Proverbes 20
1 Le vin est moqueur, les boissons fermentées tumultueuses; quiconque s'y adonne n'est pas sage.
Шарап кишини рәсва қилар, Һарақ кишини ғалҗирлаштурар; Кимки униңға берилип езип кәтсә, әқилсиздур.
2 Semblable au rugissement du lion est la terreur qu'inspire le roi; celui qui l'irrite pèche contre lui-même.
Падишаһниң ғәзиви ширниң һөкиришигә охшаш қорқунучлуқтур; Униң аччиғини кәлтүргән, өз җениға җаза чүшүрәр.
3 C'est une gloire pour l'homme de s'abstenir des querelles, mais tout insensé s'abandonne à la colère.
Өзини маҗирадин нери қилиш кишиниң иззитидур; Бирақ һәр бир ахмақ өзини басалмас.
4 A cause du mauvais temps, le paresseux ne laboure pas; à la moisson, il cherchera, et il n'y aura rien.
Һорун адәм қишта йәр һайдимәс; Жиғим вақтида йоқлуқта қелип ашлиқ тиләр.
5 La pensée dans le cœur de l'homme est une eau profonde, mais l'homme intelligent y puisera.
Кишиниң көңлидики ой-нийәтлири чоңқур суға охшаштур; Йорутулған адәм уларни тартип алалайду.
6 Beaucoup d'hommes vantent leur bonté; mais un homme fidèle, qui le trouvera?
Өзини садиқ дәйдиғанлар көптур; Бирақ ишәшлик бир адәмни ким тапалисун?
7 Le juste marche dans son intégrité; heureux ses enfants après lui!
Һәққаний адәм диянәтлик йолда маңар; Униң пәрзәнтлиригә бәхит-бәрикәт қалдурулар!
8 Le roi, assis sur le trône de la justice, dissipe tout mal par son regard.
Падиша адаләт тәхтидә олтарғанда, Һәммә яманлиқни көзи билән қоғлайду.
9 Qui dira: « J'ai purifié mon cœur, je suis net de mon péché? »
Ким өзини гунадин тазиландим, Виҗданим пакланди, дейәләйду?
10 Poids et poids, épha et épha, sont l'un et l'autre en horreur à Yahweh.
Икки хил тараза теши, Икки хил күрә ишлитиш, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.
11 L'enfant montre déjà par ses actions si ses œuvres seront pures et droites.
Һәтта бала өз хислити билән билинәр; Униң қилғанлириниң пак, дурус яки әмәслиги һәрикәтлиридин көрүнүп турар.
12 L'oreille qui entend et l'œil qui voit, c'est Yahweh qui les a faits l'un et l'autre.
Көридиған көзни, аңлайдиған қулақни, Һәр иккисини Пәрвәрдигар яратти.
13 N'aime pas le sommeil, pour ne pas devenir pauvre; ouvre les yeux, et rassasie-toi de pain.
Уйқиға амрақ болма, намратлиққа учрайсән; Көзүңни ечип ойғақ бол, нениң мол болар.
14 Mauvais! Mauvais! dit l'acheteur, et, en s'en allant, il se félicite.
Херидар мал алғанда: «Начар екән, начар екән!» дәп қақшайду; Елип кәткәндин кейин [«Есил нәрсә, әрзан алдим» дәп] махтиниду.
15 Il y a de l'or et beaucoup de perles, mais les lèvres sages sont un vase précieux.
Алтун бар, ләәл-яқутларму көптур; Бирақ билимни беғишлиған ләвләр немидегән қиммәтлик гөһәрдур!
16 Prends son vêtement, car il a répondu pour autrui; exige de lui des gages à cause des étrangers.
Ятқа кепил болған кишидин қәризгә тонини тутуп алғин; Ят хотунға капаләт бәргән кишидин капаләт пули ал.
17 Le pain de fourberie est doux à l'homme, mais à la fin sa bouche est remplie de gravier.
Алдап еришкән тамақ татлиқтур; Кейин, униң йегини шеғил болар.
18 Les projets s'affermissent par le conseil; conduis la guerre avec prudence.
Планлар мәслиһәт билән бекитиләр; Пишқан көрсәтмә билән җәң қилғин.
19 Celui qui s'en va médisant dévoile les secrets; évite avec soin celui qui a les lèvres toujours ouvertes.
Гәп тошуғучи сирларни ашкарилар; Шуңа валақтәккүр билән арилашма.
20 Si quelqu'un maudit son père et sa mère, sa lampe s'éteindra au sein des ténèbres.
Кимки ата-анисини һақарәт қилса, Униң чириғи зулмәт қараңғусида өчәр!
21 Un héritage hâté à l'origine ne sera pas béni à la fin.
Тез еришкән мирас һаман бәрикәтлик болмас.
22 Ne dis pas: « Je rendrai le mal; » espère en Yahweh, et il te délivrera.
Яманлиққа яманлиқ қайтурай демә; Пәрвәрдигарға тайинип күт, У дәрдиңгә йетәр.
23 Poids et poids sont en horreur à Yahweh, et la balance fausse n'est pas une chose bonne.
Икки хил тараза теши Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Сахта өлчәм қәтъий яримас.
24 C'est Yahweh qui dirige les pas de l'homme; et l'homme peut-il comprendre sa voie?
Инсанниң һаятлиқ қәдәмлирини Пәрвәрдигар бәлгүләйду; Ундақта инсан өз мусаписини нәдин билсун?
25 C'est un piège pour l'homme de dire à la légère: « Cela est sacré! » et de ne réfléchir qu'après le vœu fait.
Бир нәрсисини йениклик билән «[Худаға] аталған!» дәп вәдә бериш, Қәсәмләрдин кейин иккилинип қайта ойлиниш, Өз җенини қилтаққа чүшүргәнгә баравәр.
26 Un roi sage dissipe les méchants, et fait passer sur eux la roue.
Дана падиша яманларни топанни соруғандәк соруветиду, Хаман тәпкәндәк тулуқ билән янҗиветәр.
27 L'âme de l'homme est une lampe de Yahweh; elle pénètre jusqu'au fond des entrailles.
Адәмниң роһ-виҗдани — Пәрвәрдигарниң чириғидур, У қәлбниң һәр бир тәглирини тәкшүрүп пәриқ етәр.
28 La bonté et la fidélité gardent le roi, et il affermit son trône par la bonté.
Меһри-шәпқәт вә һәқиқәт падишани сақлайду; У меһри-шәпқәт биләнла өз тәхтини мустәһкәмләйду.
29 La force est la parure des jeunes gens, et les cheveux blancs sont l'ornement des vieillards.
Яш жигитләрниң қавуллуғи уларниң пәхридур; Қериларниң иззити ақ чачлиридур.
30 La meurtrissure qui déchire la chair guérit le mal; de même les coups qui atteignent au fond des entrailles.
Тәрбийә ярилири яманлиқни тазилап чиқирар, Таяқ излири ич-бағирни таза қилар.
