Proverbes 14
1 La sagesse des femmes édifie la maison; leur folie la renverse de ses propres mains.
Mądra niewiasta buduje dom swój; ale go głupia rękami swemi rozwala.
2 Qui craint l’Eternel va droit son chemin; qui le méprise suit des voies obliques.
Kto chodzi w szczerości swojej, boi się Pana; ale przewrotny w drogach swoich gardzi nim.
3 Dans la bouche de l’insensé éclôt l’orgueil; mais les lèvres des sages les en préservent.
W ustach głupiego jest rózga hardości; ale wargi mądrych strzegą ich.
4 Faute de bétail, le râtelier reste vide; c’est la vigueur du bœuf qui produit les riches moissons.
Gdzie niemasz wołów, żłób jest próżny; ale siłą wołów mnoży się obfitość zboża.
5 Un témoin loyal ne ment pas; un témoin mensonger n’exhale que faussetés.
Świadek prawdziwy nie kłamie; ale świadek fałszywy mówi kłamstwo.
6 Le persifleur recherche la sagesse: elle lui échappe; mais le savoir est facilement abordable à l’homme intelligent.
Naśmiewca szuka mądrości, a nie znajduje; ale umiejętność roztropnemu jest snadna.
7 Quand tu te sépareras d’un homme sot, tu n’auras pas appris ce que c’est que des lèvres raisonnables.
Idź precz od oblicza męża głupiego, gdyż nie znajdziesz przy nim warg umiejętności.
8 C’Est une sagesse chez l’homme prudent de bien discerner sa voie; la sottise des fous est une cause de tromperie.
Mądrość ostrożnego jest rozumieć drogę swoję, ale głupstwo głupich jest zdrada.
9 Le péché se joue des insensés; parmi les hommes droits règne le contentement.
Każdy głupi nakrywa grzech, a między uprzejmymi mieszka przyjaźń.
10 Le cœur seul sent l’amertume qui l’envahit; de même ses joies, l’étranger n’y est pour rien.
Serce każdego uznaje gorzkość duszy swojej, a do wesela jego nie przymięsza się obcy.
11 La maison des méchants sera ruinée; la tente des hommes droits est florissante.
Dom niezbożnych zgładzony będzie; ale przybytek cnotliwych zakwitnie.
12 Tel chemin se présente tout uni devant l’homme et, finalement, il conduit à la mort.
Zda się pod czas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej jest drogą na śmierć.
13 Même dans le rire le cœur peut souffrir, et la joie elle-même finit en tristesse.
Także i w śmiechu boleje serce, a koniec wesela bywa smutek.
14 Un cœur dévoyé recueille le fruit de sa conduite; et l’homme de bien trouve sa satisfaction en lui-même.
Drogami swemi nasyci się człowiek przewrotnego serca; ale się go chroni mąż dobry.
15 Le niais croit tout; l’homme réfléchi considère chacun de ses pas.
Prostak wierzy każdemu słowu; ale ostrożny zrozumiewa postępki swoje.
16 Le sage est craintif et évite le mal; le sot se laisse entraîner et se croit en sûreté.
Mądry się boi, i odstępuje od złego; ale głupi dociera, i śmiałym jest.
17 Un homme prompt à la colère fait des sottises; l’homme fertile en roueries s’attire la haine.
Porywczy człowiek dopuszcza się głupstwa, a mąż złych myśli w nienawiści bywa.
18 Les niais ont en partage la sottise; la raison est la couronne des gens avisés.
Głupstwo prostacy dziedzicznie trzymają; ale ostrożni bywają koronowani umiejętnością.
19 Les méchants baissent la tête devant les bons; et les impies se tiennent à la porte du juste.
źli się kłaniają przed dobrymi, a niepobożni stoją u drzwi sprawiedliwego.
20 Même pour son intime le pauvre est un objet d’antipathie; mais nombreux sont les amis du riche.
Ubogi bywa i u przyjaciela swego w nienawiści; ale wiele jest tych, którzy bogatego miłują.
21 Qui méprise son prochain est fautif; mais heureux qui prend pitié des humbles!
Bliźnim swym grzesznik pogardza; ale kto ma litość nad ubogimi, błogosławionym jest.
22 Certes, ils font fausse route, ceux qui machinent le mal; amour et bienveillance récompensent ceux qui méditent le bien.
Izali nie błądzą, którzy wymyślają złe? a miłosierdzie i prawda należy tym, którzy wymyślają dobre.
23 Tout effort sérieux donne du profit; les vaines paroles ne causent que des pertes.
W każdej pracy bywa pożytek; ale gołe słowo warg tylko do nędzy służy.
24 Pour les sages la richesse est une couronne; la folie des sots reste toujours folie.
Bogactwo mądrych jest koroną ich; ale głupstwo głupich zostaje głupstwem.
25 Un témoin véridique sauve des existences; un témoin déloyal débite des faussetés.
Świadek prawdziwy wyzwala duszę; ale fałszywy kłamstwo mówi.
26 La crainte de l’Eternel vaut une place forte; on en fait un abri pour ses enfants.
Kto się boi Pana, ma ufanie mocne; a synowie jego ucieczkę mieć będą.
27 La crainte de l’Eternel est une source de vie; elle éloigne des pièges de la mort.
Bojaźń Pańska jest źródło żywota ku uchronieniu się sideł śmierci.
28 Quand la nation s’accroit, c’est une gloire pour le roi; quand la population vient à manquer, c’est une ruine pour le prince.
W mnóstwie ludu jest zacność królewska; ale w trosze ludu zniszczenie hetmana.
29 Etre longanime, c’est faire preuve de grande intelligence; se montrer irascible, c’est mettre en relief sa sottise.
Nierychły do gniewu jest bogaty w rozum; ale porywczy pokazuje głupstwo.
30 Un cœur paisible est un gage de vie pour le corps mais la jalousie est la carie des os.
Serce zdrowe jest żywotem ciała; ale zazdrość jest zgniłością w kościach.
31 Qui opprime le pauvre outrage son Créateur; qui a pitié de l’indigent l’honore.
Kto ciemięży ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; ale go czci, kto ma litość nad ubogim.
32 Le méchant est accablé par son malheur; le juste a confiance jusque dans la mort.
Dla złości swojej wygnany bywa niepobożny; ale sprawiedliwy nadzieję ma i przy śmierci swojej.
33 La sagesse réside dans un cœur intelligent; elle se fait remarquer parmi les sots.
W sercu mądrego odpoczywa mądrość, ale wnet poznać, co jest w sercu głupich.
34 La justice grandit une nation; le crime est l’opprobre des peuples.
Sprawiedliwość wywyższa naród; ale grzech jest ku pohańbieniu narodów.
35 La faveur du roi va au serviteur intelligent; celui qui agit sans vergogne est l’objet de sa colère.
Król łaskaw bywa na sługę roztropnego; ale się gniewa na tego, który mu hańbę czyni.
