< Proverbes 28 >
1 Les méchants fuient sans qu'on les poursuive, mais les justes ont de l'assurance comme un lion.
Яманлар һеч ким қоғлимисиму қачар; Бирақ һәққанийлар шир жүрәк батур келәр.
2 Dans un pays en révolte, les chefs se multiplient; mais avec un homme intelligent et sage l'ordre se prolonge.
Жутта гуналар көпәйсә, униң әмирлири көп алмишар, Лекин уни сориғучи йорутулған вә билимлик болса, жут аман-муқим узун турар.
3 Un homme pauvre qui opprime les malheureux, c'est une pluie violente qui cause la disette.
Мискинләргә зулум селиватқан бир кәмбәғәл, Худди [зираәтләрни] ятқузуп денини қоймайдиған қара ямғурға охшайду.
4 Ceux qui abandonnent la loi louent le méchant, ceux qui l'observent s'irritent contre lui.
Тәврат қанунидин ваз кәчкәнләр яманларни яхши дәп махтар; Бирақ қанунни тутқучилар уларға қарши күрәш қилар.
5 Les hommes pervers ne comprennent pas ce qui est juste, mais ceux qui cherchent Yahweh comprennent tout.
Рәзилләр адаләтни чүшәнмәс; Бирақ Пәрвәрдигарни издигүчиләр һәммә ишни чүшинәр.
6 Mieux vaut le pauvre dans son intégrité que l'homme aux voies tortueuses et qui est riche.
Пәзиләтлик йолда маңған мискин киши, Сахта, икки йүзлимә бай адәмдин яхшидур.
7 Celui qui observe la loi est un fils intelligent, mais celui qui nourrit les débauchés fait honte à son père.
Тәврат-қануниға итаәт қилған жигит әқиллиқ оғулдур; Бирақ нан қепиларға һәмраһ болғучи атисини номусқа қалдурар.
8 Celui qui augmente ses biens par l'intérêt et l'usure les amasse pour celui qui a pitié des pauvres.
Җазанихорлуқ қилип жуқури өсүм арқилиқ байлиқлар тапқан киши, Ахирида буларни мискинләргә хәйрихаһлиқ қилғучиниң қолиға өткүзүш үчүн топлиғандур.
9 Si quelqu'un détourne l'oreille pour ne pas écouter la loi, sa prière même est une abomination.
Кимки Тәврат-қанунини аңлимаймән дәп қулиқини йопурса, Һәтта дуалириму ләнити болуп қалар.
10 Celui qui égare les hommes droits dans la voie mauvaise tombera lui-même dans la fosse qu'il a creusée; mais les hommes intègres posséderont le bonheur.
Кимки дурусларни яман йолға аздурса, Өзи колиған орисиға өзи чүшәр; Бирақ пак-диянәтлик адәм яхшилиққа мирасхор болар.
11 L'homme riche est sage à ses yeux; mais le pauvre intelligent le connaît.
Бай дәрвәқә өзини дана санар; Бирақ йорутулған мискин уни һаман көрүп йетәр.
12 Quand les justes triomphent, c'est une grande fête; quand les méchants se lèvent, chacun se cache.
Һәққанийлар ғаливийәтлик болса, Җаһанни тәнтәнә қаплар; Бирақ яманлар мәртивигә чиқса, халайиқ өзлирини қачурар.
13 Celui qui cache ses fautes ne prospérera point, mais celui qui les avoue et les quitte obtiendra miséricorde.
Өз гуналирини йошурған киши ронақ тапмас; Бирақ уларни тонуп иқрар қилип, улардин ваз кәчкән киши рәһим-шәпқәткә еришәр.
14 Heureux l'homme qui est continuellement dans la crainte! Mais celui qui endurcit son cœur tombera dans le malheur.
[Пәрвәрдигардин] һәрдайим қорқуп жүргән киши шунчә бәхитликтур! Бирақ көңлини таш қилған балаю-апәткә қалар.
15 Un lion rugissant et un ours affamé, tel est le méchant qui domine sur un peuple pauvre.
Һөкирәп турған шир, Яки [овни издәп] кезиватқан ейиқ қандақ болса, Йоқсул пухраларниң үстидики рәзил һакимму шундақтур.
16 Le prince sans intelligence multiplie l'oppression, mais celui qui hait la cupidité aura de longs jours.
Йорутулмиған әмир һаман зор бир залим болуп чиқар, Бирақ һарам байлиқларға нәпрәтләнсә, тәхтидә узун олтирар.
17 Un homme chargé du sang d'un autre fuit jusqu'à la fosse: ne l'arrêtez pas!
Қан төккән киши қәриз билән һаңға қарап жүгүрәр; Уни һеч ким тосмисун!
18 Celui qui marche dans l'intégrité trouvera le salut, mais celui qui suit des voies tortueuses tombera pour ne plus se relever.
Сәмимий, диянәтлик йолда маңған қутулар; Икки йолда маңған сахта киши уларниң биридә һаман жиқилип чүшәр.
19 Celui qui cultive son champ sera rassasié de pain, mais celui qui poursuit des choses vaines sera rassasié de pauvreté.
Өз йеригә тиришип ишлигән деханниң нени йетип ашар; Бирақ бекар жүрүп хам хиялларни қоғлиған кишиниң йоқсуллуғи мол болар!
20 Un homme fidèle sera comblé de bénédictions, mais celui qui a hâte de s'enrichir n'échappera pas à la faute.
Растчил кишиниң бәхити көпийәр; Бирақ бай болушқа алдириған киши җазадин қечип қутулалмас.
21 Il n'est pas bon de faire acception des personnes; pour un morceau de pain un homme devient criminel.
Биригә ян бесиш қәтъий болмас; Чүнки бәзиләр һәтта бир бурда нан үчүнму гуна өткүзәр.
22 L'homme envieux a hâte de s'enrichir; il ne sait pas que la disette viendra sur lui.
Нәпси тоймас киши байлиқларни көзләп алдирайду, У намратлиқниң өз бешиға чүшидиғинидин бехәвәрдур.
23 Celui qui reprend quelqu'un trouve ensuite plus de faveur que celui qui rend sa langue flatteuse.
Башқиларниң хаталиқини очуқ әйиплигән киши, Һаман хушамәт қилғучиға қариғанда көпрәк илтипат тапар.
24 Celui qui vole son père et sa mère, et qui dit: « Ce n'est pas un péché, » c'est le compagnon du brigand.
Ата-анисиниң тәәллуқатини оғрилап, «Бу һеч қандақ гуна әмәс» дегән киши, Һалак қилғучиниң шеригидур.
25 L'homme cupide excite les querelles; mais celui qui se confie en Yahweh sera rassasié.
Нәпси тоймиғур киши җедәл-маҗира терийду; Бирақ Пәрвәрдигарға таянған киши әтлинәр.
26 Celui qui a confiance dans son propre cœur est un insensé, mais celui qui marche dans la sagesse sera sauvé.
Өзиниң көңлигә ишәнгән киши ахмақтур; Бирақ даналиқ билән маңған ниҗат тапар.
27 Celui qui donne au pauvre n'éprouve pas la disette, mais celui qui ferme les yeux est chargé de malédictions.
Намратларға хәйрхаһлиқ қилидиған киши муһтаҗлиқ тартмас; Лекин һаҗәтмәнни көрсиму көрмәскә салған киши көплигән қарғишқа учрар.
28 Quand les méchants s'élèvent, chacun se cache; quand ils périssent, les justes se multiplient.
Яманлар мәртивигә чиқса, халайиқ өзлирини қачурар; Лекин улар завал тапса, һәққанийлар раваҗ тапар.