Proverbes 18
1 Celui qui se tient à l’écart recherche ce qui lui plaît; il conteste contre toute sagesse.
Siya nga naglain sa iyang kaugalingon nangita sa kaugalingon niyang tinguha ug gisupak niya ang tanan nga maayo.
2 Le sot ne prend pas plaisir à l’intelligence, mais à ce que son cœur soit manifesté.
Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing.
3 Quand vient le méchant, le mépris vient aussi, et avec l’ignominie, l’opprobre.
Kung ang tawong daotan moabot, ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway.
4 Les paroles de la bouche d’un homme sont des eaux profondes, et la fontaine de la sagesse est un torrent qui coule.
Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa.
5 Ce n’est pas bien d’avoir acception de la personne du méchant pour faire frustrer le juste dans le jugement.
Dili maayo ang pagdapig ngadto sa daotan, ni sa paghikaw sa hustisya niadtong magbuhat ug matarong.
6 Les lèvres du sot entrent en dispute, et sa bouche appelle les coups.
Ang mga ngabil sa buangbuang magdala kaniya sa panagbingkil ug ang iyang baba mag-awhag sa mga paglatos.
7 La bouche du sot est sa ruine, et ses lèvres sont un piège pour son âme.
Ang baba sa buangbuang mao ang iyang kalaglagan ug gilit-ag niya ang iyang kaugalingon sa iyang dila.
8 Les paroles du rapporteur sont comme des friandises, et elles descendent jusqu’au-dedans des entrailles.
Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon nga moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas.
9 Celui-là aussi qui est lâche dans son ouvrage est frère du destructeur.
Mao usab, ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto.
10 Le nom de l’Éternel est une forte tour; le juste y court et s’y trouve en une haute retraite.
Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore; ang tawo nga magbuhat ug matarong modangop niini ug maluwas.
11 Les biens du riche sont sa ville forte, et comme une haute muraille, dans son imagination.
Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad ug sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril.
12 Avant la ruine le cœur de l’homme s’élève, et la débonnaireté va devant la gloire.
Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon, apan pasidunggan kadtong magpaubos.
13 Répondre avant d’avoir entendu, c’est une folie et une confusion pour qui le fait.
Ang tawo nga magtubag nga wala maminaw— iya kining kabuang ug kaulawan.
14 L’esprit d’un homme soutient son infirmité; mais l’esprit abattu, qui le supportera?
Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian, apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?
15 Le cœur de l’homme intelligent acquiert la connaissance, et l’oreille des sages cherche la connaissance.
Ang kasingkasing sa utokan magtinguha sa kahibalo ug ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini.
16 Le don d’un homme lui fait faire place et l’introduit devant les grands.
Ang gasa sa tawo mag-abli sa iyang dalan ug magdala kaniya ngadto sa atubangan sa tawong mahinungdanon.
17 Celui qui est le premier dans son procès est juste; son prochain vient, et l’examine.
Ang unang mosulti sa husay daw husto hangtod nga moabot ang iyang kontra ug magsukitsukit kaniya.
18 Le sort fait cesser les querelles et sépare les puissants.
Ang pagripa makahusay sa panaglantugi ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway.
19 Un frère offensé est plus [difficile] à gagner qu’une ville forte, et les querelles sont comme les verrous d’un palais.
Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad, ug ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo.
20 Le ventre d’un homme est rassasié du fruit de sa bouche; du revenu de ses lèvres il est rassasié.
Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.
21 La mort et la vie sont au pouvoir de la langue, et celui qui l’aime mangera de son fruit.
Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila, ug kadtong nahigugma sa dila makakaon sa bunga niini.
22 Celui qui a trouvé une femme a trouvé une bonne chose, et il a obtenu faveur de la part de l’Éternel.
Siya nga makakaplag ug asawa makakaplag ug maayong butang ug makadawat siya ug pabor gikan kang Yahweh.
23 Le pauvre parle en supplications, mais le riche répond des choses dures.
Ang tawong kabos maghangyo nga kaluy-an, apan ang tawong adunahan motubag ug pinasingka.
24 L’homme qui a [beaucoup] de compagnons va se ruinant; mais il est tel ami plus attaché qu’un frère.
Ang tawo nga daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila, apan adunay higala nga mahimong mas suod kay sa igsoon.
