< Proverbes 29 >
1 Un homme souvent réprimandé et persistant dans son entêtement est brisé soudain et sans retour.
Қайта-қайта әйиплинип туруп йәнә бойни қаттиқлиқ қилған киши, Туюқсиздин давалиғусиз янҗилар.
2 Quand dominent les justes, le peuple est en joie; quand les méchants gouvernent, le peuple gémit.
Һәққанийлар гүлләнсә, пухралири шатлинар, Қәбиһләр һоқуқ тутса пухра налә-пәряд көтирәр.
3 L’Homme qui aime la sagesse réjouit son père; celui qui fréquente des courtisanes mange son bien.
Даналиқни сөйгән оғул атисини хуш қилар; Бирақ паһишиләргә һәмраһ болған униң мал-мүлкини бузуп-чачар.
4 Un roi grandit son pays par la justice: avide de dons, il le ruine.
Падиша адаләт билән жутини тинич қилар; Бирақ баҗ-селиқ салған болса, уни вәйран қилар.
5 Qui flatte son prochain tend un filet sous ses pas.
Өз йеқиниға хушамәт қилған киши, Униң путлириға тор тәйярлап қойғандур.
6 Le péché devient un piège pour le méchant; le juste jubile et savoure sa joie.
Рәзил адәмниң гунайи өзигә қапқан ясап қурар; Бирақ һәққаний киши нахшилар билән шатлинар.
7 Le juste se pénètre du droit des humbles; le méchant ne sait rien comprendre.
Һәққаний киши мискинниң дәвасиға көңүл бөлүр; Бирақ яманлар болса бу ишни чүшәнмәс.
8 Les persifleurs mettent la ville en ébullition; les sages apaisent les colères.
Һакавур кишиләр шәһәрни қутритип давалғутар; Бирақ ақиланиләр аччиқ ғәзәпләрни яндурар.
9 Quand un sage est en discussion avec un sot, celui-ci s’emporte ou ricane, mais de calme, point!
Дана киши ахмақ билән дәвалашса, Ахмақ һүрпийиду яки күлиду, нәтиҗиси һаман течлиқ болмас.
10 Les assassins en veulent à l’innocent; les honnêtes gens recherchent sa personne.
Қанхорлар пак-диянәтликләргә нәпрәтлинәр; Дурусларниң җенини болса, улар қәстләр.
11 Le sot lâche toute sa mauvaise humeur; le sage finit par la calmer.
Ахмақ һәрдайим ичидики һәммини ашкарә қилар; Бирақ дана өзини бесивалар.
12 Le souverain accueille-t-il le mensonge, tous ses serviteurs sont pervers.
Һөкүмдар ялған сөзләргә қулақ салса, Униң барлиқ хизмәткарлири яман үгәнмәй қалмас.
13 Le pauvre et l’exploiteur se retrouvent ensemble: l’Eternel fait luire sa lumière aux yeux de tous deux.
Гадай билән уни әзгүчи киши бир зиминда яшар; Һәр иккисиниң көзини нурландурғучи Пәрвәрдигардур.
14 Que le roi juge les humbles avec équité, son trône en sera affermi à jamais.
Йоқсулларни диянәт билән сориған падишаниң болса, Тәхти мәңгүгә мәһкәм турар.
15 Verge et reproches inculquent la sagesse, un enfant livré à lui-même fait le déshonneur de sa mère.
Таяқ билән тәнбиһ-несиһәт балиларға даналиқ йәткүзәр; Бирақ өз мәйлигә қоюп берилгән бала анисини хиҗаләткә қалдурар.
16 Quand les méchants dominent, le mal augmente, mais les justes seront témoins de leur chute.
Яманлар гүллинип кәтсә, наһәқлик көпийәр; Лекин һәққанийлар уларниң жиқилғинини көрәр.
17 Corrige ton fils, tu en auras du plaisir; il donnera de douces joies à ton âme.
Оғлуңни тәрбәлисәң, у сени арам тапқузар; У көңлүңни сөйүндүрәр.
18 Faute de, révélation prophétique, le peuple s’abandonne au désordre; mais heureux s’il observe la loi!
[Пәрвәрдигарниң] вәһийси болмиған әлниң пухралири йолдин чиқип башпанаһсиз қалар; Лекин Тәврат-қануниға әмәл қилидиған киши бәхитликтур.
19 Ce n’est pas avec des paroles qu’on corrige l’esclave: s’il les comprend, il n’en tient pas compte.
Қулни сөз биләнла түзәткили болмас; У сөзүңни чүшәнгән болсиму, етивар қилмас.
20 Vois-tu un homme précipité dans ses paroles, le sot a plus d’avenir que lui.
Ағзини басалмайдиған кишини көргәнму? Униңдин үмүт күткәндин, ахмақтин үмүт күтүш әвзәлдур.
21 Qui gâte son esclave dès l’enfance aboutit à en faire un parasite.
Кимки өз қулини кичигидин тартип өз мәйлигә қоюп бәрсә, Күнләрниң биридә униң бешиға чиқар.
22 Un homme irascible provoque des disputes; qui se laisse emporter par la colère accumule les fautes.
Териккәк киши җедәл-маҗира қозғап турар; Асан аччиқлинидиған кишиниң гуналири көптур.
23 L’Orgueil de l’homme amène son abaissement; la modestie est une source d’honneur.
Мәғрурлуқ кишини пәс қилар, Бирақ кәмтәрлик кишини һөрмәткә ериштүрәр.
24 Qui partage avec un voleur est son propre ennemi: il entend l’adjuration et ne peut rien dénoncer.
Оғри билән шерик болған киши өз җениға дүшмәндур; У сорақчиниң [гува беришкә] агаһландурушини аңлисиму, лекин раст гәп қилишқа петиналмас.
25 La peur fait tomber l’homme dans un piège; qui met sa confiance en l’Eternel est à l’abri.
Инсан балисидин қорқуш адәмни қапқанқа чүшүриду; Бирақ кимки Пәрвәрдигарға таянған болса, у бехәтәр көтириләр.
26 Beaucoup recherchent la faveur du prince; mais c’est Dieu qui attribue à chacun son dû.
Көп кишиләр һөкүмдардин илтипат издәп жүрәр; Бирақ адәмниң һәқ-рисқи пәқәт Пәрвәрдигарниңла қолидидур.
27 Le malfaiteur est en horreur aux justes, et l’honnête homme est en horreur au méchant.
Наһәқләр һәққанийларға жиркиничликтур; Дурус йолда маңған кишиләр яманларға жиркиничликтур.