Proverbes 30

1 Paroles d’Agur, fils de Jaké, l’oracle prononcé par cet homme à Ithiel, à Ithiel et à Ucal:

سخنان آگور پسر یاکه، شامل این پیام است: خدایا، خسته‌ام؛ ای خدا، خسته و درمانده‌ام.

2 Certes, moi je suis plus stupide que personne, et je n’ai pas l’intelligence d’un homme;

من نادان‌ترینِ آدمیان هستم و عاری از شعور بشری.

3 et je n’ai pas appris la sagesse, ni ne possède la connaissance du Saint.

حکمتی در من نیست و شناختی از خدا ندارم.

4 Qui est monté dans les cieux, et qui en est descendu? Qui a rassemblé le vent dans le creux de ses mains? Qui a serré les eaux dans un manteau? Qui a établi toutes les bornes de la terre? Quel est son nom, et quel est le nom de son fils, si tu le sais?

آن کیست که آسمان و زمین را زیر پا می‌گذارد؟ آن کیست که باد را در دست خود نگه می‌دارد و آبها را در ردای خود می‌پیچد؟ آن کیست که حدود زمین را برقرار کرده است؟ نامش چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می‌دانی بگو!

5 Toute parole de Dieu est affinée; il est un bouclier pour ceux qui s’attendent à lui.

سخنان خدا تمام پاک و مبراست. او مانند یک سپر از تمام کسانی که به او پناه می‌برند محافظت می‌کند.

6 N’ajoute pas à ses paroles, de peur qu’il ne te reprenne, et que tu ne sois trouvé menteur.

به سخنان او چیزی اضافه نکن، مبادا تو را توبیخ نماید و تو دروغگو قلمداد شوی.

7 Je te demanderai deux choses; ne me les refuse pas, avant que je meure:

ای خدا، قبل از آنکه بمیرم دو چیز از تو می‌طلبم:

8 Éloigne de moi la vanité et la parole de mensonge; ne me donne ni pauvreté ni richesse; nourris-moi du pain qui m’est nécessaire,

مرا از دروغ گفتن حفظ کن و مرا نه تهیدست بگردان و نه ثروتمند، بلکه روزی مرا به من بده؛

9 de peur que je ne sois rassasié, et que je ne te renie et ne dise: Qui est l’Éternel? et de peur que je ne sois appauvri, et que je ne dérobe, et que je ne parjure le nom de mon Dieu.

چون اگر ثروتمند شوم ممکن است تو را انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر تهیدست گردم امکان دارد دزدی کنم و نام تو را بی‌حرمت نمایم.

10 N’accuse pas un serviteur auprès de son maître, de peur qu’il ne te maudisse, et que tu n’en portes la peine.

هرگز از کسی نزد کارفرمایش بدگویی نکن، مبادا به نفرین او گرفتار شوی.

11 Il est une génération qui maudit son père et qui ne bénit pas sa mère,

هستند کسانی که پدر و مادر خود را نفرین می‌کنند.

12 une génération pure à ses propres yeux et qui n’est pas lavée de son ordure,

هستند کسانی که خود را پاک می‌دانند در حالی که به گناه آلوده‌اند.

13 une génération, … que ses yeux sont hautains, et ses paupières élevées!

هستند کسانی که از نگاهشان کبر و غرور می‌بارد،

14 – une génération dont les dents sont des épées et les molaires des couteaux, pour dévorer les affligés de dessus la terre, et les nécessiteux d’entre les hommes.

هستند کسانی که دندانهای خود را تیز می‌کنند تا به جان مردم فقیر بیفتند و آنها را ببلعند.

15 La sangsue a deux filles: Donne! donne! Il y a trois choses qui sont insatiables, quatre qui ne disent pas: C’est assez!…

زالو را دو دختر است که فریاد می‌کشند: «بده! بده!» سه چیز هست که هرگز سیر نمی‌شوند، بلکه چهار چیز، که نمی‌گویند: «بس است!»:

16 le shéol, et la matrice stérile, la terre qui n’est pas rassasiée d’eau, et le feu, qui ne dit pas: C’est assez! (Sheol h7585)

دنیای مردگان، رحم نازا، زمین بی‌آب، آتش مشتعل. (Sheol h7585)

17 L’œil qui se moque d’un père et qui méprise l’obéissance envers la mère, les corbeaux du torrent le crèveront et les petits de l’aigle le dévoreront.

کسی که پدر خود را مسخره کند و مادرش را تحقیر نماید، کلاغها چشمانش را از کاسه در می‌آورند و لاشخورها بدنش را می‌خورند.

18 Trois choses sont trop merveilleuses pour moi, et il en est quatre que je ne puis connaître:

سه چیز برای من بسیار عجیبند، بلکه چهار چیز که من آنها را نمی‌فهمم:

19 le chemin de l’aigle dans les cieux, le chemin du serpent sur le rocher, le chemin d’un navire au cœur de la mer, et le chemin de l’homme vers la jeune fille.

پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار روی صخره، عبور کشتی از دریا، و راهِ مرد با دختر جوان.

20 Tel est le chemin de la femme adultère: elle mange et s’essuie la bouche, et dit: Je n’ai point commis d’iniquité.

همچنین است راه زن بدکاره که می‌خورَد و دهانش را پاک می‌کند و می‌گوید: «کار بدی نکردم.»

21 Sous trois choses la terre tremble, et sous quatre elle n’en peut plus:

سه چیز است که زمین را می‌لرزاند، بلکه چهار چیز که زمین تاب تحملش را ندارد:

22 sous le serviteur quand il règne, et l’homme vil quand il est rassasié de pain;

برده‌ای که پادشاه شود، احمقی که سیر و توانگر گردد،

23 sous la femme odieuse quand elle se marie, et la servante quand elle hérite de sa maîtresse.

زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد، و کنیزی که جای بانوی خود را بگیرد.

24 Il y a quatre choses petites sur la terre, qui sont sages entre les sages:

چهار چیز است بر زمین که بسیار کوچک اما بی‌اندازه دانا هستند:

25 les fourmis, peuple sans force, et qui préparent en été leurs vivres;

مورچه‌ها که ضعیف هستند ولی برای زمستان خوراک ذخیره می‌کنند،

26 les damans, peuple sans puissance, et qui ont placé leurs maisons dans le rocher;

گورکنها که ناتوانند اما در میان صخره‌ها برای خود لانه می‌سازند،

27 les sauterelles n’ont point de roi, mais elles sortent toutes par bandes;

ملخها که رهبری ندارند ولی در دسته‌های منظم حرکت می‌کنند،

28 tu saisis le lézard avec les mains, et il est dans les palais des rois.

و مارمولکها که می‌توان آنها را در دست گرفت، اما حتی به کاخ پادشاهان نیز راه می‌یابند.

29 Il y a trois choses qui ont une belle allure, et quatre qui ont une belle démarche:

سه چیز است که راه رفتنشان باوقار است، بلکه چهار چیز که با متانت می‌خرامند:

30 le lion, le fort parmi les bêtes, et qui ne se détourne devant qui que ce soit;

شیر که سلطان حیوانات است و از هیچ چیز نمی‌ترسد،

31 le [coursier] qui a les reins ceints; ou le bouc; et le roi, contre qui personne ne peut se lever.

طاووس، بز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.

32 Si tu as agi follement en t’élevant et si tu as pensé à mal, [mets] la main sur ta bouche;

اگر از روی حماقت مغرور شده‌ای و اگر نقشه‌های پلید در سر پرورانده‌ای، به خود بیا و از این کارت دست بکش.

33 Car la pression du lait produit le beurre, et la pression du nez fait sortir le sang, et la pression de la colère excite la querelle.

از زدن شیر، کره به دست می‌آید؛ از ضربه زدن به دماغ خون جاری می‌شود؛ و از برانگیختن خشم، نزاع درمی‌گیرد.