Proverbes 25

1 Les proverbes qui suivent émanent également de Salomon et ont été colligés par les gens d’Ezéchias, roi de Juda.

Ook de volgende spreuken zijn van Salomon; ze zijn verzameld door de beambten van Ezekias, den koning van Juda.

2 La gloire de l’Eternel, c’est de s’entourer de mystère; la gloire du roi est d’examiner les choses à fond.

Het is de glorie van God, iets verborgen te houden, De glorie der koningen, het uit te zoeken.

3 Tout comme les cieux en hauteur, la terre en profondeur, le cœur des rois est insondable.

Zoals de hoogte der hemelen, en de diepte der aarde, Zo is ook het hart der koningen: ondoorgrondelijk.

4 Qu’on sépare les scories de l’argent, et l’orfèvre le travaillera en objet d’art.

Worden de slakken uit het zilver verwijderd, Dan slaagt de kunstenaar in zijn werk;

5 Qu’on éloigne le méchant de la présence du roi, et son trône se trouvera affermi par la justice.

Verjaagt men de bozen uit de tegenwoordigheid van den koning, Dan staat zijn troon door rechtvaardigheid sterk.

6 Ne te pavane pas devant le roi et n’occupe pas la place des grands.

Dring u niet op bij den koning, En ga niet staan op de plaats van voornamen;

7 Car mieux vaut pour toi qu’on te dise: "Monte là!" que si on t’abaissait devant les nobles, chose que tes yeux ont déjà pu voir.

Het is beter, dat men tot u zegt: "Neem hier plaats, hogerop," Dan dat men u voor een aanzienlijke vernedert. Wat uw ogen hebben gezien,

8 Ne t’engage pas inconsidérément dans les luttes: tu t’exposerais à ne plus savoir que faire à la fin, si ton prochain te couvrait de confusion.

Moet ge niet terstond voor het gerecht gaan brengen; Wat zult ge na afloop doen, Als uw naaste u in het ongelijk heeft gesteld?

9 As-tu un procès avec, ton prochain, défends-le, mais sans dévoiler des secrets qui ne t’appartiennent pas:

Beslecht uw eigen zaak met den naaste, Maar maak daarbij het geheim van een derde niet openbaar;

10 tu serais blâmé par ceux qui t’entendent et décrié sans retour.

Anders zal hij, die het hoort, u beschimpen, En houdt ge voor altijd een slechte naam.

11 Des pommes d’or dans des vases d’argent ajourés, telle une parole prononcée à propos.

Gouden vruchten op zilveren schalen: Zijn woorden, te pas gesproken.

12 Un anneau d’or, un collier de perles, tel le sage qui fait la morale à une oreille attentive.

Een gouden ring en een sieraad van edel metaal: Is een wijs vermaner voor een luisterend oor.

13 Comme une fraîcheur de neige au temps de la moisson, tel le, messager, fidèle à son mandat: il restaure l’âme de son maître.

Als koele sneeuw bij de hitte van de oogst Is een trouwe bode voor hem, die hem stuurt: Hij fleurt zijn meester weer op.

14 Des nuages et du vent, mais de pluie point! Tel est l’homme qui fait grand bruit de ses dons illusoires.

Wolken en wind, en toch geen regen: Dat is iemand, die praalt op een gift, waar toch niets van komt.

15 Par une patience inlassable, on capte la faveur d’un supérieur; un doux parler brise la plus dure résistance.

Door lankmoedigheid laat een vorst zich vermurwen, Milde taal breekt beenderen stuk.

16 As-tu trouvé du miel, manges-en à ta suffisance; mais évite de t’en bourrer: tu le rejetterais.

Hebt ge honing gevonden, eet dan niet meer dan ge aan kunt; Anders staat het u tegen, en geeft ge het over.

17 Espace tes visites dans la maison de ton ami: il en aurait bientôt assez de toi et te prendrait en grippe.

Kom niet te dikwijls in het huis van uw naaste; Anders krijgt hij genoeg van u, en gaat hij u haten.

18 Une massue, un glaive, une flèche acérée, tel l’homme qui porte un faux témoignage contre son prochain.

Een knots, een zwaard en een scherpe pijl: Is iemand, die valse getuigenis geeft tegen zijn naaste.

19 Une dent branlante, un pied chancelant, voilà ce que vaut au jour du malheur la confiance qu’on a dans un traître.

Een slechte tand en een zwikkende voet: Is de steun van een trouweloze in moeilijke tijden.

20 Enlever son vêtement par un jour glacial, verser du vinaigre sur du nitre, ainsi fait celui qui entonne des chants pour un cœur affligé.

Als azijn op hoofdzeer Zo werkt het zingen van liederen op een slecht humeur.

21 Si ton ennemi a faim, donne lui à manger; s’il a soif, donne-lui à boire;

Heeft uw vijand honger, geef hem brood te eten, Heeft hij dorst, laat hem water drinken;

22 car ainsi tu attises des charbons sur sa tète, et le Seigneur t’en récompensera.

Zo stapelt ge vurige kolen op zijn hoofd, En Jahweh zal het u vergelden.

23 Le vent du Nord produit la pluie, et la langue qui calomnie en secretles visages aigris.

Noordenwind brengt een stortvloed, Een geniepige tong maakt boze gezichten.

24 Mieux vaut habiter l’angle d’un toit que de partager un logis avec une femme acariâtre.

Beter te wonen op de punt van het dak, Dan met een snibbige vrouw in de echtelijke woning.

25 De l’eau fraîche sur un corps fatigué, telle une bonne nouvelle venant d’un pays lointain.

Een koele dronk voor een dorstige keel: Is goede tijding uit een ver land.

26 Une source boueuse, une fontaine aux eaux troubles, tel est le juste qui fléchit devant le méchant.

Een bedorven bron, een vervuilde wel: Is een rechtvaardige, die voor den boze wankelt.

27 Manger trop de miel ne vaut rien; mais étudier à fond les choses difficiles est un honneur.

Te veel honing eten is niet gezond; Wees daarom spaarzaam met vleiende woorden.

28 Une ville démantelée, sans remparts, tel est l’homme dont le tempérament ne connaît pas de frein.

Als een stad met een bres, zonder muren: Is iemand zonder zelfbeheersing.