo nga mamati kanako, Nga magabantay matag-adlaw sa akong mga ganghaan, Nga magahulat diha sa mga haligi sa akong mga pultahan.

35 Car celui qui m’a trouvée a trouvé la vie et conquis la bienveillance de l’Eternel."

Kay bisan kinsa kadto nga makakaplag kanako makakaplag ug kinabuhi, Ug makabaton sa kalooy kang Jehova.

36 Mais qui me manque se perd lui-même: me haïr, c’est aimer la mort!

Apan siya nga makasala batok kanako makasala sa iyang kaugalingong kalag: Silang tanan nga managdumot kanako mahagugma sa kamatayon.