Proverbes 27
1 Ne te glorifie pas du lendemain, car tu ne sais pas ce qu’enfantera le jour suivant.
Ne fanfaronu pri la morgaŭa tago; Ĉar vi ne scias, kion naskos la tago.
2 Qu’un autre te loue, et non ta bouche; un étranger, et non tes lèvres.
Alia vin laŭdu, sed ne via buŝo; Fremdulo, sed ne viaj lipoj.
3 La pierre est lourde et le sable est pesant: plus que l’un et l’autre pèse la colère de l’insensé.
Peza estas ŝtono, kaj sablo estas ŝarĝo; Sed kolero de malsaĝulo estas pli peza ol ambaŭ.
4 La fureur est cruelle et la colère impétueuse; mais qui pourra tenir devant la jalousie?
Kolero estas kruelaĵo, kaj furiozo estas superakvego; Sed kiu sin tenos kontraŭ envio?
5 Mieux vaut une réprimande ouverte qu’une amitié cachée.
Pli bona estas riproĉo nekaŝita, Ol amo kaŝita.
6 Les blessures d’un ami sont inspirées par la fidélité, mais les baisers d’un ennemi sont trompeurs.
Fidelkoraj estas la batoj de amanto; Sed tro multaj estas la kisoj de malamanto.
7 Celui qui est rassasié foule aux pieds le rayon de miel, mais à celui qui a faim tout ce qui est amer paraît doux.
Sata animo malŝatas mieltavolon, Sed por malsata animo ĉio maldolĉa estas dolĉa.
8 Comme l’oiseau qui erre loin de son nid, ainsi l’homme qui erre loin de son lieu.
Kiel birdo, kiu forlasis sian neston, Tiel estas homo, kiu forlasis sian lokon.
9 L’huile et les parfums réjouissent le cœur; telle la douceur d’un ami dont le conseil vient du cœur.
Oleo kaj odorfumaĵo ĝojigas la koron, Kaj la konsilo de amiko estas dolĉaĵo por la animo.
10 N’abandonne pas ton ami et l’ami de ton père, et n’entre pas dans la maison de ton frère au jour de ta détresse; mieux vaut un voisin proche qu’un frère éloigné.
Ne forlasu vian amikon kaj la amikon de via patro, Kaj en la domon de via frato ne iru en la tago de via mizero; Pli bona estas najbaro proksima, ol frato malproksima.
11 Mon fils, deviens sage et réjouis mon cœur, afin que je puisse répondre à celui qui m’outrage.
Estu saĝa, mia filo, kaj ĝojigu mian koron; Kaj mi havos kion respondi al mia insultanto.
12 L’homme prudent voit le mal et se cache; les simples passent et en portent la peine.
Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
13 Prends son vêtement, car il a répondu pour autrui; demande des gages à cause des étrangers.
Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
14 Bénir son prochain à haute voix et de grand matin est réputé comme une malédiction.
Kiu frue matene benas sian proksimulon per laŭta voĉo, Tiu estos opiniata malbenanto.
15 Une gouttière continue dans un jour de pluie et une femme querelleuse se ressemblent.
Defluilo en pluva tago Kaj malpacema edzino estas egalaj.
16 Celui qui la retient, retient le vent, et sa main saisit de l’huile.
Kiu ŝin retenas, tiu retenas venton Kaj volas kapti oleon per sia dekstra mano.
17 Le fer aiguise le fer; ainsi un homme aiguise un autre homme.
Fero akriĝas per fero, Kaj homon akrigas la rigardo de lia proksimulo.
18 Celui qui garde son figuier en mangera les fruits, et celui qui garde son maître sera honoré.
Kiu gardas figarbon, tiu manĝos ĝiajn fruktojn; Kaj kiu gardas sian sinjoron, tiu estos honorata.
19 Comme dans l’eau le visage répond au visage, ainsi le cœur de l’homme répond à l’homme.
Kiel en la akvo vizaĝo speguliĝas al vizaĝo, Tiel la koro de homo estas kontraŭ alia koro.
20 Le schéol et l’abîme ne sont jamais rassasiés, de même les yeux de l’homme ne sont jamais rassasiés. (Sheol h7585)
Ŝeol kaj la abismo neniam satiĝas; Kaj ankaŭ la okuloj de homo neniam satiĝas. (Sheol h7585)
21 Le creuset est pour l’argent, et le fourneau pour l’or; que l’homme éprouve de même la louange qu’il reçoit!
Kiel fandujo por arĝento kaj forno por oro, Tiel estas por homo la buŝo de lia laŭdanto.
22 Quand tu pilerais l’insensé dans un mortier, comme on broie le grain, avec le pilon, sa folie ne se séparerait pas de lui.
Se vi pistos malsaĝulon en pistujo inter griaĵo, Lia malsaĝeco de li ne apartiĝos.
23 Connais bien l’état de tes brebis, applique ton attention à ton troupeau;
Bone konu viajn ŝafojn, Atentu viajn brutarojn.
24 car la richesse ne dure pas toujours, ni une couronne d’âge en âge.
Ĉar riĉeco ne daŭras eterne, Kaj krono ne restas por ĉiuj generacioj.
25 Mais quand l’herbe a paru, que la verdure s’est montrée, que le foin des montagnes est recueilli,
Aperas herbo, montriĝas verdaĵo, Kaj kolektiĝas kreskaĵoj de la montoj.
26 tu as des agneaux pour te vêtir, des boucs pour payer un champ;
Ŝafidoj estas, por vesti vin, Kaj kaproj, por doni al vi la eblon aĉeti kampon.
27 tu as en abondance le lait des chèvres, pour ta nourriture et celle de ta maison, et pour l’entretien de tes servantes.
Estas sufiĉe da kaprina lakto, por nutri vin, por nutri vian domon, Kaj por subteni la vivon de viaj servantinoj.
