Proverbes 4

1 Ecoutez, mes fils, l'instruction d'un père, et soyez attentifs, pour apprendre l'intelligence;

Pamatia, mga anak ko, ang pahamatngon sa usa ka amahan, Ug matngoni ang pagkahibalo sa pagsabut:

2 car je vous donne une bonne doctrine: n'abandonnez pas mon enseignement.

Kay ako nagahatag kaninyo ug maayong pagtulon-an; Ayaw ninyo pagbiyai ang akong balaod.

3 Moi aussi j'ai été un fils pour mon père, un fils tendre et unique auprès de ma mère.

Kay ako usa ka anak nga lalake sa akong amahan, Batan-on ug mao ray pinalangga sa panan-aw sa akong inahan.

4 Il m'instruisait et il me disait: « Que ton cœur retienne mes paroles, observe mes préceptes, et tu vivras.

Ug iyang gitudloan ako, ug mi-ingon kanako: Patipigi sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; Bantayi ang akong mga sugo, ug mabuhi ka;

5 Acquiers la sagesse, acquiers l'intelligence; n'oublie pas les paroles de ma bouche, et ne t'en détourne pas.

Batoni ang kaalam, batoni ang pagsabut; Ayaw hikalimti, ni pag-ayran mo ang mga pulong nga gikan sa akong baba;

6 Ne l'abandonne pas, et elle te gardera; aime-la, et elle te conservera.

Ayaw siya pagbiyai, ug siya magapanalipod kanimo; Higugmaa siya, ug siya magabantay kanimo.

7 Voici le commencement de la sagesse: acquiers la sagesse; au prix de tout ce que tu possèdes, acquiers l'intelligence.

Ang kaalam maoy labaw nga butang; busa batoni ang kaalam; Oo, uban sa tanan mo nga pagatinguhaon batoni ang pagsabut.

8 Tiens-la en haute estime, et elle t'exaltera; elle fera ta gloire, si tu l'embrasses.

Ipahitaas siya, ug siya magapauswag kanimo; Siya magadala kanimo ngadto sa kadungganan, kong ikaw mogakus kaniya.

9 Elle mettra sur ta tête une couronne de grâce, elle t'ornera d'un magnifique diadème. »

Siya magahatag kanimo sa usa ka purongpurong nga bulak sa gracia; Usa ka purongpurong sa katahum iyang igahatag kanimo.

10 Ecoute, mon fils, et reçois mes paroles, et les années de ta vie se multiplieront.

Pamati, Oh anak ko, ug dawata ang akong mga ipamulong; Ug ang mga katuigan sa imong kinabuhi magadaghan.

11 Je t'enseigne la voie de la sagesse, je te conduis dans les sentiers de la droiture.

Ako nagtudlo kanimo sa dalan sa kaalam; Ako nagmando kanimo sa mga alagianan sa katul-iran.

12 Si tu marches, tes pas ne seront point à l'étroit, et si tu cours, tu ne trébucheras pas.

Kong ikaw magalakaw, ang imong mga lakang dili pagamub-on; Ug kong ikaw magadalagan, dili ka mahisokamod.

13 Retiens l'instruction, ne l'abandonne pas; garde-la, car elle est ta vie.

Hawiri gayud ang pagpahamangno; ayaw siya pagbuhii: Bantayi siya; kay siya mao ang imong kinabuhi.

14 N'entre pas dans le sentier des méchants, et ne marche pas dans la voie des hommes mauvais.

Ayaw pagsulod sa alagianan sa dautan, Ug ayaw paglakat sa dalan sa mga tawong dautan.

15 Evite-la, n'y passe point, détourne-t'en et passe.

Likayi kini, ayaw pag-agi haduol niini; Tumipas ka gikan niini, ug padayon.

16 Car ils ne dorment pas, s'ils ne font le mal; leur sommeil s'enfuit s'ils ne font tomber personne.

Kay sila dili matulog, gawas kong sila makabuhat ug dautan; Ug ang ilang pagkatulog mawala, gawas kong sila makapahulog sa uban.

17 Car ils mangent le pain du crime, ils boivent le vin de la violence.

Kay sila magakaon sa tinapay sa kadautan, Ug magainum sa vino sa pagpanlupig.

18 Le sentier des justes est comme la brillante lumière du matin, dont l'éclat va croissant jusqu'à ce que paraisse le jour.

Apan ang alagianan sa matarung ingon sa banagbanag sa kahayag, Nga nagakasanag sa kahayag ngadto sa pagkahingpit sa adlaw.

19 La voie des méchants est comme les ténèbres; ils n'aperçoivent pas ce qui les fera tomber.

Ang dalan sa tawong dautan ingon sa kangitngit: Sila dili manghibalo kong usa ang ilang napangdolan.

20 Mon fils, sois attentif à mes paroles, prête l'oreille à mes discours.

Anak ko, pagmatngon sa akong mga pulong; Ikiling ang imong igdulungog sa akong mga gipamulong.

21 Qu'ils ne s'éloignent pas de tes yeux, garde-les au milieu de ton cœur.

Ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Tipigi sila sa kinataliwad-an sa imong kasingkasing.

22 Car ils sont vie pour ceux qui les trouvent, santé pour tout leur corps.

Kay sila kinabuhi alang niadtong nanagpangita kanila, Ug kaayohan sa ilang tibook nga unod.

23 Garde ton cœur avant toute chose, car de lui jaillissent les sources de la vie.

Ampingi ang imong kasingkasing sa tanang pagsingkamot; Kay gikan niini magagula ang dagkung butang sa kinabuhi.

24 Ecarte de ta bouche les paroles tortueuses, et éloigne de tes lèvres la fausseté.

Isalikway gikan kanimo ang usa ka masinalaagon nga baba, Ug ipahilayo gikan kanimo ang mga ngabil nga masukihon.

25 Que tes yeux regardent en face, et que tes paupières se dirigent devant toi.

Itutok ang pagtan-aw sa imong mga mata sa unahan, Ug itutok ang imong mga tabon-tabon sa atubangan nimo.

26 Fais à tes pieds un chemin uni, et que toutes tes voies soient droites.

Pataga ang alagianan sa imong mga tiil, Ug tukora sa matul-id gayud ang tanan mong mga dalan.

27 N'incline ni à droite ni à gauche, et détourne ton pied du mal.

Ayaw pagliso sa too mong kamot ni sa wala: Kuhaa ang imong tiil gikan sa dautan.