Proverbes 31

1 Paroles du roi Lemouel. Leçon solennelle que lui inculqua sa mère.

قسەی لەموئێلی پاشا، ئەو سروشەی کە دایکی فێری کرد:

2 "Ah! mon fils! Ah! enfant de mes entrailles! Ah! fils que j’ai appelé de mes vœux!

گوێ بگرە ڕۆڵە! گوێ بگرە، ڕۆڵەی هەناوم! گوێ بگرە ڕۆڵە، ڕۆڵەی نەزرەکانم!

3 Ne prodigue paso ta vigueur aux femmes, ne livre pas tes destinées à celles qui perdent les rois.

هێزت مەدە ژنان، ڕێگاکانیشت مەدە ژنانی لەناوبەری پاشایان.

4 Ce n’est pas aux rois, ô Lemouel, ce n’est pas aux rois qu’il sied de boire du vin, ni aux princes de s’adonner aux liqueurs fortes;

ئەی لەموئێل، بۆ پاشایان نییە، بۆ پاشایان نییە شەراب بنۆشن، بۆ میرانیش نییە ئارەزووی ئارەق بکەن،

5 de peur qu’en buvant, ils n’oublient les lois et ne méconnaissent le droit de toutes les victimes de la misère.

نەوەک بخۆنەوە و یاسا لەبیر بکەن، مافی ستەملێکراوان زەوت بکەن.

6 Donnez des liqueurs fortes aux malheureux, du vin à ceux qui ont l’amertume au cœur.

ئارەق بدە بەوەی لەناودەچێت، شەرابیش بەوانەی دەروونیان تاڵە.

7 Qu’ils boivent, et qu’ils oublient leur misère; qu’ils perdent le souvenir de leur chagrin!

با بخواتەوە و هەژارییەکەی لەبیر بکات، ئیتر ماندووبوونەکەی نایەتەوە یاد.

8 Ouvre la bouche en faveur du muet, pour la défense de tous les vaincus du sort.

بەرگری لە مافی ئەو کەسانە بکە کە ناتوانن داوای مافەکانیان بکەن، بۆ مافی هەموو دەربەدەران.

9 Ouvre la bouche pour juger avec équité et faire droit au pauvre et à l’indigent.

دەمت بکەرەوە و بە ڕاستودروستی دادوەری بکە، پارێزگاری لە مافی کڵۆڵان و نەداران بکە.

10 Heureux qui a rencontré une femme vaillante! Elle est infiniment plus précieuse que les perles.

کێ ژنی خانەدانی دەست دەکەوێت؟ نرخی لە یاقووت گرانترە.

11 En elle le cœur de son époux a toute confiance; aussi les ressources ne lui font-elles pas défaut.

مێردەکەی بە تەواوی پشتی پێ دەبەستێت و لە هیچی کەم نابێت.

12 Tous les jours de sa vie, elle travaille à son bonheur: jamais elle ne lui cause de peine.

ژنەکە بە درێژایی ژیانی چاکە دێنێتە سەر ڕێی نەک خراپە.

13 Elle se procure de la laine et du lin et accomplit sa besogne d’une main diligente.

خوری و کەتان هەڵدەبژێرێت، بە دوو دەستی پەرۆشەوە ئیش دەکات.

14 Pareille aux vaisseaux marchands, elle amène de loin ses provisions.

وەک کەشتی بازرگان وایە، خۆراکی خۆی لە دوورەوە دەهێنێت.

15 Il fait encore nuit qu’elle est déjà debout, distribuant des vivres à sa maison, des rations à ses servantes.

هێشتا شەوە لە خەو هەڵدەستێت، خواردن بۆ ماڵەوە ئامادە دەکات و ئەرک بۆ کارەکەرەکان دیاری دەکات.

16 Elle jette son dévolu sur un champ et l’acquiert; avec le produit de son travail elle plante un vignoble.

لە کێڵگەیەک ورد دەبێتەوە و دەیکڕێت، بە قازانجی دەستی ڕەزەمێوێک دەچێنێت.

17 Elle ceint de force ses reins et arme ses bras de vigueur.

ناوقەدی توند دەبەستێت و بازووی لێ هەڵدەکات.

18 Elle s’assure que ses affaires sont prospères; sa lampe ne s’éteint pas la nuit.

دەبینێت بازرگانییەکەی چاکە، بە شەو چرای ناکوژێتەوە.

19 Ses mains saisissent le rouet, ses doigts manient le fuseau.

خوری بە بازوویەوە دەئاڵێنێت و تەشی لەناو لەپیدایە.

20 Elle ouvre sa main au pauvre et tend le bras au nécessiteux.

دەستەکانی بۆ کڵۆڵ دەکاتەوە و دەست درێژ دەکات بۆ نەداران.

21 Elle ne redoute point la neige pour sa maison, car tous ses gens sont couverts de riches étoffes.

ترسی ماڵەکەی نییە لە بەفر، چونکە هەموو ماڵەکەی بەرگی ئاڵیان لەبەردایە.

22 Elle se brode des tapis. Lin fin et pourpre forment ses vêtements.

چەرچەف بۆ نوێنەکەی دروستدەکات، کەتانی ناسک و ڕیسی ئەرخەوانی لەبەر دەکات.

23 Son époux est considéré aux Portes, quand il siège avec les anciens du pays.

مێردی لە دەروازەکانی شاردا ناسراوە، لەوێ لەگەڵ پیرانی شارەکە دادەنیشێت.

24 Elle confectionne des tissus, qu’elle vend, et des ceintures, qu’elle cède au marchand.

ژنەکە کراسی کەتان دروستدەکات و دەیفرۆشێت، پشتێن بۆ بازرگانان دابین دەکات.

25 Parée de force et de dignité, elle pense en souriant à l’avenir.

هێز و ڕێز بەرگی ئەون، پێدەکەنێت بۆ ڕۆژانی ئایندە.

26 Elle ouvre la bouche avec sagesse, et des leçons empreintes de bonté sont sur ses lèvres.

دەمی بە دانایی دەکاتەوە و فێرکردنەکانی میهرەبانی لەسەر زمانییەتی.

27 Elle dirige avec vigilance la marche de sa maison, et jamais ne mange le pain de l’oisiveté.

چاودێری هاتوچۆی ماڵومنداڵەکەی دەکات، نانی تەمبەڵی ناخوات.

28 Ses fils se lèvent pour la proclamer heureuse, son époux pour faire son éloge:

منداڵەکانی هەڵدەستن و خۆزگەی پێ دەخوازن، مێردەکەشی ستایشی دەکات:

29 "Bien des femmes se sont montrées vaillantestu leur es supérieure à toutes!"

«زۆر ژن خانەدان بوونە، بەڵام تۆ لە سەرووی هەموویانی.»

30 Mensonge que la grâce! Vanité que la beauté! La femme qui craint l’Eternel est seule digne de louanges.

شۆخ و شەنگی فریودەرە و جوانی پووچە، بەڵام ئەو ئافرەتەی لە یەزدان بترسێت، ستایش دەکرێت.

31 Rendez-lui hommage pour le fruit de ses mains, et qu’aux Portes ses œuvres disent son éloge!

ڕەنجی شانی خۆی پێ بدەن و با کردەوەکانی لەبەر دەروازەکانی شاردا ستایشی بکەن.