Proverbes 15
1 Une réplique pleine de douceur détourne le courroux; une parole blessante surexcite la colère.
Мулайим җавап ғәзәпни басар; Қопал сөз аччиқни қозғар.
2 Le langage des sages rend la science aimable; la bouche des sots n’épanche que folie.
Ақиланиләрниң тили билимни җари қилар; Ахмақниң ағзи қуруқ гәп төкәр.
3 Les regards de l’Eternel se portent partout, observant méchants et bons.
Пәрвәрдигарниң көзи һәр йәрдә жүрәр; Яхши-яманларни көрүп турар.
4 Une langue bienveillante est comme un arbre de vie; mais perfide, elle brise le cœur.
Шипа йәткүзгүчи тил худди бир «һаятлиқ дәриғи»дур; Тили әгирлик кишиниң роһини сундурар.
5 L’Insensé méprise les leçons de son père; qui tient compte des réprimandes, est bien avisé.
Ахмақ атисиниң тәрбийисигә писәнт қилмас; Лекин атисиниң тәнбиһигә қулақ салған зерәк болар.
6 La maison du juste est un grenier d’abondance; la récolte du méchant est menacée de ruine.
Һәққанийниң өйидә гөһәрләр көптур; Бирақ яманниң тапавити өзигә аваричилик тапар.
7 Les lèvres des sages propagent la science; le cœur des sots n’est qu’insanité.
Дананиң ләвлири билим тарқитар; Ахмақниң көңлидин һеч билим чиқмас.
8 Le sacrifice des impies est en horreur à l’Eternel; mais il prend plaisir à la prière des gens de bien.
Яманларниң қурбанлиғи Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Дурусларниң дуаси Униң хурсәнлигидур.
9 L’Eternel a horreur de la conduite du méchant; mais il aime celui qui s’attache passionnément à la justice.
Яманларниң йоли Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Лекин һәққанийәтни интилип издигүчини У яхши көрәр.
10 Un sévère châtiment menace celui qui abandonne la bonne voie; qui hait les remontrances périt.
Тоғра йолдин чиққанлар азаплиқ тәрбийини көрәр; Тәнбиһгә өч болғучи өләр.
11 Le Cheol et l’empire du néant sont sous les regards de l’Eternel; combien plus le cœur des humains! (Sheol h7585)
Тәһтисара вә һалакәт Пәрвәрдигарниң көз алдида очуқ турған йәрдә, Инсан көңлидики ой-пикирни қандақму Униңдин йошуралисун?! (Sheol h7585)
12 Le persifleur n’aime pas qu’on le réprimande; il ne fréquente pas les sages.
Һакавур тәнбиһ бәргүчини яқтурмас; У ақиланиләрдин несиһәт елишқа бармас.
13 Un cœur joyeux rend le visage serein; le cœur souffre-t-il, l’esprit est abattu.
Көңүл шат болса, хуш чирай болар; Дәрд-әләм тартса, роһи сунар.
14 Le cœur de l’homme intelligent recherche le savoir; la bouche des sots se repaît de folie.
Йорутулған көңүл билимни издәр; Әқилсизниң ағзи наданлиқни озуқ қилар.
15 Les jours du pauvre sont tous mauvais; mais qui a le cœur content est perpétuellement en fête.
Езилгәнләрниң һәммә күнлири тәстә өтәр; Бирақ шат көңүл һәр күнини һейттәк өткүзәр.
16 Mieux vaut une fortune médiocre avec la crainte de l’Eternel qu’une grande richesse, accompagnée de trouble.
Зор байлиқ билән беарамлиқ тапқандин, Азға шүкүр қилип, Пәрвәрдигардин әймәнгән әвзәл.
17 Mieux vaut un plat de choux, quand on s’aime, qu’un bœuf gras quand on se hait.
Нәпрәт ичидә йегән бордақ гөштә қилинған катта зияпәттин, Меһир-муһәббәт ичидә йегән көктат әвзәл.
18 L’Homme irascible excite des disputes; un tempérament paisible apaise les querelles.
Териккәк киши җедәл чиқирар; Еғир-бесиқ талаш-тартишларни тиничландурар.
19 Le chemin du paresseux est comme un fouillis d’épines; la voie des hommes de bien est toute frayée.
Һорунниң йоли тикәнлик қашадур, Дурус адәмниң йоли көтирилгән йолдәк дағдамдур.
20 Un fils sage réjouit son père, mais un homme sot méprise sa mère.
Дана оғул атисини шат қилар; Әқилсиз адәм анисини кәмситәр.
21 La sottise fait la joie de l’homme inintelligent; l’homme raisonnable dirige bien sa marche.
Әқли йоқ киши ахмақлиғи билән хуштур; Йорутулған киши йолини тоғрилап маңар.
22 Faute de délibération, les projets échouent; ils réussissent, si les conseillers sont nombreux.
Мәслиһәтсиз иш қилғанда нишанлар әмәлгә ашмас; Мәслиһәтчи көп болғанда муддиалар әмәлгә ашурулар.
23 C’Est une joie pour l’homme de trouver des répliques: combien précieuse une parole dite à propos!
Кишигә җайида бәргән җававидин хуш болар, Дәл вақтида қилған сөз нәқәдәр яхшидур!
24 Pour l’homme intelligent, le chemin de la vie se dirige vers les hauteurs; ainsi il évite les bas-fonds du Cheol. (Sheol h7585)
Һаятлиқ йоли әқиллиқ кишини жуқуриға башлайдуки, Уни чоңқур тәһтисарадин қутқузар. (Sheol h7585)
25 L’Eternel démolit la maison orgueilleuse; mais il consolide la borne de la veuve.
Пәрвәрдигар тәкәббурниң өйини жулуветәр; Бирақ У тул хотунларға пасилларни турғузар.
26 L’Eternel a horreur des pensées mauvaises; pures à ses yeux sont les paroles bienveillantes.
Яманларниң ой-пикри Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Бирақ сап дилниң сөзлири сөйүмлүктур.
27 Qui poursuit le lucre ruine sa maison; qui hait les présents vivra.
Ач көз киши өз аилисигә аваричилик кәлтүрәр; Пара елишқа нәпрәтләнгән киши күн көрәр.
28 Le cœur du juste réfléchit avant de répondre; la bouche des pervers répand à flots les mauvaises paroles.
Һәққаний адәм қандақ җавап бериштә қайта-қайта ойлинар; Яман адәмниң ағзидин шумлуқ төкүләр.
29 L’Eternel est loin des méchants, mais il entend la prière des justes.
Пәрвәрдигар яман адәмдин жирақтур; Бирақ У һәққанийниң дуасини аңлар.
30 La lumière qui éclaire les yeux réjouit le cœur; une bonne nouvelle est une sève bienfaisante au corps.
Хуш көзләр көңүлни шатландурар; Хуш хәвәр устиханларға гөш-май қондурар.
31 Prêter une oreille attentive aux instructions salutaires, c’est mériter de vivre parmi les sages.
Һаятлиққа елип баридиған тәнбиһкә қулақ салған киши даналарниң қатаридин орун алар.
32 Qui délaisse la morale fait bon marché de sa personne; qui écoute les réprimandes acquiert de l’intelligence.
Тәрбийәни рәт қилған өз җенини хар қилар; Тәнбиһгә қулақ салған йорутулар.
33 La leçon de la sagesse, c’est la crainte de l’Eternel; l’honneur a pour avant-garde la modestie.
Пәрвәрдигардин қорқуш адәмгә даналиқ үгитәр; Авал кәмтәрлик болса, андин шөһрәт келәр.
