Proverbes 30
1 Paroles d’Agur, fils de Jaké, l’oracle prononcé par cet homme à Ithiel, à Ithiel et à Ucal:
Lời của A-gu-ra, con trai Gia-kê, nói với Y-thi-ên và U-can:
2 Certes, moi je suis plus stupide que personne, et je n’ai pas l’intelligence d’un homme;
Tôi là người ngu dốt nhất, và cũng không hiểu biết như người thường.
3 et je n’ai pas appris la sagesse, ni ne possède la connaissance du Saint.
Tôi chưa được học sự khôn ngoan, cũng không có sự hiểu biết về Đấng Thánh.
4 Qui est monté dans les cieux, et qui en est descendu? Qui a rassemblé le vent dans le creux de ses mains? Qui a serré les eaux dans un manteau? Qui a établi toutes les bornes de la terre? Quel est son nom, et quel est le nom de son fils, si tu le sais?
Ai đã lên trời, rồi xuống đất? Ai đã góp gió trong tay, bọc biển trong áo, tạo nên vũ trụ? Đấng ấy là Ai? Và Con Trai Ngài tên gì? Xin nói giúp tôi, nếu ngươi biết!
5 Toute parole de Dieu est affinée; il est un bouclier pour ceux qui s’attendent à lui.
Mọi lời của Đức Chúa Trời đều tinh luyện; Ngài là tấm khiên bảo vệ người nương cậy Ngài.
6 N’ajoute pas à ses paroles, de peur qu’il ne te reprenne, et que tu ne sois trouvé menteur.
Đừng thêm gì vào lời của Ngài, kẻo Ngài bắt tội, vì người thêm thắt là người nói dối.
7 Je te demanderai deux choses; ne me les refuse pas, avant que je meure:
Đức Chúa Trời ôi, trước khi con chết, xin cho con hai điều:
8 Éloigne de moi la vanité et la parole de mensonge; ne me donne ni pauvreté ni richesse; nourris-moi du pain qui m’est nécessaire,
Giúp con khỏi dối trá, giả hình. Đừng để con nghèo khổ, cũng đừng cho con giàu có. Xin cho con lương thực vừa đủ cần dùng.
9 de peur que je ne sois rassasié, et que je ne te renie et ne dise: Qui est l’Éternel? et de peur que je ne sois appauvri, et que je ne dérobe, et que je ne parjure le nom de mon Dieu.
Nếu giàu có dư dật, con sẽ khước từ Chúa và hỏi: “Chúa Hằng Hữu là ai?” Nếu nghèo khổ, con sẽ trộm cắp, làm ô nhơ Danh Đức Chúa Trời.
10 N’accuse pas un serviteur auprès de son maître, de peur qu’il ne te maudisse, et que tu n’en portes la peine.
Chớ vu khống người đầy tớ với chủ, người sẽ nguyền rủa con vì lỗi con tạo lấy.
11 Il est une génération qui maudit son père et qui ne bénit pas sa mère,
Có người rủa cha, và không chúc phước cho mẹ.
12 une génération pure à ses propres yeux et qui n’est pas lavée de son ordure,
Có người tự thấy mình trong trắng, nhưng chưa được rửa sạch ô uế.
13 une génération, … que ses yeux sont hautains, et ses paupières élevées!
Có người đôi mắt kiêu căng, với cái nhìn khinh người.
14 – une génération dont les dents sont des épées et les molaires des couteaux, pour dévorer les affligés de dessus la terre, et les nécessiteux d’entre les hommes.
Có người răng sắc như gươm, hàm răng như dao cạo. Họ nhai ngấu nghiến người nghèo, ăn nuốt người thiếu thốn.
15 La sangsue a deux filles: Donne! donne! Il y a trois choses qui sont insatiables, quatre qui ne disent pas: C’est assez!…
Con đỉa có hai miệng hút, chúng kêu gào “Hãy cho, Hãy cho!” Có ba vật chẳng hề thỏa mãn, và bốn loài không biết nói “Đủ rồi!”
16 le shéol, et la matrice stérile, la terre qui n’est pas rassasiée d’eau, et le feu, qui ne dit pas: C’est assez! (Sheol h7585)
Âm phủ, lòng dạ son sẻ, đất không bao giờ đủ nước, và ngọn lửa hừng. (Sheol h7585)
17 L’œil qui se moque d’un père et qui méprise l’obéissance envers la mère, les corbeaux du torrent le crèveront et les petits de l’aigle le dévoreront.
Mắt của người chế nhạo cha, khinh bỉ mẹ, sẽ bị quạ móc đi và phụng hoàng nuốt sống.
18 Trois choses sont trop merveilleuses pour moi, et il en est quatre que je ne puis connaître:
Có ba điều quá lạ lùng— không, bốn việc dị kỳ tôi không hiểu thấu:
19 le chemin de l’aigle dans les cieux, le chemin du serpent sur le rocher, le chemin d’un navire au cœur de la mer, et le chemin de l’homme vers la jeune fille.
Đường đại bàng bay trên không, lối rắn bò trên đá, đường tàu chạy trên biển, và đường tình ái giữa nam nữ.
20 Tel est le chemin de la femme adultère: elle mange et s’essuie la bouche, et dit: Je n’ai point commis d’iniquité.
Còn thêm một điều nữa: Người đàn bà ngoại tình, phạm tội xong, chùi miệng nói: “Tôi có làm gì đâu.”
21 Sous trois choses la terre tremble, et sous quatre elle n’en peut plus:
Có ba điều làm đất rung chuyển— không, bốn việc khiến đất không chịu nổi:
22 sous le serviteur quand il règne, et l’homme vil quand il est rassasié de pain;
Người nô lệ làm vua, người ngu xuẩn no đầy, thịnh vượng,
23 sous la femme odieuse quand elle se marie, et la servante quand elle hérite de sa maîtresse.
người đàn bà ghen ghét lấy được chồng, đứa tớ gái lên làm bà chủ.
24 Il y a quatre choses petites sur la terre, qui sont sages entre les sages:
Có bốn loài vật tuy nhỏ bé nhưng lại khôn ngoan lạ đời:
25 les fourmis, peuple sans force, et qui préparent en été leurs vivres;
Con kiến là loài yếu ớt, dự trữ thực phẩm suốt mùa hạ.
26 les damans, peuple sans puissance, et qui ont placé leurs maisons dans le rocher;
Con chồn ít năng lực, nhưng lại biết ẩn mình trong hốc đá.
27 les sauterelles n’ont point de roi, mais elles sortent toutes par bandes;
Con châu chấu tuy không có vua, nhưng chúng bay thành đội ngũ.
28 tu saisis le lézard avec les mains, et il est dans les palais des rois.
Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được, lại ở trong cung vua.
29 Il y a trois choses qui ont une belle allure, et quatre qui ont une belle démarche:
Có ba dã thú dáng đi hùng dũng đẹp đẽ— không, bốn loài có nước bước oai phong lẫm liệt:
30 le lion, le fort parmi les bêtes, et qui ne se détourne devant qui que ce soit;
Con sư tử, chúa sơn lâm, chẳng lùi bước trước loài nào cả,
31 le [coursier] qui a les reins ceints; ou le bouc; et le roi, contre qui personne ne peut se lever.
con công, con dê đực, và vị vua khi đi duyệt binh.
32 Si tu as agi follement en t’élevant et si tu as pensé à mal, [mets] la main sur ta bouche;
Nếu con vì ngu dại mà tự kiêu hoặc mưu đồ việc ác, phải biết xấu hổ, lấy tay che miệng lại.
33 Car la pression du lait produit le beurre, et la pression du nez fait sortir le sang, et la pression de la colère excite la querelle.
Đánh sữa ra bơ và đấm mũi gây chảy máu, cũng vậy, chọc giận sinh cãi nhau.
