Proverbes 24
1 Ne porte pas envie aux hommes méchants, et ne désire pas d'être avec eux.
| ئیرەیی بە پیاوخراپان مەبە، ئارەزوو مەکە لەگەڵیاندا بیت، |
2 Car leur cœur médite la violence, et leurs lèvres ne profèrent que le malheur.
| چونکە دڵیان پیلانی زۆرداری دەکێشێت و لێوەکانیان باسی گرفتنانەوە دەکەن. |
3 C'est par la sagesse qu'une maison s'élève, et par l'intelligence qu'elle s'affermit.
| بە دانایی ماڵ بنیاد دەنرێت، بە تێگەیشتنیش دەچەسپێت، |
4 C'est par la science que l'intérieur se remplit, de tous les biens précieux et agréables.
| بە زانیاریش ژوورەکان پڕ دەبن لە هەموو گەنجینەیەکی بە نرخ و جوان. |
5 Un homme sage est plein de force, et celui qui a de la science montre une grande puissance.
| پیاوی دانا بەتوانایە، کەسی زانا هێزی زیاد دەبێت. |
6 Car avec la prudence tu conduiras la guerre, et le salut est dans le grand nombre des conseillers.
| بێگومان بە ڕاوێژەوە شەڕ دەکەیت، سەرکەوتنیش بە زۆری ئامۆژگارانە. |
7 La sagesse est trop haute pour l'insensé; il n'ouvre pas la bouche à la porte de la ville.
| دانایی بەرزە بۆ گێل، لە کۆڕی ناو دەروازەدا دەمی لێک ناکاتەوە. |
8 Celui qui pense à faire le mal s'appelle un artisan d'intrigues.
| ئەوەی بیر لە خراپە بکاتەوە، بە تەڵەکەباز ناودەبردرێت. |
9 Le dessein de l'insensé, c'est le péché, et le railleur est en abomination parmi les hommes.
| پیلانی گێلایەتی گوناهە، خەڵک قێزیان لە گاڵتەجاڕە. |
10 Si tu te montres faible au jour de la détresse, ta force n'est que faiblesse.
| ئەگەر ورە بەردەیت لە ڕۆژی تەنگانە، بێ هێزیت! |
11 Délivre ceux qu'on traîne à la mort; ceux qui vont en chancelant au massacre, sauve-les!
| ئەوانە دەرباز بکە کە بۆ مردن دەبردرێن و لەوانەی بۆ سەربڕین پاڵخراون، کەمتەرخەم مەبە. |
12 Si tu dis: « Mais! Nous ne le savions pas! » Celui qui pèse les cœurs ne le voit-il pas? Celui qui veille sur ton âme ne le connaît-il pas, et ne rendra-t-il pas à chacun selon ses œuvres?
| ئەگەر بڵێی: «ئەوەتا ئەمەم نەزانیوە،» ئایا هەڵسەنگێنەری دڵەکان تێناگات؟ ئەوەی گیانت دەپارێزێت ئایا نازانێت؟ ئایا سزای مرۆڤ بەپێی کردەوەکانی ناداتەوە؟ |
13 Mon fils, mange du miel, car il est bon; un rayon de miel est doux à ton palais.
| ڕۆڵە، هەنگوین بخۆ، چونکە باشە و شیلەی هەنگوین لە گەرووت شیرینە، |
14 Sache que la sagesse est la même chose pour ton âme; si tu l'acquiers, il est un avenir, et ton espérance ne sera pas frustrée.
| هەروەها بزانە دانایی بۆ گیانت بەم جۆرەیە. ئەگەر دانایی بدۆزیتەوە دواڕۆژت دەبێت و ئومێدبڕ نابیت. |
15 Ne tends pas, ô méchant, des embûches à la demeure du juste, et ne dévaste pas le lieu où il repose;
| وەک خراپەکار خۆت مەڵاس مەدە بۆ ماڵی کەسی ڕاستودروست، هەڵمەکوتە سەر جێی حەسانەوەی، |
16 car sept fois le juste tombe, et il se relève, mais les méchants sont précipités dans le malheur.
| چونکە کەسی ڕاستودروست حەوت جار دەکەوێت و هەڵدەستێتەوە، بەڵام کارەسات بەدکاران تێکدەشکێنێت. |
17 Si ton ennemi tombe, ne te réjouis pas, et que ton cœur ne se réjouisse pas de sa ruine,
| بە ساتمەکردنی دوژمنت شاد مەبە، بە کەوتنیشی دڵت خۆش نەبێت، |
18 de peur que Yahweh ne le voie, que cela soit mauvais à ses yeux, et qu'il ne détourne de lui sa colère.
| نەوەک یەزدان ببینێت و بەلایەوە خراپ بێت، جا تووڕەیی خۆی لێ بگێڕێتەوە. |
19 Ne t'irrite pas à cause des méchants, ne porte pas envie aux pervers,
| مەراق لە خراپەکاران مەخۆ، ئیرەیی بە بەدکاران مەبە، |
20 car il n'y a point d'avenir pour celui qui fait le mal, et la lampe des méchants s'éteindra.
| چونکە خراپەکار دواڕۆژی نابێت و چرای بەدکاران دەکوژێتەوە. |
21 Mon fils, crains Yahweh et le roi; ne te mêle pas avec les hommes remuants;
| ڕۆڵە، لە یەزدان و پاشا بترسە، تێکەڵی یاخیبووەکان مەبە، |
22 car soudain surgira leur malheur, et qui connaît la ruine des uns et des autres? AUTRES PAROLES DES SAGES.
| چونکە بەڵایان لەپڕ دێت، بەڵای هەردووکیان کێ دەیزانێت؟ |
23 Ce qui suit vient encore des sages: Il n'est pas bon, dans les jugements, d'avoir égard aux personnes.
| هەروەها ئەمەش قسەی دانایانە: لایەنگریکردن لە دادوەری باش نییە. |
24 Celui qui dit aux méchants: « Tu es juste », les peuples le maudissent, les nations l'exècrent.
| ئەوەی بە بەدکار بڵێت: «تۆ بێتاوانی،» گەلان نەفرەتی لێ دەکەن و نەتەوەکان تاوانباری دەکەن. |
25 Mais ceux qui le corrigent sont applaudis, sur eux viennent la bénédiction et le bonheur.
| بەڵام ئەوانەی بەدکار تاوانبار دەکەن دەکەونە خۆشی و بەرەکەتی باشیان بەسەردا دەڕژێت. |
26 Il baise sur les lèvres celui qui répond des paroles justes.
| وەڵامی ڕاست وەک ماچی لێوە. |
27 Règle ton travail au dehors, applique-le à ton champ, puis tu bâtiras ta maison.
| کاروباری خۆت لە دەرەوە ڕاپەڕێنە و لە کێڵگەکەت ئامادەی بکە، دوای ئەمە ماڵی خۆت بنیاد بنێ. |
28 Ne témoigne pas à la légère contre ton prochain: voudrais-tu tromper par tes lèvres?
| بەبێ هۆ لە دژی دراوسێکەت شایەتی مەدە، بە لێوەکانت فێڵ مەکە. |
29 Ne dis pas: « Comme il m'a fait, je lui ferai; je rendrai à cet homme selon ses œuvres. »
| مەڵێ: «چی لێکردووم، ئاوای لێ دەکەم، سزای ئەو پیاوە بەپێی کردەوەکەی دەدەمەوە.» |
30 J'ai passé près du champ d'un paresseux, et près de la vigne d'un insensé.
| بەلای کێڵگەی پیاوی تەمبەڵ تێپەڕیم، بەلای ڕەزەمێوی کەسی تێنەگەیشتووش. |
31 Et voici, ... les épines y croissaient partout, les ronces en couvraient la surface, et le mur de pierres était écroulé.
| چقڵ هەمووی داگرتبوو، گەزگەزکە هەمووی داپۆشی بوو، کەڵەکە بەردەکانی ڕووخابوو. |
32 J'ai regardé, et j'ai appliqué mon cœur, j'ai considéré et j'ai tiré cette leçon:
| تەماشام کرد و لە دڵی خۆمدا لێکم دایەوە، بینیم و وانەم لێ وەرگرت: |
33 « Un peu de sommeil, un peu d'assoupissement, un peu croiser les mains pour dormir,
| کەمێک خەوتن، کەمێک خەواڵووبوون، کەمێکیش دەست تێکنان بۆ ڕاکشان، |
34 et ta pauvreté viendra comme un rôdeur, et ton indigence comme un homme armé. » PROVERBES DE SALOMON RECUEILLIS PAR LES GENS D'ÉZÉCHIAS.
| ئینجا هەژاریت وەک چەتە دێت، نەبوونیشت وەک چەکدار. |
