Proverbes 10

1 Proverbes de Salomon. Un fils sage réjouit son père, mais un fils insensé est le chagrin de sa mère.

Ang mga proverbio ni Salomon. Ang usa ka anak nga manggialamon maoy kalipay sa iyang amahan; Apan ang usa ka anak nga buang-buang maoy kaguol sa iyang inahan.

2 Les trésors de la méchanceté ne profitent de rien, mais la justice délivre de la mort.

Ang mga bahandi sa kadautan walay kapuslanan; Apan ang pagkamatarung magaluwas gikan sa kamatayon.

3 L’Éternel ne laisse pas l’âme du juste avoir faim, mais il repousse l’avidité des méchants.

Si Jehova dili motugot sa kalag sa tawong matarung nga magutom; Apan ipahilayo niya ang tinguha sa dautan.

4 Celui qui agit d’une main lâche devient pauvre, mais la main des diligents enrichit.

Mahimong kabus ang magabuhat uban ang usa ka kamot nga tapulan; Apan ang kamot sa makugihon makapahimong adunahan.

5 Celui qui amasse en été est un fils sage; celui qui dort durant la moisson est un fils qui fait honte.

Kadtong nagaani panahon sa tinginit maoy usa ka manggialamon nga anak; Apan kadtong nagakatulog sa tingani maoy usa ka anak nga nagapakaulaw.

6 Il y a des bénédictions sur la tête du juste, mais la bouche des méchants couvre la violence.

Ang mga panalangin maoy anaa sa ibabaw sa ulo sa matarung; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan.

7 La mémoire du juste est en bénédiction, mais le nom des méchants tombe en pourriture.

Ang handumanan sa matarung maoy bulahan; Apan ang ngalan sa dautan madunot.

8 Celui qui est sage de cœur reçoit les commandements, mais [celui qui est] insensé de lèvres tombe.

Ang manggialamon sa kasingkasing magadawat ug mga sugo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan.

9 Celui qui marche dans l’intégrité marche en sûreté, mais celui qui pervertit ses voies sera connu.

Kadtong nagalakat sa pagkamatul-id nagalakat sa kasigurohan; Apan kadtong nagamasukihon sa iyang mga dalan mahibaloan.

10 Celui qui cligne de l’œil cause du chagrin, et [celui qui est] insensé de lèvres tombe.

Kadtong nagapangilo sa mata nagahatag ug kasubo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan.

11 La bouche du juste est une fontaine de vie, mais la bouche des méchants couvre la violence.

Ang baba sa matarung maoy usa ka tuburan sa kinabuhi; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan.

12 La haine excite les querelles, mais l’amour couvre toutes les transgressions.

Ang pagdumot nagapapukaw sa mga kasamok; Apan ang gugma nagatabon sa tanang mga kalapasan.

13 Sur les lèvres de l’homme intelligent se trouve la sagesse, mais la verge est pour le dos de celui qui est dépourvu de sens.

Diha sa mga ngabil niadtong adunay panimuot hikaplagan ang kaalam: Apan ang usa ka bunal alang sa likod niadtong walay pagsabut.

14 Les sages tiennent en réserve la connaissance, mais la ruine est près de la bouche du fou.

Ang mga tawong manggialamon nagatigum ug kahibalo; Apan ang baba sa buang-buang mao ang usa ka pagkalaglag karon.

15 Les biens du riche sont sa ville forte; la ruine des misérables, c’est leur pauvreté.

Ang bahandi sa tawong adunahan mao ang iyang malig-on nga ciudad; Ang pagkalaglag sa mga kabus mao ang ilang pagkakabus.

16 L’œuvre du juste est pour la vie, le revenu du méchant est pour le péché.

Ang pagpamoo sa tawong matarung nagapadulong ngadto sa kinabuhi; Ang abut sa tawong dautan, ngadto sa pagpakasala.

17 Garder l’instruction, [c’est] le sentier [qui mène] à la vie; mais celui qui abandonne la répréhension s’égare.

Anaa sa dalan sa kinabuhi kadtong mamati sa pagbadlong; Apan kadtong nagasalikway sa pagbadlong anaa sa kasaypanan.

18 Celui qui couvre la haine a des lèvres menteuses, et celui qui propage les calomnies est un sot.

Kadtong nagatago sa pagdumot adunay bakakon nga mga ngabil; Ug kadtong nagapamulong us usa ka butang-butang maoy usa ka buang.

19 Dans la multitude des paroles la transgression ne manque pas, mais celui qui retient ses lèvres est sage.

Diha sa daghang mga pulong dili mawad-an sa kalapasan; Apan kadtong nagapugong sa iyang mga ngabil nagabuhat sa manggialamon gayud.

20 La langue du juste est de l’argent choisi, le cœur des méchants est peu de chose.

Ang dila sa tawong matarung ingon sa piniling salapi: Ang kasingkasing sa tawong dautan diyutay ra ug bili.

21 Les lèvres du juste en repaissent plusieurs, mais les fous mourront faute de sens.

Ang mga ngabil sa matarung magapakaon ug daghan; Apan ang buang-buang mamatay tungod sa pagkakulang ug salabutan,

22 La bénédiction de l’Éternel est ce qui enrichit, et il n’y ajoute aucune peine.

Ang panalangin ni Jehova, nagapadato kini; Ug siya wala magadugang ug kasubo niana.

23 C’est comme une plaisanterie pour le sot que de commettre un crime, mais la sagesse est pour l’homme intelligent.

Maoy usa ka lingaw-lingaw sa usa ka buang ang pagbuhat ug kadautan; Ug maingon niini ang kaalam alang sa usa ka tawo nga masinabuton,

24 Ce que craint le méchant lui arrive, mais le désir des justes [Dieu] l’accorde.

Ang kahadlok sa tawong dautan, kini modangat sa ibabaw niya; Ug ang tinguha sa tawong matarung igatugot man.

25 Comme passe le tourbillon, ainsi le méchant n’est plus; mais le juste est un fondement pour toujours.

Sa paglabay sa alimpulos ang dautan mahanaw; Apan ang matarung maoy usa ka patukoranan nga walay katapusan.

26 Ce que le vinaigre est aux dents, et la fumée aux yeux, tel est le paresseux pour ceux qui l’envoient.

Maingon sa suka nga alang sa mga ngipon, ug sa aso nga alang sa mga mata, Mao man usab ang tapulan alang niadtong nagasugo kaniya.

27 La crainte de l’Éternel ajoute des jours, mais les années des méchants seront raccourcies.

Ang pagkahadlok kang Jehova nagapalugway sa mga adlaw; Apan ang mga tuig sa dautan pagahamub-on.

28 L’attente des justes est une joie, mais l’espérance des méchants périra.

Ang paglaum sa matarung mao ang kalipay; Apan ang gipaabut niadtong dautan mawagtang.

29 La voie de l’Éternel est la force pour l’homme intègre, mais elle est la ruine pour les ouvriers d’iniquité.

Ang dalan ni Jehova maoy usa ka malig-ong salipdanan sa tawong matul-id; Apan kini maoy usa ka pagkalaglag sa mga mamumuhat sa kasal-anan.

30 Le juste ne sera jamais ébranlé, mais les méchants n’habiteront pas le pays.

Ang matarung dili gayud matarug; Apan ang dautan dili magadayon sa yuta.

31 La bouche du juste produit la sagesse, mais la langue perverse sera retranchée.

Ang baba sa matarung magabunga ug kaalam; Apan ang dila nga masukihon pagaputlon.

32 Les lèvres du juste savent ce qui est agréable, mais la bouche des méchants n’est que perversité.

Ang mga ngabil sa matarung mahibalo sa angay nga pagadawaton; Apan ang baba sa dautan nagapamulong sa pagkamasukihon.