Proverbes 22

1 Une bonne renommée est préférable à de grandes richesses, et la bonne grâce à l’argent et à l’or.

Ang usa ka maayong ngalan labi pang maayong pilion kay sa dagkung mga bahandi, Ug ang mahigugmaong-kalooy kay sa salapi ug bulawan.

2 Le riche et le pauvre se rencontrent: l’Éternel les a tous faits.

Ang adunahan ug ang kabus magakahibalag sila: Si Jehova mao ang nagbuhat kanilang tanan.

3 L’homme avisé voit le mal et se cache; mais les simples passent outre et en portent la peine.

Ang usa ka buotan nga tawo makakita sa dautan, ug magatago sa iyang kaugalingon; Apan ang walay-pagtagad molabay lamang ug magaantus tungod niini.

4 La fin de la débonnaireté, de la crainte de l’Éternel, c’est la richesse, et la gloire, et la vie.

Ang balus sa pagkamapaubsanon ug pagkahadlok kang Jehova Mao ang pagkaadunahan, ug kadungganan, ug kinabuhi.

5 Il y a des épines, des pièges, sur la voie du pervers; celui qui garde son âme s’en éloigne.

Mga tonok ug mga lit-ag maoy anaa sa dalan sa masukihon: Kadtong magabantay sa iyang kalag mahilayo gikan kanila.

6 Élève le jeune garçon selon la règle de sa voie; même lorsqu’il vieillira, il ne s’en détournera point.

Bansaya ang bata diha sa dalan nga iyang pagalaktan, Ug bisan kong siya matigulang na siya dili mobiya gikan niana.

7 Le riche gouverne les pauvres, et celui qui emprunte est serviteur de l’homme qui prête.

Ang adunahan magahari ibabaw sa kabus; Ug ang manghuhulam mao ang ulipon sa magapahulam.

8 Qui sème l’injustice moissonnera le malheur, et la verge de son courroux prendra fin.

Kadtong magapugas ug kasal-anan nagaani ug kalisdanan; Ug ang baras sa iyang kasuko makawang.

9 [Celui qui a] l’œil bienveillant sera béni, car il donne de son pain au pauvre.

Kadtong adunay usa ka mata nga madagayaon pagabulahanon; Kay siya nagahatag sa iyang tinapay sa kabus.

10 Chasse le moqueur, et la querelle s’en ira, et les disputes et la honte cesseront.

Papahawaa ang mayubiton, ug ang pagpakigbingkil mogula; Oo, ang pagkalalis ug pagpakaulaw mohunong.

11 Celui qui aime la pureté de cœur a la grâce sur les lèvres, [et] le roi est son ami.

Kadtong mahagugma sa pagkaulay sa kasingkasing, Tungod sa gracia sa iyang mga q2 ngabilang hari mahimong iyan higala.

12 Les yeux de l’Éternel gardent la connaissance, mais il renverse les paroles du perfide.

Ang mga mata ni Jehova magapanalipod kaniya nga may kahibalo; Apan siya magawagtang sa mga pulong sa tawong mabudhion

13 Le paresseux dit: Il y a un lion là dehors, je serai tué au milieu des rues!

Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa gawas; Ako pagapatyon diha sa kadalanan.

14 La bouche des étrangères est une fosse profonde; celui contre qui l’Éternel est irrité y tombera.

Ang baba sa mga dumuloong babaye maoy usa ka halalum nga gahong; Siya nga gidumtan ni Jehova mahulog niana.

15 La folie est liée au cœur du jeune enfant; la verge de la correction l’éloignera de lui.

Ang mga binuang nabugkos diha sa kasingkasing sa usa ka bata; Apan ang bunal sa pagbadlong magapalabog niana sa halayo gikan kaniya.

16 Celui qui opprime le pauvre, ce sera pour l’enrichir; celui qui donne au riche, ce sera pour le faire tomber dans l’indigence.

Kadtong magadaugdaug sa kabus aron sa pagdugang sa iyang ganancia, Ug kadtong magahatag sa adunahan, modangat lamang sa kawalad-on.

17 Incline ton oreille et écoute les paroles des sages, et applique ton cœur à ma science;

Ikiling ang imong igdulungog, ug pamatia ang mga pulong sa manggialamon, Ug ibutang ang imong kasingkasing sa akong kahibalo.

18 car c’est une chose agréable si tu les gardes au-dedans de toi: elles seront disposées ensemble sur tes lèvres.

Kay kini maoy butang nga makalilipay kong ikaw magatipig kanila diha kanimo, Kong sila mahiluna pagtingub diha sa imong mga ngabil.

19 Afin que ta confiance soit en l’Éternel, je te [les] ai fait connaître à toi, aujourd’hui.

Aron ang imong pagsalig mahaanha kang Jehova, Akong gipahibalo kanimo sila niining adlawa, bisan kanimo.

20 Ne t’ai-je pas écrit des choses excellentes en conseils et en connaissance,

Wala ba ako makasulat kanimo ug mga maayo uyamut nga mga butang Sa mga tambag ug kahibalo,

21 pour te faire connaître la sûre norme des paroles de vérité, afin que tu répondes des paroles de vérité à ceux qui t’envoient?

Aron sa pagpahibalo kanimo sa kasayuran sa mga pulong sa kamatuoran, Aron ikaw magadala pagbalik sa mga pulong sa kamatuoran ngadto kanila nga nagasugo kanimo?

22 Ne pille pas le pauvre, parce qu’il est pauvre, et ne foule pas l’affligé à la porte;

Ayaw pagkawati ang kabus tungod kay siya kabus; Ni magadaugdaug ka sa mga sinakit diha sa ganghaan:

23 car l’Éternel prendra en main leur cause, et dépouillera l’âme de ceux qui les dépouillent.

Kay si Jehova magalaban sa ilang katungod, Ug moagaw sa kinabuhi niadtong nangagaw kanila.

24 Ne sois pas l’ami de l’homme colère, et n’entre pas chez l’homme violent;

Ayaw pagpakighigala sa usa ka tawo nga maligut-guton; Ug sa masuk-anon nga tawo dili ka makigkuyog:

25 de peur que tu n’apprennes ses sentiers, et que tu n’emportes un piège dans ton âme.

Tingali unya ikaw makakat-on sa iyang mga dalan, Ug makabaton ka sa lit-ag sa imong kalag.

26 Ne sois point parmi ceux qui frappent dans la main, parmi ceux qui se rendent caution pour des dettes:

Dili ka paisip nga usa kanila nga nagapanghampak sa kamot, Kun kanila nga maoy mga pasalig tungod sa mga utang.

27 si tu n’avais pas de quoi payer, pourquoi voudrais-tu qu’on prenne ton lit de dessous toi?

Kong ikaw walay kapaingnan sa pagbayad, Nganong iyang kuhaon ang imong higdaanan nga anaa sa ilalum nimo?

28 Ne recule pas la borne ancienne que tes pères ont faite.

Ayaw pagbalhina ang karaan nga mohon sa yuta, Nga gibutang sa imong mga amahan.

29 As-tu vu un homme diligent dans son travail? il se tiendra devant les rois, il ne se tiendra pas devant des gens obscurs.

Nakita mo ba ang usa ka tawo nga masingkamoton sa iyang patigayon? siya magatindog sa atubangan sa mga hari; Siya dili magatindog sa atubangan sa bastos nga mga tawo.