< Proverbes 15 >
1 Une réplique pleine de douceur détourne le courroux; une parole blessante surexcite la colère.
Amsa da tattausar harshe kan kwantar da fushi, amma magana da kakkausan harshe kan kuta fushi.
2 Le langage des sages rend la science aimable; la bouche des sots n’épanche que folie.
Harshen mai hikima kan yi zance mai kyau a kan sani, amma bakin wawa kan fitar da wauta.
3 Les regards de l’Eternel se portent partout, observant méchants et bons.
Idanun Ubangiji suna a ko’ina, suna lura da masu aikata mugunta da masu aikata alheri.
4 Une langue bienveillante est comme un arbre de vie; mais perfide, elle brise le cœur.
Harshen da ya kawo warkarwa shi ne itacen rai, amma harshe mai ƙarya kan ragargaza zuciya.
5 L’Insensé méprise les leçons de son père; qui tient compte des réprimandes, est bien avisé.
Wawa yakan ƙi kulawa da horon da mahaifinsa yake masa, amma duk wanda ya yarda da gyara kan nuna azanci.
6 La maison du juste est un grenier d’abondance; la récolte du méchant est menacée de ruine.
Gidan adali yana da dukiya mai yawa, amma albashin mugaye kan kawo musu wahala.
7 Les lèvres des sages propagent la science; le cœur des sots n’est qu’insanité.
Leɓunan masu hikima sukan baza sani; ba haka zukatan wawaye suke ba.
8 Le sacrifice des impies est en horreur à l’Eternel; mais il prend plaisir à la prière des gens de bien.
Ubangiji yana ƙyamar hadayar mugaye, amma addu’ar masu aikata gaskiya kan sa ya ji daɗi.
9 L’Eternel a horreur de la conduite du méchant; mais il aime celui qui s’attache passionnément à la justice.
Ubangiji yana ƙin hanyar mugaye amma yana ƙaunar waɗanda suke neman adalci.
10 Un sévère châtiment menace celui qui abandonne la bonne voie; qui hait les remontrances périt.
Horo mai tsanani yana jiran duk wanda ya bar hanya; wanda ya ƙi gyara zai mutu.
11 Le Cheol et l’empire du néant sont sous les regards de l’Eternel; combien plus le cœur des humains! (Sheol )
Mutuwa da Hallaka suna nan a fili a gaban Ubangiji, balle fa zukatan mutane! (Sheol )
12 Le persifleur n’aime pas qu’on le réprimande; il ne fréquente pas les sages.
Mai yin ba’a yakan ƙi gyara; ba zai nemi shawara mai hikima ba.
13 Un cœur joyeux rend le visage serein; le cœur souffre-t-il, l’esprit est abattu.
Zuciya mai farin ciki kan sa fuska tă yi haske, amma ciwon zuciya kan ragargaza rai.
14 Le cœur de l’homme intelligent recherche le savoir; la bouche des sots se repaît de folie.
Zuciya mai la’akari kan nemi sani, amma bakin wawa wauta ce ke ciyar da shi.
15 Les jours du pauvre sont tous mauvais; mais qui a le cœur content est perpétuellement en fête.
Dukan kwanakin mutumin da ake danniya fama yake yi, amma zuciya mai farin ciki yana yin biki kullum.
16 Mieux vaut une fortune médiocre avec la crainte de l’Eternel qu’une grande richesse, accompagnée de trouble.
Gara a kasance da kaɗan da tsoron Ubangiji da a kasance da arziki mai yawa game da wahala.
17 Mieux vaut un plat de choux, quand on s’aime, qu’un bœuf gras quand on se hait.
Gara a ci abincin kayan ganye inda akwai ƙauna da a ci kiwotaccen saniya inda ƙiyayya take.
18 L’Homme irascible excite des disputes; un tempérament paisible apaise les querelles.
Mutum mai zafin rai kan kawo faɗa, amma mutum mai haƙuri kan kwantar da faɗa.
19 Le chemin du paresseux est comme un fouillis d’épines; la voie des hommes de bien est toute frayée.
An tare hanyar rago da ƙayayyuwa, amma hanyar mai aikata gaskiya buɗaɗɗiyar hanya ce.
20 Un fils sage réjouit son père, mais un homme sot méprise sa mère.
Ɗa mai hikima kan kawo farin ciki wa mahaifinsa, amma wawa yakan rena mahaifiyarsa.
21 La sottise fait la joie de l’homme inintelligent; l’homme raisonnable dirige bien sa marche.
Wauta kan sa mutum marar azanci ya yi farin ciki, amma mai basira kan kiyaye abin da yake yi daidai.
22 Faute de délibération, les projets échouent; ils réussissent, si les conseillers sont nombreux.
Shirye-shirye sukan lalace saboda rashin neman shawara, amma tare da mashawarta masu yawa za su yi nasara.
23 C’Est une joie pour l’homme de trouver des répliques: combien précieuse une parole dite à propos!
Mutum yakan yi farin ciki a ba da amsar da take daidai, kuma ina misali a yi magana a lokacin da ya dace!
24 Pour l’homme intelligent, le chemin de la vie se dirige vers les hauteurs; ainsi il évite les bas-fonds du Cheol. (Sheol )
Hanyar rai na yin jagora ya haura wa masu hikima don ta kiyaye shi daga gangarawa zuwa kabari. (Sheol )
25 L’Eternel démolit la maison orgueilleuse; mais il consolide la borne de la veuve.
Ubangiji yakan rushe gidan mai girman kai amma yakan kiyaye iyakokin gwauruwa daidai.
26 L’Eternel a horreur des pensées mauvaises; pures à ses yeux sont les paroles bienveillantes.
Ubangiji yana ƙyamar tunanin mugaye, amma waɗanda suke da tunani masu tsabta yakan ji daɗinsu.
27 Qui poursuit le lucre ruine sa maison; qui hait les présents vivra.
Mutum mai haɗama kan kawo wahala ga iyalinsa, amma wanda yake ƙin cin hanci zai rayu.
28 Le cœur du juste réfléchit avant de répondre; la bouche des pervers répand à flots les mauvaises paroles.
Zuciyar mai adalci takan auna amsoshinta, amma bakin mugu yakan fitar da mugunta.
29 L’Eternel est loin des méchants, mais il entend la prière des justes.
Ubangiji yana nesa da mugaye amma yakan ji addu’ar adalai.
30 La lumière qui éclaire les yeux réjouit le cœur; une bonne nouvelle est une sève bienfaisante au corps.
Fuska mai fara’a takan kawo farin ciki ga zuciya, kuma labari mai daɗi na kawo lafiya ga ƙasusuwa.
31 Prêter une oreille attentive aux instructions salutaires, c’est mériter de vivre parmi les sages.
Duk wanda ya mai da hankali sa’ad da ake tsawata masa ba zai kasance dabam a cikin masu hikima ba.
32 Qui délaisse la morale fait bon marché de sa personne; qui écoute les réprimandes acquiert de l’intelligence.
Duk waɗanda suka ƙi horon sun rena kansu ke nan, amma duk waɗanda sun yarda da gyara sukan ƙara basira.
33 La leçon de la sagesse, c’est la crainte de l’Eternel; l’honneur a pour avant-garde la modestie.
Tsoron Ubangiji yakan koya wa mutum hikima, kuma sauƙinkai kan zo kafin girmamawa.