Job 28

1 Oui, il y a pour l’argent [un endroit] d’où on le tire, et un lieu pour l’or qu’on affine;

زیو کانی هەیە و بۆ زێڕیش شوێنێک هەیە بۆ پاڵاوتنی.

2 Le fer se tire de la poussière, et la pierre fondue donne le cuivre.

ئاسن لە خۆڵ دەردەهێنرێت، مسیش لە توانەوەی بەرد.

3 [L’homme] met fin aux ténèbres et explore jusqu’à l’extrémité de tout, la pierre d’obscurité et de l’ombre de la mort.

مرۆڤ کۆتایی بە تاریکی دەهێنێت؛ لەناو تاریکی سێبەری مەرگ بۆ بەردی کانزایی دوورترین کون و کەلەبەرەکان دەپشکنن.

4 On creuse un puits loin de ceux qui séjournent [sur la terre]; oubliés du pied [de l’homme], ils sont suspendus, balancés loin des humains.

کانێکی لێدا دوور لە خەڵکی، لە شوێنێکی لەبیرکراو لەلایەن ڕێبوارانەوە؛ شۆڕ کرانەوە و دوور لە خەڵکی جۆلانەیان پێکرا.

5 La terre, … d’elle sort le pain; et au-dessous, elle est bouleversée comme par le feu.

زەوی ئەوەی کە نانی لێوە دەردەهێنرێت، لە ژێرەوە دەگۆڕدرێت بە چەشنی ئاگر؛

6 Ses pierres sont le lieu du saphir, et la poussière d’or s’y trouve.

بەردەکانی یاقووتی شینی تێدایە و لە خۆڵەکەیدا زێڕ هەیە.

7 C’est un sentier que l’oiseau de proie ne connaît pas, et que l’œil du vautour n’a pas aperçu;

ڕێگایەک کە مەلە گۆشتخۆرەکان پێی نازانن و چاوی هەڵۆ نایبینێت.

8 La bête fauve ne l’a pas foulé, le lion ne l’a pas traversé.

ئاژەڵە دڕندەکان پێیدا نەڕۆیشتوون، شێر پێیدا تێنەپەڕیوە.

9 [L’homme] porte sa main sur le roc dur, il renverse les montagnes depuis la racine;

مرۆڤ دەستدرێژی دەکاتە سەر بەرد، بنکەی چیاکان دەردەخات.

10 Il creuse des canaux dans les rochers; et son œil voit tout ce qui est précieux;

لە تاشەبەردەکان تونێل دەکات؛ چاوەکانی هەموو شتێکی گرانبەها دەبینێت.

11 Il enserre les fleuves pour qu’ils ne suintent pas; et il produit à la lumière les choses cachées.

ئاودزی ڕووبارەکان دەپشکنێت و ئەوەی شاراوەیە دەیخاتە بەر ڕووناکی.

12 Mais la sagesse, où la trouvera-t-on? et où est le lieu de l’intelligence?

بەڵام دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟

13 Aucun mortel n’en connaît le prix, et elle ne se trouve pas sur la terre des vivants.

مرۆڤ نرخەکەی نازانێت و لە خاکی زیندوواندا نادۆزرێتەوە.

14 L’abîme dit: Elle n’est pas en moi; et la mer dit: Elle n’est pas chez moi.

قووڵایی ژێر زەوی دەڵێت: «لەناو مندا نییە،» دەریا دەڵێت: «لەلای من نییە.»

15 Elle ne s’échange pas contre de l’or pur, et l’argent ne se pèse pas pour l’acheter.

دانایی نە زێڕی بێگەرد لە جیاتی دەدرێت و نە بە زیویش نرخەکەی دەکێشرێت.

16 On ne la met pas dans la balance avec l’or d’Ophir, avec l’onyx précieux et le saphir.

نە بە زێڕی ئۆفیر و نە بە بەردی عاشقبەندی گرانبەها و نە بە یاقووتی شین دەکێشرێت.

17 On ne peut lui comparer ni l’or ni le verre, ni l’échanger contre un vase d’or fin.

نە زێڕ و نە بلور هاوتایەتی، نە بە دەفرێکی زێڕی بێگەرد دەگۆڕدرێتەوە.

18 [À côté d’elle] le corail et le cristal ne viennent pas dans la mémoire; et la possession de la sagesse vaut mieux que les perles.

لە پاڵ ئەودا نە مەرجان و نە یەشب باسیان ناکرێت و نرخی دانایی لە یاقووت بەهادارترە.

19 La topaze d’Éthiopie ne lui est pas comparée, on ne la met pas dans la balance avec l’or pur.

یاقووتی زەردی کوش هاوتای نابێت و بە زێڕی بێگەرد ناکێشرێت.

20 Mais la sagesse, d’où vient-elle? et où est le lieu de l’intelligence?

ئیتر دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟

21 Elle est voilée aux yeux de tous les vivants, et elle est cachée aux oiseaux des cieux.

لەبەرچاوی هەموو زیندووێک شاراوەیە و لەبەرچاوی باڵندەکانی ئاسمان داپۆشراوە.

22 La destruction et la mort disent: De nos oreilles nous en avons entendu la rumeur.

لەناوچوون و مردن دەڵێن: «بە گوێی خۆمان هەواڵی ئەومان بیست.»

23 Dieu comprend son chemin, et lui, il connaît son lieu.

خودا ڕێگاکەی تێدەگات و ئەو شوێنەکەی پێ دەزانێت.

24 Car lui, voit jusqu’aux bouts de la terre: sa vue s’étend sous tous les cieux.

لەبەر ئەوەی ئەو تەماشای ئەوپەڕی زەوی دەکات و هەموو ژێر ئاسمان دەبینێت.

25 Quand il fixait au vent sa pesanteur, et qu’il établissait les eaux selon leur mesure;

کاتێک کێشی بۆ با دروستکرد و ئاوەکانی بە پێوانە پێوا،

26 Quand il faisait une loi pour la pluie, et un chemin pour le sillon de la foudre:

کاتێک بۆ باران یاسای دانا و بۆ دەنگی هەورەتریشقەش ڕێگا،

27 Alors il la vit et la manifesta; il l’établit, et il la sonda aussi;

ئەو کاتە دانایی بینی و باسی کرد، ئامادەی کرد و هەروەها تاقی کردەوە.

28 Et il dit à l’homme: Voici, la crainte du Seigneur, c’est là la sagesse, et se retirer du mal est l’intelligence.

بە مرۆڤی فەرموو: «بێگومان دانایی لە لەخواترسییەوەیە و لە خراپە لادانیش لە تێگەیشتنەوەیە.»