Proverbes 24

1 N’envie pas les hommes qui font le mal, et ne désire pas d’être avec eux,

به اشخاص شریر حسادت نورز و آرزو نکن که با آنها دوست شوی،

2 car leur cœur médite la destruction, et leurs lèvres parlent de tourment.

زیرا تمام فکر و ذکر آنها این است که به مردم ظلم کنند.

3 Par la sagesse la maison est bâtie, et elle est établie par l’intelligence;

خانه با حکمت بنا می‌شود و با فهم استوار می‌گردد،

4 et par la connaissance les chambres sont remplies de tous les biens précieux et agréables.

اتاقهایش با دانایی از اسباب نفیس و گرانبها پر می‌شود.

5 L’homme sage a de la force, et l’homme de connaissance affermit sa puissance;

آدم دانا و فهمیده از قدرت زیاد برخوردار است و دائم به قدرت خویش می‌افزاید.

6 car sous une [sage] direction tu feras ta guerre, et le salut est dans le grand nombre des conseillers.

پیروزی در جنگ بستگی به تدابیر خوب و مشورت زیاد دارد.

7 La sagesse est trop haute pour le fou, il n’ouvrira pas la bouche dans la porte.

نادان نمی‌تواند به حکمت دست یابد؛ وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

8 Celui qui pense à mal faire, on l’appellera intrigant.

کسی که دائم نقشه‌های پلید در سر بپروراند، عاقبت رسوا خواهد شد.

9 Le plan de la folie est péché, et le moqueur est en abomination aux hommes.

نقشه‌های آدم جاهل گناه‌آلود است و کسی که دیگران را مسخره می‌کند مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد.

10 Si tu perds courage au jour de la détresse, ta force est mince.

اگر نتوانی سختیهای زندگی را تحمل کنی، آدم ضعیفی هستی.

11 Délivre ceux qui sont menés à la mort, et ne te retire pas de ceux qui chancellent vers une mort violente.

از نجات دادن کسی که به ناحق به مرگ محکوم شده است کوتاهی نکن.

12 Si tu dis: Voici, nous n’en savions rien; celui qui pèse les cœurs, lui ne le considérera-t-il pas? et celui qui garde ton âme, lui le sait; et il rend à l’homme selon son œuvre.

نگو که از جریان بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو در دست اوست و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه چیز باخبر بوده‌ای. او هر کسی را مطابق اعمالش جزا خواهد داد.

13 Mon fils, mange du miel, car il est bon; et un rayon de miel est doux à ton palais.

پسرم، همان‌طور که خوردن عسل کام تو را شیرین می‌کند، همچنان کسب حکمت برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی که حکمت بیاموزد آیندهٔ خوبی در انتظارش خواهد بود و امیدهایش بر باد نخواهد رفت.

14 Ainsi connais pour ton âme la sagesse: si tu l’as trouvée, il y a un avenir, et ton attente ne sera point réduite à néant.

15 Méchant, ne mets pas des embûches contre l’habitation du juste, ne dévaste pas son gîte.

ای شریر، در کمین خانۀ شخص عادل نباش و منزلی را که او در آن زندگی می‌کند، تاراج نکن،

16 Car le juste tombe sept fois, et se relève; mais les méchants trébuchent [pour tomber] dans le malheur.

زیرا عادل حتی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برخواهد خاست، اما شریران گرفتار بلا شده، سرنگون خواهند شد.

17 Si ton ennemi tombe, ne te réjouis pas; et s’il trébuche, que ton cœur ne s’égaie pas;

وقتی دشمنت دچار مصیبتی می‌شود شادی نکن و هنگامی که می‌افتد دلشاد نشو،

18 de peur que l’Éternel ne le voie, et que cela ne soit mauvais à ses yeux, et qu’il ne détourne de dessus lui sa colère.

زیرا ممکن است خداوند این کار تو را نپسندد و از مجازات او دست بردارد!

19 Ne t’irrite pas à cause de ceux qui font le mal, n’envie pas les méchants;

به سبب بدکاران خودت را ناراحت نکن و به آنها حسادت نورز،

20 car il n’y a pas d’avenir pour l’inique: la lampe des méchants s’éteindra.

زیرا شخص بدکار آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش خواهد شد.

21 Mon fils, crains l’Éternel et le roi; ne te mêle pas avec les gens remuants,

پسرم، از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی که بر ضد ایشان شورش می‌کنند همدست نشو،

22 car leur calamité surgira tout à coup; et qui sait la ruine des uns et des autres?

کیست که بداند خداوند یا پادشاه چه بلایی بر سر چنین کسان خواهد آورد؟

23 Ces choses aussi viennent des sages: Faire acception des personnes dans le jugement n’est pas bien.

قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.

24 Celui qui dit au méchant: Tu es juste, les peuples le maudiront, les peuplades seront indignées contre lui;

هر که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناهی»، مورد لعنت و نفرت همهٔ مردم واقع خواهد شد،

25 mais ceux qui le reprennent seront agréables, et une bénédiction de bien viendra sur eux.

ولی آنکه گناهکار را محکوم کند سعادت و برکت نصیبش خواهد گردید.

26 Celui qui répond des paroles justes embrasse les lèvres.

جواب صادقانه مانند بوسهٔ دوست دلچسب است.

27 Prépare ton ouvrage au-dehors, et mets en état ton champ, et après, bâtis ta maison.

اول کسب و کاری داشته باش بعد خانه و خانواده تشکیل بده.

28 Ne sois pas témoin, sans motif, contre ton prochain; voudrais-tu donc tromper de tes lèvres?

علیه همسایهٔ خود شهادت دروغ نده و سخنان نادرست درباره‌اش بر زبان نیاور.

29 Ne dis pas: Comme il m’a fait, je lui ferai; je rendrai à l’homme selon son œuvre.

نگو: «هر چه بر سرم آورده تلافی خواهم کرد.»

30 J’ai passé près du champ de l’homme paresseux et près de la vigne de l’homme dépourvu de sens,

از کنار مزرعهٔ شخص تنبل و کم‌عقل گذشتم؛

31 et voici, tout y était monté en chardons; les orties en avaient couvert la surface, et sa clôture de pierres était démolie.

همه جا خار روییده بود، علفهای هرز زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فرو ریخته بود.

32 Et je regardai, j’y appliquai mon cœur; je vis, [et] je reçus instruction.

با دیدن این منظره به فکر فرو رفتم و این درس را آموختم:

33 Un peu de sommeil, un peu d’assoupissement, un peu croiser les mains pour dormir…,

کمی خواب بیشتر، کمی چُرت بیشتر، کمی دست رو دست گذاشتن و استراحت بیشتر،

34 et ta pauvreté viendra [comme] un voyageur, et ton dénuement comme un homme armé.

و فقر و تنگدستی همچون راهزنی مسلح به سراغ تو خواهد آمد.