Proverbes 31

1 Paroles du roi Lamuel; sentences par lesquelles sa mère l’instruisit:

قسەی لەموئێلی پاشا، ئەو سروشەی کە دایکی فێری کرد:

2 Que te dirai-je, mon fils? Que te dirai-je, fils de mes entrailles? Que te dirai-je, mon fils, objet de mes vœux?

گوێ بگرە ڕۆڵە! گوێ بگرە، ڕۆڵەی هەناوم! گوێ بگرە ڕۆڵە، ڕۆڵەی نەزرەکانم!

3 Ne livre pas ta vigueur aux femmes, et tes voies à celles qui perdent les rois.

هێزت مەدە ژنان، ڕێگاکانیشت مەدە ژنانی لەناوبەری پاشایان.

4 Ce n’est point aux rois, Lamuel, ce n’est point aux rois de boire du vin, ni aux puissants de rechercher les liqueurs fermentées:

ئەی لەموئێل، بۆ پاشایان نییە، بۆ پاشایان نییە شەراب بنۆشن، بۆ میرانیش نییە ئارەزووی ئارەق بکەن،

5 de peur qu’en buvant ils n’oublient la loi, et ne faussent le droit de tous les malheureux.

نەوەک بخۆنەوە و یاسا لەبیر بکەن، مافی ستەملێکراوان زەوت بکەن.

6 Donnez des liqueurs fortes à celui qui périt, et du vin à celui dont l’âme est remplie d’amertume:

ئارەق بدە بەوەی لەناودەچێت، شەرابیش بەوانەی دەروونیان تاڵە.

7 qu’il boive, et qu’il oublie sa misère, et qu’il ne se souvienne plus de ses peines.

با بخواتەوە و هەژارییەکەی لەبیر بکات، ئیتر ماندووبوونەکەی نایەتەوە یاد.

8 Ouvre ta bouche en faveur du muet, pour la cause de tous les abandonnés.

بەرگری لە مافی ئەو کەسانە بکە کە ناتوانن داوای مافەکانیان بکەن، بۆ مافی هەموو دەربەدەران.

9 Ouvre ta bouche, rends de justes arrêts, et fais justice au malheureux et à l’indigent.

دەمت بکەرەوە و بە ڕاستودروستی دادوەری بکە، پارێزگاری لە مافی کڵۆڵان و نەداران بکە.

10 ALEPH. Qui peut trouver une femme forte? Son prix l’emporte de loin sur celui des perles.

کێ ژنی خانەدانی دەست دەکەوێت؟ نرخی لە یاقووت گرانترە.

11 BETH. Le cœur de son mari a confiance en elle, et les profits ne lui feront pas défaut.

مێردەکەی بە تەواوی پشتی پێ دەبەستێت و لە هیچی کەم نابێت.

12 GHIMEL. Elle lui fait du bien, et non du mal, tous les jours de sa vie.

ژنەکە بە درێژایی ژیانی چاکە دێنێتە سەر ڕێی نەک خراپە.

13 DALETH. Elle recherche de la laine et du lin, et travaille de sa main joyeuse.

خوری و کەتان هەڵدەبژێرێت، بە دوو دەستی پەرۆشەوە ئیش دەکات.

14 HÉ. Elle est comme le vaisseau du marchand, elle apporte son pain de loin.

وەک کەشتی بازرگان وایە، خۆراکی خۆی لە دوورەوە دەهێنێت.

15 VAV. Elle se lève lorsqu’il est encore nuit, et elle donne la nourriture à sa maison, et la tâche à ses servantes.

هێشتا شەوە لە خەو هەڵدەستێت، خواردن بۆ ماڵەوە ئامادە دەکات و ئەرک بۆ کارەکەرەکان دیاری دەکات.

16 ZAÏ. Elle pense à un champ, et elle l’acquiert; du fruit de ses mains, elle plante une vigne.

لە کێڵگەیەک ورد دەبێتەوە و دەیکڕێت، بە قازانجی دەستی ڕەزەمێوێک دەچێنێت.

17 HETH. Elle ceint de force ses reins, et elle affermit ses bras.

ناوقەدی توند دەبەستێت و بازووی لێ هەڵدەکات.

18 TETH. Elle sent que son gain est bon; sa lampe ne s’éteint pas pendant la nuit.

دەبینێت بازرگانییەکەی چاکە، بە شەو چرای ناکوژێتەوە.

19 YOD. Elle met la main à la quenouille, et ses doigts prennent le fuseau.

خوری بە بازوویەوە دەئاڵێنێت و تەشی لەناو لەپیدایە.

20 CAPH. Elle tend la main au malheureux, elle ouvre la main à l’indigent.

دەستەکانی بۆ کڵۆڵ دەکاتەوە و دەست درێژ دەکات بۆ نەداران.

21 LAMED. Elle ne craint pas la neige pour sa maison, car toute sa maison est vêtue de cramoisi.

ترسی ماڵەکەی نییە لە بەفر، چونکە هەموو ماڵەکەی بەرگی ئاڵیان لەبەردایە.

22 MEM. Elle se fait des couvertures, le byssus et la pourpre sont ses vêtements.

چەرچەف بۆ نوێنەکەی دروستدەکات، کەتانی ناسک و ڕیسی ئەرخەوانی لەبەر دەکات.

23 NUN. Son époux est bien connu aux portes de la ville, lorsqu’il siège avec les anciens du pays.

مێردی لە دەروازەکانی شاردا ناسراوە، لەوێ لەگەڵ پیرانی شارەکە دادەنیشێت.

24 SAMECH. Elle fait des chemises et les vend, et elle livre des ceintures au marchand.

ژنەکە کراسی کەتان دروستدەکات و دەیفرۆشێت، پشتێن بۆ بازرگانان دابین دەکات.

25 AÏ. La force et la grâce sont sa parure, et elle se rit de l’avenir.

هێز و ڕێز بەرگی ئەون، پێدەکەنێت بۆ ڕۆژانی ئایندە.

26 PHÉ. Elle ouvre la bouche avec sagesse, et les bonnes paroles sont sur sa langue.

دەمی بە دانایی دەکاتەوە و فێرکردنەکانی میهرەبانی لەسەر زمانییەتی.

27 TSADÉ. Elle surveille les sentiers de sa maison, et elle ne mange pas le pain d’oisiveté.

چاودێری هاتوچۆی ماڵومنداڵەکەی دەکات، نانی تەمبەڵی ناخوات.

28 QOPH. Ses fils se lèvent et la proclament heureuse; son époux se lève et lui donne des éloges:

منداڵەکانی هەڵدەستن و خۆزگەی پێ دەخوازن، مێردەکەشی ستایشی دەکات:

29 RESCH. « Beaucoup de filles se sont montrées vertueuses; mais toi, tu les surpasses toutes. »

«زۆر ژن خانەدان بوونە، بەڵام تۆ لە سەرووی هەموویانی.»

30 SCHIN. Trompeuse est la grâce, et vaine est la beauté; la femme qui craint Yahweh est celle qui sera louée.

شۆخ و شەنگی فریودەرە و جوانی پووچە، بەڵام ئەو ئافرەتەی لە یەزدان بترسێت، ستایش دەکرێت.

31 THAV. Donnez-lui du fruit de ses mains, et que ses œuvres disent sa louange aux portes de la ville.

ڕەنجی شانی خۆی پێ بدەن و با کردەوەکانی لەبەر دەروازەکانی شاردا ستایشی بکەن.