Proverbes 16
1 La préparation du cœur est à l’homme, mais de l’Éternel est la réponse de la langue.
W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.
2 Toutes les voies d’un homme sont pures à ses propres yeux, mais l’Éternel pèse les esprits.
Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.
3 Remets tes affaires à l’Éternel, et tes pensées seront accomplies.
Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.
4 L’Éternel a tout fait pour lui-même, et même le méchant pour le jour du malheur.
PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.
5 Tout cœur orgueilleux est en abomination à l’Éternel; certes, il ne sera pas tenu pour innocent.
Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.
6 Par la bonté et par la vérité, propitiation est faite pour l’iniquité, et par la crainte de l’Éternel on se détourne du mal.
Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.
7 Quand les voies d’un homme plaisent à l’Éternel, il met ses ennemis mêmes en paix avec lui.
Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.
8 Mieux vaut peu avec justice, que beaucoup de revenu sans ce qui est juste.
Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.
9 Le cœur de l’homme se propose sa voie, mais l’Éternel dispose ses pas.
Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.
10 Un oracle est sur les lèvres du roi, sa bouche n’erre pas dans le jugement.
Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.
11 La balance et les plateaux justes sont de l’Éternel; tous les poids du sac sont son ouvrage.
Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.
12 C’est une abomination pour les rois de faire l’iniquité; car, par la justice, le trône est rendu ferme.
Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.
13 Les lèvres justes sont le plaisir des rois, et le [roi] aime celui qui parle droitement.
Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.
14 La fureur du roi, ce sont des messagers de mort; mais l’homme sage l’apaisera.
Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.
15 Dans la lumière de la face du roi est la vie, et sa faveur est comme un nuage de pluie dans la dernière saison.
W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.
16 Combien acquérir la sagesse est meilleur que l’or fin, et acquérir l’intelligence, préférable à l’argent!
O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.
17 Le chemin des hommes droits, c’est de se détourner du mal; celui-là garde son âme qui veille sur sa voie.
Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.
18 L’orgueil va devant la ruine, et l’esprit hautain devant la chute.
Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.
19 Mieux vaut être humble d’esprit avec les débonnaires, que de partager le butin avec les orgueilleux.
Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.
20 Celui qui prend garde à la parole trouvera le bien, et qui se confie en l’Éternel est bienheureux.
Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.
21 L’homme sage de cœur sera appelé intelligent, et la douceur des lèvres accroît la science.
Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.
22 L’intelligence est une fontaine de vie pour ceux qui la possèdent, mais l’instruction des fous est folie.
Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.
23 Le cœur du sage rend sa bouche sensée, et, sur ses lèvres, accroît la science.
Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.
24 Les paroles agréables sont un rayon de miel, douceur pour l’âme et santé pour les os.
Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.
25 Il y a telle voie qui semble droite à un homme, mais des voies de mort en sont la fin.
Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.
26 L’âme de celui qui travaille, travaille pour lui, car sa bouche l’y contraint.
Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].
27 L’homme de Bélial creuse, [à la recherche] du mal, et sur ses lèvres il y a comme un feu brûlant.
Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.
28 L’homme pervers sème les querelles, et le rapporteur divise les intimes amis.
Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.
29 L’homme violent entraîne son compagnon et le fait marcher dans une voie qui n’est pas bonne.
Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.
30 Celui qui ferme ses yeux pour machiner la perversité, celui qui pince ses lèvres, accomplit le mal.
Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.
31 Les cheveux blancs sont une couronne de gloire s’ils se trouvent dans la voie de la justice.
Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.
32 Qui est lent à la colère vaut mieux que l’homme fort, et qui gouverne son esprit vaut mieux que celui qui prend une ville.
Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.
33 On jette le sort dans le giron, mais toute décision est de par l’Éternel.
Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.
