Matthieu 5
1 Or, voyant les foules, il monta sur la montagne; et lorsqu’il se fut assis, ses disciples s’approchèrent de lui;
អនន្តរំ ស ជននិវហំ និរីក្ឞ្យ ភូធរោបរិ វ្រជិត្វា សមុបវិវេឝ។
2 et ayant ouvert la bouche, il les enseignait, disant:
តទានីំ ឝិឞ្យេឞុ តស្យ សមីបមាគតេឞុ តេន តេភ្យ ឯឞា កថា កថ្យាញ្ចក្រេ។
3 Bienheureux les pauvres en esprit, car c’est à eux qu’est le royaume des cieux;
អភិមានហីនា ជនា ធន្យាះ, យតស្តេ ស្វគ៌ីយរាជ្យម៑ អធិករិឞ្យន្តិ។
4 bienheureux ceux qui mènent deuil, car c’est eux qui seront consolés;
ខិទ្យមានា មនុជា ធន្យាះ, យស្មាត៑ តេ សាន្ត្វនាំ ប្រាប្សន្តិ។
5 bienheureux les débonnaires, car c’est eux qui hériteront de la terre;
នម្រា មានវាឝ្ច ធន្យាះ, យស្មាត៑ តេ មេទិនីម៑ អធិករិឞ្យន្តិ។
6 bienheureux ceux qui ont faim et soif de la justice, car c’est eux qui seront rassasiés;
ធម៌្មាយ ពុភុក្ឞិតាះ ត្ឫឞាត៌្តាឝ្ច មនុជា ធន្យាះ, យស្មាត៑ តេ បរិតប៌្ស្យន្តិ។
7 bienheureux les miséricordieux, car c’est à eux que miséricorde sera faite;
ក្ឫបាលវោ មានវា ធន្យាះ, យស្មាត៑ តេ ក្ឫបាំ ប្រាប្ស្យន្តិ។
8 bienheureux ceux qui sont purs de cœur, car c’est eux qui verront Dieu;
និម៌្មលហ្ឫទយា មនុជាឝ្ច ធន្យាះ, យស្មាត៑ ត ឦឝ្ចរំ ទ្រក្ឞ្យន្តិ។
9 bienheureux ceux qui procurent la paix, car c’est eux qui seront appelés fils de Dieu;
មេលយិតារោ មានវា ធន្យាះ, យស្មាត៑ ត ឦឝ្ចរស្យ សន្តានត្វេន វិខ្យាស្យន្តិ។
10 bienheureux ceux qui sont persécutés à cause de la justice, car c’est à eux qu’est le royaume des cieux.
ធម៌្មការណាត៑ តាឌិតា មនុជា ធន្យា, យស្មាត៑ ស្វគ៌ីយរាជ្យេ តេឞាមធិករោ វិទ្យតេ។
11 Vous êtes bienheureux quand on vous injuriera, et qu’on vous persécutera, et qu’on dira, en mentant, toute espèce de mal contre vous, à cause de moi.
យទា មនុជា មម នាមក្ឫតេ យុឞ្មាន៑ និន្ទន្តិ តាឌយន្តិ ម្ឫឞា នានាទុវ៌្វាក្យានិ វទន្តិ ច, តទា យុយំ ធន្យាះ។
12 Réjouissez-vous et tressaillez de joie, car votre récompense est grande dans les cieux; car on a persécuté ainsi les prophètes qui ont été avant vous.
តទា អានន្ទត, តថា ភ្ឫឝំ ហ្លាទធ្វញ្ច, យតះ ស្វគ៌េ ភូយាំសិ ផលានិ លប្ស្យធ្វេ; តេ យុឞ្មាកំ បុរាតនាន៑ ភវិឞ្យទ្វាទិនោៜបិ តាទ្ឫគ៑ អតាឌយន៑។
13 Vous êtes le sel de la terre; mais si le sel a perdu sa saveur, avec quoi sera-t-il salé? Il n’est plus bon à rien qu’ à être jeté dehors et à être foulé aux pieds par les hommes.
យុយំ មេទិន្យាំ លវណរូបាះ, កិន្តុ យទិ លវណស្យ លវណត្វម៑ អបយាតិ, តហ៌ិ តត៑ កេន ប្រការេណ ស្វាទុយុក្តំ ភវិឞ្យតិ? តត៑ កស្យាបិ កាយ៌្យស្យាយោគ្យត្វាត៑ កេវលំ ពហិះ ប្រក្ឞេប្តុំ នរាណាំ បទតលេន ទលយិតុញ្ច យោគ្យំ ភវតិ។
14 Vous êtes la lumière du monde: une ville située sur une montagne ne peut être cachée.
យូយំ ជគតិ ទីប្តិរូបាះ, ភូធរោបរិ ស្ថិតំ នគរំ គុប្តំ ភវិតុំ នហិ ឝក្ឞ្យតិ។
15 Aussi n’allume-t-on pas une lampe pour la mettre ensuite sous le boisseau, mais sur le pied de lampe; et elle luit pour tous ceux qui sont dans la maison.
អបរំ មនុជាះ ប្រទីបាន៑ ប្រជ្វាល្យ ទ្រោណាធោ ន ស្ថាបយន្តិ, កិន្តុ ទីបាធារោបយ៌្យេវ ស្ថាបយន្តិ, តេន តេ ទីបា គេហស្ថិតាន៑ សកលាន៑ ប្រកាឝយន្តិ។
16 Que votre lumière luise ainsi devant les hommes, en sorte qu’ils voient vos bonnes œuvres, et qu’ils glorifient votre Père qui est dans les cieux.
យេន មានវា យុឞ្មាកំ សត្កម៌្មាណិ វិលោក្យ យុឞ្មាកំ ស្វគ៌ស្ថំ បិតរំ ធន្យំ វទន្តិ, តេឞាំ សមក្ឞំ យុឞ្មាកំ ទីប្តិស្តាទ្ឫក៑ ប្រកាឝតាម៑។
17 Ne pensez pas que je sois venu pour abolir la loi ou les prophètes: je ne suis pas venu pour abolir, mais pour accomplir;
អហំ វ្យវស្ថាំ ភវិឞ្យទ្វាក្យញ្ច លោប្តុម៑ អាគតវាន៑, ឥត្ថំ មានុភវត, តេ ទ្វេ លោប្តុំ នាគតវាន៑, កិន្តុ សផលេ កត៌្តុម៑ អាគតោស្មិ។
18 car, en vérité, je vous dis: Jusqu’à ce que le ciel et la terre passent, un seul iota ou un seul trait de lettre ne passera point de la loi, que tout ne soit accompli.
អបរំ យុឞ្មាន៑ អហំ តថ្យំ វទាមិ យាវត៑ វ្យោមមេទិន្យោ រ្ធ្វំសោ ន ភវិឞ្យតិ, តាវត៑ សវ៌្វស្មិន៑ សផលេ ន ជាតេ វ្យវស្ថាយា ឯកា មាត្រា ពិន្ទុរេកោបិ វា ន លោប្ស្យតេ។
19 Quiconque donc aura supprimé l’un de ces plus petits commandements et aura enseigné ainsi les hommes, sera appelé le plus petit dans le royaume des cieux; et quiconque l’aura pratiqué et enseigné, celui-là sera appelé grand dans le royaume des cieux.
តស្មាត៑ យោ ជន ឯតាសាម៑ អាជ្ញានាម៑ អតិក្ឞុទ្រាម៑ ឯកាជ្ញាមបី លំឃតេ មនុជាំញ្ច តថៃវ ឝិក្ឞយតិ, ស ស្វគ៌ីយរាជ្យេ សវ៌្វេភ្យះ ក្ឞុទ្រត្វេន វិខ្យាស្យតេ, កិន្តុ យោ ជនស្តាំ បាលយតិ, តថៃវ ឝិក្ឞយតិ ច, ស ស្វគ៌ីយរាជ្យេ ប្រធានត្វេន វិខ្យាស្យតេ។
20 Car je vous dis que, si votre justice ne surpasse pas celle des scribes et des pharisiens, vous n’entrerez point dans le royaume des cieux.
អបរំ យុឞ្មាន៑ អហំ វទាមិ, អធ្យាបកផិរូឝិមានវានាំ ធម៌្មានុឞ្ឋានាត៑ យុឞ្មាកំ ធម៌្មានុឞ្ឋានេ នោត្តមេ ជាតេ យូយម៑ ឦឝ្វរីយរាជ្យំ ប្រវេឞ្ដុំ ន ឝក្ឞ្យថ។
21 Vous avez entendu qu’il a été dit aux anciens: « Tu ne tueras pas; et quiconque tuera, sera passible du jugement ».
អបរញ្ច ត្វំ នរំ មា វធីះ, យស្មាត៑ យោ នរំ ហន្តិ, ស វិចារសភាយាំ ទណ្ឌាហ៌ោ ភវិឞ្យតិ, បូវ៌្វកាលីនជនេភ្យ ឥតិ កថិតមាសីត៑, យុឞ្មាភិរឝ្រាវិ។
22 Mais moi, je vous dis que quiconque se met en colère légèrement contre son frère sera passible du jugement; et quiconque dira à son frère: “Raca”, sera passible [du jugement] du sanhédrin; et quiconque dira “fou”, sera passible de la géhenne du feu. (Geenna g1067)
កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ, យះ កឝ្ចិត៑ ការណំ វិនា និជភ្រាត្រេ កុប្យតិ, ស វិចារសភាយាំ ទណ្ឌាហ៌ោ ភវិឞ្យតិ; យះ កឝ្ចិច្ច ស្វីយសហជំ និព៌្ពោធំ វទតិ, ស មហាសភាយាំ ទណ្ឌាហ៌ោ ភវិឞ្យតិ; បុនឝ្ច ត្វំ មូឍ ឥតិ វាក្យំ យទិ កឝ្ចិត៑ ស្វីយភ្រាតរំ វក្តិ, តហ៌ិ នរកាគ្នៅ ស ទណ្ឌាហ៌ោ ភវិឞ្យតិ។ (Geenna g1067)
23 Si donc tu offres ton don à l’autel, et que là il te souvienne que ton frère a quelque chose contre toi,
អតោ វេទ្យាះ សមីបំ និជនៃវេទ្យេ សមានីតេៜបិ និជភ្រាតរំ ប្រតិ កស្មាច្ចិត៑ ការណាត៑ ត្វំ យទិ ទោឞី វិទ្យសេ, តទានីំ តវ តស្យ ស្ម្ឫតិ រ្ជាយតេ ច,
24 laisse là ton don devant l’autel, et va d’abord, réconcilie-toi avec ton frère; et alors viens et offre ton don.
តហ៌ិ តស្យា វេទ្យាះ សមីបេ និជនៃវៃទ្យំ និធាយ តទៃវ គត្វា បូវ៌្វំ តេន សាទ៌្ធំ មិល, បឝ្ចាត៑ អាគត្យ និជនៃវេទ្យំ និវេទយ។
25 Mets-toi promptement d’accord avec ta partie adverse, pendant que tu es en chemin avec elle, de peur que ta partie adverse ne te livre au juge, et que le juge ne te livre au sergent, et que tu ne sois jeté en prison;
អន្យញ្ច យាវត៑ វិវាទិនា សាទ៌្ធំ វត៌្មនិ តិឞ្ឋសិ, តាវត៑ តេន សាទ៌្ធំ មេលនំ កុរុ; នោ ចេត៑ វិវាទី វិចារយិតុះ សមីបេ ត្វាំ សមប៌យតិ វិចារយិតា ច រក្ឞិណះ សន្និធៅ សមប៌យតិ តទា ត្វំ ការាយាំ ពធ្យេថាះ។
26 en vérité, je te dis: Tu ne sortiras point de là, jusqu’à ce que tu aies payé le dernier quadrant.
តហ៌ិ ត្វាមហំ តថ្ថំ ព្រវីមិ, ឝេឞកបទ៌កេៜបិ ន បរិឝោធិតេ តស្មាត៑ ស្ថានាត៑ កទាបិ ពហិរាគន្តុំ ន ឝក្ឞ្យសិ។
27 Vous avez entendu qu’il a été dit: « Tu ne commettras pas adultère ».
អបរំ ត្វំ មា វ្យភិចរ, យទេតទ៑ វចនំ បូវ៌្វកាលីនលោកេភ្យះ កថិតមាសីត៑, តទ៑ យូយំ ឝ្រុតវន្តះ;
28 Mais moi, je vous dis que quiconque regarde une femme pour la convoiter, a déjà commis adultère avec elle dans son cœur.
កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ, យទិ កឝ្ចិត៑ កាមតះ កាញ្ចន យោឞិតំ បឝ្យតិ, តហ៌ិ ស មនសា តទៃវ វ្យភិចរិតវាន៑។
29 Mais si ton œil droit est pour toi une occasion de chute, arrache-le et jette-le loin de toi; car il est avantageux pour toi qu’un de tes membres périsse, et que tout ton corps ne soit pas jeté dans la géhenne. (Geenna g1067)
តស្មាត៑ តវ ទក្ឞិណំ នេត្រំ យទិ ត្វាំ ពាធតេ, តហ៌ិ តន្នេត្រម៑ ឧត្បាដ្យ ទូរេ និក្ឞិប, យស្មាត៑ តវ សវ៌្វវបុឞោ នរកេ និក្ឞេបាត៑ តវៃកាង្គស្យ នាឝោ វរំ។ (Geenna g1067)
30 Et si ta main droite est pour toi une occasion de chute, coupe-la et jette-la loin de toi; car il est avantageux pour toi qu’un de tes membres périsse, et que tout ton corps ne soit pas jeté dans la géhenne. (Geenna g1067)
យទ្វា តវ ទក្ឞិណះ ករោ យទិ ត្វាំ ពាធតេ, តហ៌ិ តំ ករំ ឆិត្ត្វា ទូរេ និក្ឞិប, យតះ សវ៌្វវបុឞោ នរកេ និក្ឞេបាត៑ ឯកាង្គស្យ នាឝោ វរំ។ (Geenna g1067)
31 Il a été dit aussi: « Si quelqu’un répudie sa femme, qu’il lui donne une lettre de divorce ».
ឧក្តមាស្តេ, យទិ កឝ្ចិន៑ និជជាយាំ បរិត្យក្ត្តុម៑ ឥច្ឆតិ, តហ៌ិ ស តស្យៃ ត្យាគបត្រំ ទទាតុ។
32 Mais moi, je vous dis que quiconque répudiera sa femme, si ce n’est pour cause de fornication, la fait commettre adultère; et quiconque épousera une femme répudiée, commet adultère.
កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វ្យាហរាមិ, វ្យភិចារទោឞេ ន ជាតេ យទិ កឝ្ចិន៑ និជជាយាំ បរិត្យជតិ, តហ៌ិ ស តាំ វ្យភិចារយតិ; យឝ្ច តាំ ត្យក្តាំ ស្ត្រិយំ វិវហតិ, សោបិ វ្យភិចរតិ។
33 Vous avez encore entendu qu’il a été dit aux anciens: « Tu ne te parjureras pas, mais tu rendras justement au Seigneur tes serments ».
បុនឝ្ច ត្វំ ម្ឫឞា ឝបថម៑ ន កុវ៌្វន៑ ឦឝ្ចរាយ និជឝបថំ បាលយ, បូវ៌្វកាលីនលោកេភ្យោ យៃឞា កថា កថិតា, តាមបិ យូយំ ឝ្រុតវន្តះ។
34 Mais moi, je vous dis de ne pas jurer du tout; ni par le ciel, car il est le trône de Dieu;
កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ, កមបិ ឝបថំ មា កាឞ៌្ដ, អត៌្ហតះ ស្វគ៌នាម្នា ន, យតះ ស ឦឝ្វរស្យ សិំហាសនំ;
35 ni par la terre, car elle est le marchepied de ses pieds; ni par Jérusalem, car elle est la ville du grand Roi.
ប្ឫថិវ្យា នាម្នាបិ ន, យតះ សា តស្យ បាទបីឋំ; យិរូឝាលមោ នាម្នាបិ ន, យតះ សា មហារាជស្យ បុរី;
36 Tu ne jureras pas non plus par ta tête, car tu ne peux faire blanc ou noir un cheveu.
និជឝិរោនាម្នាបិ ន, យស្មាត៑ តស្យៃកំ កចមបិ សិតម៑ អសិតំ វា កត៌្តុំ ត្វយា ន ឝក្យតេ។
37 Mais que votre parole soit: Oui, oui; non, non; car ce qui est de plus vient du mal.
អបរំ យូយំ សំលាបសមយេ កេវលំ ភវតីតិ ន ភវតីតិ ច វទត យត ឥតោៜធិកំ យត៑ តត៑ បាបាត្មនោ ជាយតេ។
38 Vous avez entendu qu’il a été dit: « Œil pour œil, et dent pour dent ».
អបរំ លោចនស្យ វិនិមយេន លោចនំ ទន្តស្យ វិនិមយេន ទន្តះ បូវ៌្វក្តមិទំ វចនញ្ច យុឞ្មាភិរឝ្រូយត។
39 Mais moi, je vous dis: Ne résistez pas au mal; mais si quelqu’un te frappe sur la joue droite, présente-lui aussi l’autre;
កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ យូយំ ហិំសកំ នរំ មា វ្យាឃាតយត។ កិន្តុ កេនចិត៑ តវ ទក្ឞិណកបោលេ ចបេដាឃាតេ ក្ឫតេ តំ ប្រតិ វាមំ កបោលញ្ច វ្យាឃោដយ។
40 et à celui qui veut plaider contre toi et t’ôter ta tunique, laisse-lui encore le manteau;
អបរំ កេនចិត៑ ត្វយា សាទ៌្ហ្ទំ វិវាទំ ក្ឫត្វា តវ បរិធេយវសនេ ជិឃ្ឫតិតេ តស្មាយុត្តរីយវសនមបិ ទេហិ។
41 et si quelqu’un veut te contraindre de faire un mille, vas-en deux avec lui.
យទិ កឝ្ចិត៑ ត្វាំ ក្រោឝមេកំ នយនាត៌្ហំ អន្យាយតោ ធរតិ, តទា តេន សាទ៌្ហ្ទំ ក្រោឝទ្វយំ យាហិ។
42 Donne à qui te demande, et ne te détourne pas de qui veut emprunter de toi.
យឝ្ច មានវស្ត្វាំ យាចតេ, តស្មៃ ទេហិ, យទិ កឝ្ចិត៑ តុភ្យំ ធារយិតុម៑ ឥច្ឆតិ, តហ៌ិ តំ ប្រតិ បរាំមុខោ មា ភូះ។
43 Vous avez entendu qu’il a été dit: « Tu aimeras ton prochain, et tu haïras ton ennemi ».
និជសមីបវសិនិ ប្រេម កុរុ, កិន្តុ ឝត្រុំ ប្រតិ ទ្វេឞំ កុរុ, យទេតត៑ បុរោក្តំ វចនំ ឯតទបិ យូយំ ឝ្រុតវន្តះ។
44 Mais moi, je vous dis: Aimez vos ennemis, [bénissez ceux qui vous maudissent, faites du bien à ceux qui vous haïssent], et priez pour ceux qui [vous font du tort et] vous persécutent,
កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ, យូយំ រិបុវ្វបិ ប្រេម កុរុត, យេ ច យុឞ្មាន៑ ឝបន្តេ, តាន, អាឝិឞំ វទត, យេ ច យុឞ្មាន៑ ឫតីយន្តេ, តេឞាំ មង្គលំ កុរុត, យេ ច យុឞ្មាន៑ និន្ទន្តិ, តាឌយន្តិ ច, តេឞាំ ក្ឫតេ ប្រាត៌្ហយធ្វំ។
45 en sorte que vous soyez les fils de votre Père qui est dans les cieux; car il fait lever son soleil sur les méchants et sur les bons, et envoie sa pluie sur les justes et sur les injustes.
តត្រ យះ សតាមសតាញ្ចោបរិ ប្រភាករម៑ ឧទាយយតិ, តថា ធាម៌្មិកានាមធាម៌្មិកានាញ្ចោបរិ នីរំ វឞ៌យតិ តាទ្ឫឝោ យោ យុឞ្មាកំ ស្វគ៌ស្ថះ បិតា, យូយំ តស្យៃវ សន្តានា ភវិឞ្យថ។
46 Car si vous aimez ceux qui vous aiment, quelle récompense avez-vous? Les publicains même n’en font-ils pas autant?
យេ យុឞ្មាសុ ប្រេម កុវ៌្វន្តិ, យូយំ យទិ កេវលំ តេវ្វេវ ប្រេម កុរុថ, តហ៌ិ យុឞ្មាកំ កិំ ផលំ ភវិឞ្យតិ? ចណ្ឌាលា អបិ តាទ្ឫឝំ កិំ ន កុវ៌្វន្តិ?
47 Et si vous saluez vos frères seulement, que faites-vous de plus [que les autres]? Les nations même ne font-elles pas ainsi?
អបរំ យូយំ យទិ កេវលំ ស្វីយភ្រាត្ឫត្វេន នមត, តហ៌ិ កិំ មហត៑ កម៌្ម កុរុថ? ចណ្ឌាលា អបិ តាទ្ឫឝំ កិំ ន កុវ៌្វន្តិ?
48 Vous, soyez donc parfaits, comme votre Père céleste est parfait.
តស្មាត៑ យុឞ្មាកំ ស្វគ៌ស្ថះ បិតា យថា បូណ៌ោ ភវតិ, យូយមបិ តាទ្ឫឝា ភវត។
