Proverbes 14
1 La sagesse des femmes bâtit leur maison, mais la folie la détruit de ses propres mains.
Mądra niewiasta buduje dom swój; ale go głupia rękami swemi rozwala.
2 Celui qui marche dans sa droiture craint l’Éternel, mais celui qui est pervers dans ses voies le méprise.
Kto chodzi w szczerości swojej, boi się Pana; ale przewrotny w drogach swoich gardzi nim.
3 Dans la bouche du fou est la verge d’orgueil, mais les lèvres des sages les gardent.
W ustach głupiego jest rózga hardości; ale wargi mądrych strzegą ich.
4 Où il n’y a point de bœufs, la crèche est vide; et l’abondance du revenu est dans la force du bœuf.
Gdzie niemasz wołów, żłób jest próżny; ale siłą wołów mnoży się obfitość zboża.
5 Le témoin fidèle ne ment pas, mais le faux témoin profère des mensonges.
Świadek prawdziwy nie kłamie; ale świadek fałszywy mówi kłamstwo.
6 Le moqueur cherche la sagesse, et il n’y en a pas [pour lui]; mais la connaissance est aisée pour l’homme intelligent.
Naśmiewca szuka mądrości, a nie znajduje; ale umiejętność roztropnemu jest snadna.
7 Éloigne-toi de la présence de l’homme insensé, chez qui tu n’as pas aperçu des lèvres de connaissance.
Idź precz od oblicza męża głupiego, gdyż nie znajdziesz przy nim warg umiejętności.
8 La sagesse de l’homme avisé est de discerner sa voie, mais la folie des sots est tromperie.
Mądrość ostrożnego jest rozumieć drogę swoję, ale głupstwo głupich jest zdrada.
9 Les fous se moquent du péché, mais pour les hommes droits il y a faveur.
Każdy głupi nakrywa grzech, a między uprzejmymi mieszka przyjaźń.
10 Le cœur connaît sa propre amertume, et un étranger ne se mêle pas à sa joie.
Serce każdego uznaje gorzkość duszy swojej, a do wesela jego nie przymięsza się obcy.
11 La maison des méchants sera détruite, mais la tente des hommes droits fleurira.
Dom niezbożnych zgładzony będzie; ale przybytek cnotliwych zakwitnie.
12 Il y a telle voie qui semble droite à un homme, mais des voies de mort en sont la fin.
Zda się pod czas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej jest drogą na śmierć.
13 Même dans le rire le cœur est triste; et la fin de la joie, c’est le chagrin.
Także i w śmiechu boleje serce, a koniec wesela bywa smutek.
14 Le cœur qui s’éloigne [de Dieu] sera rassasié de ses propres voies, mais l’homme de bien [le sera] de ce qui est en lui.
Drogami swemi nasyci się człowiek przewrotnego serca; ale się go chroni mąż dobry.
15 Le simple croit toute parole, mais l’homme avisé discerne ses pas.
Prostak wierzy każdemu słowu; ale ostrożny zrozumiewa postępki swoje.
16 Le sage craint, et se retire du mal; mais le sot est arrogant et a de l’assurance.
Mądry się boi, i odstępuje od złego; ale głupi dociera, i śmiałym jest.
17 L’homme prompt à la colère agit follement, et l’homme qui fait des machinations est haï.
Porywczy człowiek dopuszcza się głupstwa, a mąż złych myśli w nienawiści bywa.
18 Les simples héritent la folie, mais les avisés sont couronnés de connaissance.
Głupstwo prostacy dziedzicznie trzymają; ale ostrożni bywają koronowani umiejętnością.
19 Les iniques se courbent devant les bons, et les méchants, aux portes du juste.
źli się kłaniają przed dobrymi, a niepobożni stoją u drzwi sprawiedliwego.
20 Le pauvre est haï, même de son compagnon, mais les amis du riche sont en grand nombre.
Ubogi bywa i u przyjaciela swego w nienawiści; ale wiele jest tych, którzy bogatego miłują.
21 Qui méprise son prochain pèche, mais bienheureux celui qui use de grâce envers les malheureux!
Bliźnim swym grzesznik pogardza; ale kto ma litość nad ubogimi, błogosławionym jest.
22 Ceux qui machinent du mal ne s’égarent-ils pas? Mais la bonté et la vérité sont pour ceux qui méditent le bien.
Izali nie błądzą, którzy wymyślają złe? a miłosierdzie i prawda należy tym, którzy wymyślają dobre.
23 En tout travail il y a profit, mais la parole des lèvres ne mène qu’à la disette.
W każdej pracy bywa pożytek; ale gołe słowo warg tylko do nędzy służy.
24 Les richesses des sages sont leur couronne; la folie des sots est folie.
Bogactwo mądrych jest koroną ich; ale głupstwo głupich zostaje głupstwem.
25 Un témoin fidèle délivre les âmes, mais la tromperie profère des mensonges.
Świadek prawdziwy wyzwala duszę; ale fałszywy kłamstwo mówi.
26 Dans la crainte de l’Éternel il y a la sécurité de la force, et il y a un refuge pour ses fils.
Kto się boi Pana, ma ufanie mocne; a synowie jego ucieczkę mieć będą.
27 La crainte de l’Éternel est une fontaine de vie, pour faire éviter les pièges de la mort.
Bojaźń Pańska jest źródło żywota ku uchronieniu się sideł śmierci.
28 La gloire d’un roi, c’est la multitude du peuple, mais dans le manque de peuple est la ruine d’un prince.
W mnóstwie ludu jest zacność królewska; ale w trosze ludu zniszczenie hetmana.
29 La lenteur à la colère est grande intelligence, mais celui qui est d’un esprit impatient exalte la folie.
Nierychły do gniewu jest bogaty w rozum; ale porywczy pokazuje głupstwo.
30 Un cœur sain est la vie de la chair, mais l’envie est la pourriture des os.
Serce zdrowe jest żywotem ciała; ale zazdrość jest zgniłością w kościach.
31 Qui opprime le pauvre outrage Celui qui l’a fait, mais celui qui l’honore use de grâce envers l’indigent.
Kto ciemięży ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; ale go czci, kto ma litość nad ubogim.
32 Le méchant est chassé par son iniquité, mais le juste est plein de confiance, dans sa mort [même].
Dla złości swojej wygnany bywa niepobożny; ale sprawiedliwy nadzieję ma i przy śmierci swojej.
33 La sagesse demeure dans le cœur de celui qui a du discernement, mais ce qui est au-dedans des sots est connu.
W sercu mądrego odpoczywa mądrość, ale wnet poznać, co jest w sercu głupich.
34 La justice élève une nation, mais le péché est la honte des peuples.
Sprawiedliwość wywyższa naród; ale grzech jest ku pohańbieniu narodów.
35 La faveur du roi est pour le serviteur intelligent, mais sa colère est sur celui qui fait honte.
Król łaskaw bywa na sługę roztropnego; ale się gniewa na tego, który mu hańbę czyni.
