Proverbes 16

1 La préparation du cœur est à l’homme, mais de l’Éternel est la réponse de la langue.

Biarpun manusia merencanakan dalam hati jawaban yang akan diberikannya, sebenarnya TUHANlah yang mengatur pesan yang tersampaikan.

2 Toutes les voies d’un homme sont pures à ses propres yeux, mais l’Éternel pèse les esprits.

Setiap orang menganggap apa yang dia lakukan sudah benar, tetapi TUHAN mengetahui tujuan tersembunyi di balik setiap perbuatan.

3 Remets tes affaires à l’Éternel, et tes pensées seront accomplies.

Percayakanlah segala usahamu kepada TUHAN, maka rencanamu akan berhasil.

4 L’Éternel a tout fait pour lui-même, et même le méchant pour le jour du malheur.

Ada tujuan di balik segala hal yang TUHAN jadikan. Ya, bahkan orang jahat dibiarkan-Nya ada untuk satu tujuan, yaitu dihukum pada hari penghakiman.

5 Tout cœur orgueilleux est en abomination à l’Éternel; certes, il ne sera pas tenu pour innocent.

Orang sombong menjijikkan di mata TUHAN. Yakinlah bahwa mereka pasti dihukum.

6 Par la bonté et par la vérité, propitiation est faite pour l’iniquité, et par la crainte de l’Éternel on se détourne du mal.

Tunjukkanlah kasih dan kesetiaan kepada sesamamu, maka TUHAN juga akan mengampunimu. Sikap hormat dan takut akan TUHAN mencegah engkau berbuat jahat.

7 Quand les voies d’un homme plaisent à l’Éternel, il met ses ennemis mêmes en paix avec lui.

Ketika cara hidupmu menyenangkan TUHAN, musuh-musuhmu pun dibuat-Nya berdamai denganmu.

8 Mieux vaut peu avec justice, que beaucoup de revenu sans ce qui est juste.

Lebih baik miskin harta tetapi hidup benar di mata TUHAN daripada penghasilan besar dengan cara yang curang.

9 Le cœur de l’homme se propose sa voie, mais l’Éternel dispose ses pas.

Manusia menyusun rencana dalam hati, tetapi TUHANlah yang menentukan arah langkahnya.

10 Un oracle est sur les lèvres du roi, sa bouche n’erre pas dans le jugement.

Keputusan raja berada dalam kendali Allah. Saat mengadili, keputusannya haruslah adil.

11 La balance et les plateaux justes sont de l’Éternel; tous les poids du sac sont son ouvrage.

TUHAN menghendaki kejujuran dalam berdagang: timbangan yang tepat, ukuran yang akurat. Dialah yang sudah menentukan pengukuran dengan adil.

12 C’est une abomination pour les rois de faire l’iniquité; car, par la justice, le trône est rendu ferme.

Takhta kekuasaan menjadi kokoh dengan pemerintahan yang adil. Karena itu raja seharusnya pantang berbuat curang.

13 Les lèvres justes sont le plaisir des rois, et le [roi] aime celui qui parle droitement.

Perkataan yang benar menyenangkan hati raja. Dia mengasihi orang yang berkata jujur.

14 La fureur du roi, ce sont des messagers de mort; mais l’homme sage l’apaisera.

Kemarahan raja mengakibatkan hukuman mati, tetapi orang yang bijak meredakannya.

15 Dans la lumière de la face du roi est la vie, et sa faveur est comme un nuage de pluie dans la dernière saison.

Penerimaan raja menentukan hidup mati bawahannya. Bila raja menunjukkan wajah ramah, dia berkenan kepadamu dan engkau akan hidup. Perkenanan raja bagaikan hujan segar yang menumbuhkan pepohonan.

16 Combien acquérir la sagesse est meilleur que l’or fin, et acquérir l’intelligence, préférable à l’argent!

Memperoleh kebijaksanaan jauh lebih baik daripada emas, dan memiliki pemahaman jauh lebih berharga daripada perak.

17 Le chemin des hommes droits, c’est de se détourner du mal; celui-là garde son âme qui veille sur sa voie.

Orang jujur menjauhkan diri dari kejahatan. Siapa yang hidup dengan jujur melindungi dirinya dari bahaya.

18 L’orgueil va devant la ruine, et l’esprit hautain devant la chute.

Kesombongan awal dari kehancuran. Keangkuhan awal dari kejatuhan.

19 Mieux vaut être humble d’esprit avec les débonnaires, que de partager le butin avec les orgueilleux.

Lebih baik hidup sederhana bersama orang-orang miskin, daripada ikut menikmati hasil rampasan bersama orang-orang sombong.

20 Celui qui prend garde à la parole trouvera le bien, et qui se confie en l’Éternel est bienheureux.

Andalkan TUHAN dan taatilah nasihat yang bijaksana, maka engkau akan berhasil dan bahagia.

21 L’homme sage de cœur sera appelé intelligent, et la douceur des lèvres accroît la science.

Kebijaksanaan seseorang tampak melalui pemikiran yang cerdas. Perkataan yang ramah membuat pengajaran lebih mudah diterima.

22 L’intelligence est une fontaine de vie pour ceux qui la possèdent, mais l’instruction des fous est folie.

Wawasan luas adalah sumber kehidupan bagi orang yang memilikinya, tetapi orang bebal menanggung akibat dari kebodohannya sendiri.

23 Le cœur du sage rend sa bouche sensée, et, sur ses lèvres, accroît la science.

Hati orang bijak mengendalikan perkataannya agar menyampaikan perkataan yang mudah diterima.

24 Les paroles agréables sont un rayon de miel, douceur pour l’âme et santé pour les os.

Perkataan yang ramah ibarat madu: Manis di hati dan menyehatkan tubuh.

25 Il y a telle voie qui semble droite à un homme, mais des voies de mort en sont la fin.

Ada pilihan hidup yang tampaknya baik dan benar, namun ternyata berakhir pada kebinasaan.

26 L’âme de celui qui travaille, travaille pour lui, car sa bouche l’y contraint.

Kebutuhan hidup mendorong orang untuk bekerja keras agar dia dapat mengisi perutnya.

27 L’homme de Bélial creuse, [à la recherche] du mal, et sur ses lèvres il y a comme un feu brûlant.

Orang jahat gemar mencari-cari kesalahan orang lain. Gosip yang dia sebar membakar sesamanya.

28 L’homme pervers sème les querelles, et le rapporteur divise les intimes amis.

Orang yang suka bergosip menebar permusuhan dan merusak persahabatan.

29 L’homme violent entraîne son compagnon et le fait marcher dans une voie qui n’est pas bonne.

Orang yang kejam membujuk sesamanya untuk mengikuti mereka ke jalan yang salah.

30 Celui qui ferme ses yeux pour machiner la perversité, celui qui pince ses lèvres, accomplit le mal.

Waspadalah terhadap orang yang tersenyum sambil bermain mata dengan rekannya, karena mereka sudah merencanakan kejahatan.

31 Les cheveux blancs sont une couronne de gloire s’ils se trouvent dans la voie de la justice.

Rambut putih ibarat mahkota yang menjadi lambang kehormatan, sebab usia tua itu dicapai dengan hidup yang benar.

32 Qui est lent à la colère vaut mieux que l’homme fort, et qui gouverne son esprit vaut mieux que celui qui prend une ville.

Mengendalikan amarah lebih berat daripada perjuangan merebut kota, maka orang yang sabar lebih kuat daripada pahlawan perang.

33 On jette le sort dans le giron, mais toute décision est de par l’Éternel.

Manusia melakukan undi untuk mengambil keputusan, tetapi TUHANlah yang mengatur hasilnya.