Proverbes 13

1 Un fils sage [écoute] l’instruction du père, mais le moqueur n’écoute pas la répréhension.

Dinidinig ng pantas na anak ang turo ng kaniyang ama: nguni't hindi dinidinig ng mangduduwahagi ang saway.

2 Du fruit de sa bouche l’homme mange du bien, mais l’âme des perfides [mange] la violence.

Ang tao ay kakain ng mabuti ayon sa bunga ng kaniyang bibig: nguni't ang magdaraya ay kakain ng karahasan,

3 Qui surveille sa bouche garde son âme; la ruine est pour celui qui ouvre ses lèvres toutes grandes.

Siyang nagiingat ng kaniyang bibig, nagiingat ng kaniyang buhay: nguni't siyang nagbubukang maluwang ng kaniyang mga labi ay magkakaroon ng kapahamakan.

4 L’âme du paresseux désire, et il n’y a rien; mais l’âme des diligents sera engraissée.

Ang tamad ay nagnanasa, at walang anoman: nguni't ang kaluluwa ng masipag ay tataba.

5 Le juste hait la parole mensongère, mais le méchant se rend odieux et se couvre de honte.

Ang matuwid ay nagtatanim sa pagsisinungaling: nguni't ang masama ay kasuklamsuklam, at napapahiya.

6 La justice garde celui qui est intègre dans sa voie, mais la méchanceté renverse le pécheur.

Bumabantay ang katuwiran sa matuwid na lakad; nguni't inilulugmok ng kasamaan ang makasalanan.

7 Tel fait le riche et n’a rien du tout; et tel se fait pauvre et a de grands biens.

May nagpapakayaman, gayon ma'y walang anoman: may nagpapakadukha, gayon ma'y may malaking kayamanan.

8 La rançon pour la vie d’un homme, c’est sa richesse; mais le pauvre n’entend pas la réprimande.

Ang katubusan sa buhay ng tao ay siyang kaniyang mga kayamanan: nguni't ang dukha ay hindi nakikinig sa banta.

9 La lumière des justes est joyeuse, mais la lampe des méchants s’éteindra.

Ang ilaw ng matuwid ay nagagalak: nguni't ang ilawan ng masama ay papatayin.

10 Ce n’est que de l’orgueil que vient la querelle, mais la sagesse est avec ceux qui se laissent conseiller.

Sa kapalaluan, ang dumarating ay pagtatalo lamang: nguni't ang karunungan ay nangasa nangaturuang maigi.

11 Les biens qui viennent de la vanité diminuent, mais celui qui amasse à la main les accroîtra.

Ang kayamanang tinangkilik sa walang kabuluhan ay huhupa: nguni't siyang nagpipisan sa paggawa ay mararagdagan.

12 L’attente différée rend le cœur malade, mais le désir qui arrive est un arbre de vie.

Ang pagasa na nagluluwat ay nagpapasakit ng puso: nguni't pagka ang nasa ay dumarating ay punong kahoy ng buhay.

13 Qui méprise la parole sera lié par elle; mais qui craint le commandement, celui-là sera récompensé.

Sinomang humamak sa salita ay nagdadala ng kapahamakan sa sarili: nguni't siyang natatakot sa utos ay gagantihin.

14 L’enseignement du sage est une fontaine de vie, pour faire éviter les pièges de la mort.

Ang kautusan ng pantas ay bukal ng buhay, upang lumayo sa mga silo ng kamatayan.

15 Le bon sens procure la faveur, mais la voie des perfides est dure.

Ang mabuting kaunawaan ay nagbibigay lingap: nguni't ang lakad ng mananalangsang ay mahirap.

16 Tout homme avisé agit avec connaissance, mais le sot fait étalage de sa folie.

Bawa't mabait na tao ay gumagawang may kaalaman: nguni't ang mangmang ay nagkakalat ng kamangmangan.

17 Un messager méchant tombe dans le mal, mais un ambassadeur fidèle est santé.

Ang masamang sugo ay nahuhulog sa kasamaan: nguni't ang tapat na sugo ay kagalingan.

18 La pauvreté et la honte arrivent à qui rejette l’instruction, mais celui qui a égard à la répréhension sera honoré.

Karalitaan at kahihiyan ang tatamuhin ng nagtatakuwil ng saway: nguni't siyang nakikinig ng saway ay magkakapuri.

19 Le désir accompli est agréable à l’âme, mais se détourner du mal est une abomination pour les sots.

Ang nasa na natupad ay matamis sa kaluluwa: nguni't kasuklamsuklam sa mga mangmang na humiwalay sa kasamaan.

20 Qui marche avec les sages devient sage, mais le compagnon des sots s’en trouvera mal.

Lumalakad ka na kasama ng mga pantas na tao, at ikaw ay magiging pantas; nguni't ang kasama ng mga mangmang ay mapapariwara.

21 Le mal poursuit les pécheurs; mais le bien est la récompense des justes.

Ang kasamaan ay humahabol sa mga makasalanan; nguni't ang matuwid ay gagantihan ng mabuti.

22 L’homme de bien laisse un héritage aux fils de ses fils, mais la richesse du pécheur est réservée pour le juste.

Ang mabuti ay nagiiwan ng mana sa mga anak ng kaniyang mga anak; at ang kayamanan ng makasalanan ay nalalagay na ukol sa matuwid.

23 Il y a beaucoup à manger dans le défrichement des pauvres, mais il y a ce qui se perd faute de règle.

Maraming pagkain ang nasa pagsasaka ng dukha: nguni't may napapahamak dahil sa kawalan ng kaganapan.

24 Celui qui épargne la verge hait son fils, mais celui qui l’aime met de la diligence à le discipliner.

Siyang naguurong ng kaniyang pamalo ay napopoot sa kaniyang anak: nguni't siyang umiibig ay nagpaparusang maminsan-minsan.

25 Le juste mange pour le rassasiement de son âme, mais le ventre des méchants aura disette.

Ang matuwid ay kumakain hanggang sa kabusugan ng kaniyang kaluluwa; nguni't ang tiyan ng masama ay mangangailangan.