Proverbes 23
1 Quand tu t’assieds pour manger le pain avec un gouverneur, considère bien celui qui est devant toi;
Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
2 et mets un couteau à ta gorge, si tu es gourmand.
Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
3 Ne désire point ses friandises, car c’est un pain trompeur.
Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
4 Ne te fatigue pas pour acquérir des richesses, finis-en avec ta prudence.
Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
5 Jetteras-tu tes yeux sur elles?… Déjà elles ne sont plus; car certes elles se font des ailes, et, comme l’aigle, s’envolent vers les cieux.
I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
6 Ne mange point le pain de celui qui a l’œil mauvais, et ne désire pas ses friandises;
Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
7 car comme il a pensé dans son âme, tel il est. Mange et bois, te dira-t-il; mais son cœur n’est pas avec toi.
Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
8 Ton morceau que tu as mangé, tu le vomiras, et tu perdras tes paroles agréables.
Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
9 Ne parle pas aux oreilles du sot, car il méprisera la sagesse de ton discours.
Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
10 Ne recule pas la borne ancienne, et n’entre pas dans les champs des orphelins;
Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
11 car leur rédempteur est fort, il prendra en main leur cause contre toi.
Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
12 Applique ton cœur à l’instruction et tes oreilles aux paroles de la connaissance.
Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
13 Ne manque pas de corriger le jeune garçon; quand tu l’auras frappé de la verge, il n’en mourra pas.
Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz. (Sheol h7585)
15 Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur s’en réjouira, oui, moi-même,
Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
16 et mes reins s’égaieront quand tes lèvres diront des choses droites.
I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
17 Que ton cœur n’envie pas les méchants; mais sois tout le jour dans la crainte de l’Éternel;
Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
18 car certainement il y a une fin, et ton attente ne sera pas réduite à néant.
Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
19 Toi, mon fils, écoute et sois sage, et dirige ton cœur dans le chemin.
Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
20 Ne sois pas parmi les buveurs de vin, ni parmi les gourmands;
Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
21 car le buveur et le gourmand deviendront pauvres, et sommeiller revêt de haillons.
Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
22 Écoute ton père qui t’a engendré, et ne méprise pas ta mère quand elle aura vieilli.
Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
23 Achète la vérité, et ne la vends point, – la sagesse, et l’instruction, et l’intelligence.
Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
24 Le père du juste aura beaucoup de joie, et celui qui a engendré le sage, se réjouira en lui.
Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
25 Que ton père et ta mère se réjouissent, et que celle qui t’a enfanté ait de la joie.
Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
26 Mon fils, donne-moi ton cœur, et que tes yeux se plaisent à mes voies;
Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
27 car la prostituée est une fosse profonde, et l’étrangère un puits de détresse:
Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
28 aussi se tient-elle aux embûches comme un voleur, et elle augmente le nombre des perfides parmi les hommes.
Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
29 Pour qui les: Hélas? Pour qui les: Malheur à moi? Pour qui les querelles, pour qui la plainte, pour qui les blessures sans cause? Pour qui la rougeur des yeux?
Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
30 Pour ceux qui s’attardent auprès du vin, qui vont essayer le vin mixtionné.
Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
31 – Ne regarde pas le vin quand il est vermeil, quand il est perlé dans la coupe, et qu’il coule aisément;
Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
32 à la fin, il mord comme un serpent et il pique comme une vipère:
Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
33 tes yeux regarderont les étrangères, et ton cœur dira des choses perverses;
Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
34 et tu seras comme celui qui se coucherait au cœur de la mer, et comme celui qui se coucherait au sommet d’un mât…
I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
35 On m’a frappé, [et] je n’en ai point été malade; on m’a battu, [et] je ne l’ai pas su. Quand me réveillerai-je? J’y reviendrai, je le rechercherai encore!
Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
