Proverbes 1
1 Proverbes de Salomon, fils de David, roi d’Israël,
Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
2 pour connaître la sagesse et l’instruction, pour discerner les paroles d’intelligence;
Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
3 pour recevoir instruction dans la sagesse, la justice, le juste jugement, et la droiture;
Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 pour donner aux simples de la prudence, au jeune homme de la connaissance et de la réflexion.
Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
5 Le sage écoutera, et croîtra en science, et l’intelligent acquerra du sens
Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
6 pour comprendre un proverbe et une allégorie, les paroles des sages et leurs énigmes.
Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
7 La crainte de l’Éternel est le commencement de la connaissance; les fous méprisent la sagesse et l’instruction.
Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
8 Écoute, mon fils, l’instruction de ton père, et n’abandonne pas l’enseignement de ta mère;
Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
9 car ce sera une guirlande de grâce à ta tête, et des colliers à ton cou.
Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
10 Mon fils, si les pécheurs cherchent à te séduire, n’y acquiesce pas.
Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
11 S’ils disent: Viens avec nous, nous serons aux embûches pour le sang, nous nous cacherons pour [guetter] l’innocent, sans cause;
Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
12 nous les engloutirons vivants, comme le shéol, et tout entiers comme ceux qui descendent dans la fosse; (Sheol h7585)
Pożremy ich żywcem jak grób, całych, jak zstępujących do dołu; (Sheol h7585)
13 nous trouverons toute sorte de biens précieux, nous remplirons nos maisons de butin;
Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
14 prends ton lot parmi nous, il n’y aura qu’une bourse pour nous tous:
Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
15 mon fils, ne fais pas route avec eux, retiens ton pied de leur sentier;
Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
16 car leurs pieds courent au mal, et ils se hâtent pour verser le sang.
Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
17 Car en vain le filet est étendu devant les yeux de tout ce qui a des ailes;
Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
18 et eux, ils sont aux embûches contre leur propre sang, ils se cachent pour [guetter] leurs propres âmes.
Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
19 Telles sont les voies de tout homme qui cherche le gain déshonnête, lequel ôte la vie à ceux qui le possèdent.
Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
20 La sagesse crie au-dehors, elle fait retentir sa voix sur les places;
Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
21 elle crie à l’entrée des lieux bruyants, aux ouvertures des portes; elle prononce ses paroles dans la ville:
Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
22 Simples, jusques à quand aimerez-vous la simplicité, et [jusques à quand] les moqueurs prendront-ils plaisir à la moquerie, et les sots haïront-ils la connaissance?
Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
23 Revenez à ma répréhension; voici, je ferai couler pour vous mon esprit, je vous ferai savoir mes paroles.
Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
24 Parce que j’ai crié et que vous avez refusé [d’écouter], parce que j’ai étendu ma main et que personne n’a pris garde,
Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
25 et que vous avez rejeté tout mon conseil et que vous n’avez pas voulu de ma répréhension,
Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
26 moi aussi je rirai lors de votre calamité, je me moquerai quand viendra votre frayeur,
Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
27 quand votre frayeur viendra comme une subite destruction et que votre calamité arrivera comme un tourbillon, quand la détresse et l’angoisse viendront sur vous:
Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
28 alors ils crieront vers moi, et je ne répondrai pas; ils me chercheront de bonne heure, mais ils ne me trouveront point.
Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
29 Parce qu’ils ont haï la connaissance et qu’ils n’ont pas choisi la crainte de l’Éternel,
Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
30 qu’ils n’ont point voulu de mon conseil, qu’ils ont méprisé toute ma répréhension,
Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
31 ils mangeront du fruit de leur voie et seront rassasiés de leurs propres conseils.
Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
32 Car la révolte des simples les tue, et la prospérité des sots les fait périr.
Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
33 Mais celui qui m’écoute habitera en sécurité et sera tranquille, sans crainte du mal.
[Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
