Proverbes 31

1 Paroles du roi Lemuel, l’oracle que sa mère lui enseigna:

قسەی لەموئێلی پاشا، ئەو سروشەی کە دایکی فێری کرد:

2 Quoi, mon fils? et quoi, fils de mon ventre? et quoi, fils de mes vœux?

گوێ بگرە ڕۆڵە! گوێ بگرە، ڕۆڵەی هەناوم! گوێ بگرە ڕۆڵە، ڕۆڵەی نەزرەکانم!

3 Ne donne point ta force aux femmes, ni tes voies à celles qui perdent les rois.

هێزت مەدە ژنان، ڕێگاکانیشت مەدە ژنانی لەناوبەری پاشایان.

4 Ce n’est point aux rois, Lemuel, ce n’est point aux rois de boire du vin, ni aux grands [de dire]: Où sont les boissons fortes?

ئەی لەموئێل، بۆ پاشایان نییە، بۆ پاشایان نییە شەراب بنۆشن، بۆ میرانیش نییە ئارەزووی ئارەق بکەن،

5 de peur qu’ils ne boivent, et n’oublient le statut, et ne fassent fléchir le jugement de tous les fils de l’affliction.

نەوەک بخۆنەوە و یاسا لەبیر بکەن، مافی ستەملێکراوان زەوت بکەن.

6 Donnez de la boisson forte à celui qui va périr, et du vin à ceux qui ont l’amertume dans le cœur:

ئارەق بدە بەوەی لەناودەچێت، شەرابیش بەوانەی دەروونیان تاڵە.

7 qu’il boive et qu’il oublie sa pauvreté, et ne se souvienne plus de ses peines.

با بخواتەوە و هەژارییەکەی لەبیر بکات، ئیتر ماندووبوونەکەی نایەتەوە یاد.

8 Ouvre ta bouche pour le muet, pour la cause de tous les délaissés.

بەرگری لە مافی ئەو کەسانە بکە کە ناتوانن داوای مافەکانیان بکەن، بۆ مافی هەموو دەربەدەران.

9 Ouvre ta bouche, juge avec justice, et fais droit à l’affligé et au pauvre.

دەمت بکەرەوە و بە ڕاستودروستی دادوەری بکە، پارێزگاری لە مافی کڵۆڵان و نەداران بکە.

10 Une femme vertueuse! Qui la trouvera? Car son prix est bien au-delà des rubis.

کێ ژنی خانەدانی دەست دەکەوێت؟ نرخی لە یاقووت گرانترە.

11 Le cœur de son mari se confie en elle, et il ne manquera point de butin.

مێردەکەی بە تەواوی پشتی پێ دەبەستێت و لە هیچی کەم نابێت.

12 Elle lui fait du bien et non du mal, tous les jours de sa vie.

ژنەکە بە درێژایی ژیانی چاکە دێنێتە سەر ڕێی نەک خراپە.

13 Elle cherche de la laine et du lin, et travaille de ses mains avec joie.

خوری و کەتان هەڵدەبژێرێت، بە دوو دەستی پەرۆشەوە ئیش دەکات.

14 Elle est comme les navires d’un marchand, elle amène son pain de loin.

وەک کەشتی بازرگان وایە، خۆراکی خۆی لە دوورەوە دەهێنێت.

15 Elle se lève quand il est encore nuit, et elle donne la nourriture à sa maison, et la tâche à ses servantes.

هێشتا شەوە لە خەو هەڵدەستێت، خواردن بۆ ماڵەوە ئامادە دەکات و ئەرک بۆ کارەکەرەکان دیاری دەکات.

16 Elle pense à un champ, et elle l’acquiert; du fruit de ses mains elle plante une vigne.

لە کێڵگەیەک ورد دەبێتەوە و دەیکڕێت، بە قازانجی دەستی ڕەزەمێوێک دەچێنێت.

17 Elle ceint ses reins de force, et fortifie ses bras.

ناوقەدی توند دەبەستێت و بازووی لێ هەڵدەکات.

18 Elle éprouve que son trafic est bon; de nuit sa lampe ne s’éteint pas.

دەبینێت بازرگانییەکەی چاکە، بە شەو چرای ناکوژێتەوە.

19 Elle met la main à la quenouille, et ses doigts tiennent le fuseau.

خوری بە بازوویەوە دەئاڵێنێت و تەشی لەناو لەپیدایە.

20 Elle étend sa main vers l’affligé, et tend ses mains au nécessiteux.

دەستەکانی بۆ کڵۆڵ دەکاتەوە و دەست درێژ دەکات بۆ نەداران.

21 Elle ne craint pas la neige pour sa maison, car toute sa maison est vêtue d’écarlate.

ترسی ماڵەکەی نییە لە بەفر، چونکە هەموو ماڵەکەی بەرگی ئاڵیان لەبەردایە.

22 Elle se fait des tapis; le fin coton et la pourpre sont ses vêtements.

چەرچەف بۆ نوێنەکەی دروستدەکات، کەتانی ناسک و ڕیسی ئەرخەوانی لەبەر دەکات.

23 Son mari est connu dans les portes quand il s’assied avec les anciens du pays.

مێردی لە دەروازەکانی شاردا ناسراوە، لەوێ لەگەڵ پیرانی شارەکە دادەنیشێت.

24 Elle fait des chemises, et les vend; et elle livre des ceintures au marchand.

ژنەکە کراسی کەتان دروستدەکات و دەیفرۆشێت، پشتێن بۆ بازرگانان دابین دەکات.

25 Elle est vêtue de force et de dignité, et elle se rit du jour à venir.

هێز و ڕێز بەرگی ئەون، پێدەکەنێت بۆ ڕۆژانی ئایندە.

26 Elle ouvre sa bouche avec sagesse, et la loi de la bonté est sur sa langue.

دەمی بە دانایی دەکاتەوە و فێرکردنەکانی میهرەبانی لەسەر زمانییەتی.

27 Elle surveille les voies de sa maison, et ne mange pas le pain de paresse.

چاودێری هاتوچۆی ماڵومنداڵەکەی دەکات، نانی تەمبەڵی ناخوات.

28 Ses fils se lèvent et la disent bienheureuse, son mari [aussi], et il la loue:

منداڵەکانی هەڵدەستن و خۆزگەی پێ دەخوازن، مێردەکەشی ستایشی دەکات:

29 Plusieurs filles ont agi vertueusement; mais toi, tu les surpasses toutes!

«زۆر ژن خانەدان بوونە، بەڵام تۆ لە سەرووی هەموویانی.»

30 La grâce est trompeuse, et la beauté est vanité; la femme qui craint l’Éternel, c’est elle qui sera louée.

شۆخ و شەنگی فریودەرە و جوانی پووچە، بەڵام ئەو ئافرەتەی لە یەزدان بترسێت، ستایش دەکرێت.

31 Donnez-lui du fruit de ses mains, et qu’aux portes ses œuvres la louent.

ڕەنجی شانی خۆی پێ بدەن و با کردەوەکانی لەبەر دەروازەکانی شاردا ستایشی بکەن.