< Proverbes 4 >
1 Écoutez, fils, l'instruction d'un père. Soyez attentif et sachez comprendre;
Mofavre naga'nimota, negafanama rempi hugamisua kavumro kema kagesa antahi ankeresunka, antahi ama' hu antahintahia erigahane.
2 car je vous donne un apprentissage solide. N'abandonnez pas ma loi.
Nagra knare antahiza negamuanki, rempi hugamisua kea kamefira huonto.
3 Car j'étais un fils pour mon père, tendre et enfant unique aux yeux de ma mère.
Nagrama nenfa nompima onensa mofavrema mani'norera, anta'nimofo magoke mofavre'a mani'nogeno kegava hunante'negeno,
4 Il m'a enseigné, et m'a dit: « Que ton cœur retienne mes paroles. Gardez mes commandements, et vivez.
amanage huno nenfa'a rempi hunami'ne, Mika kema kasamisua kea kagu tumote erintenka azeri hampo'na nehunka, kasegeni'a amage'ma antesunka, knare hunka manigahane.
5 Obtenez la sagesse. Comprendre. N'oubliez pas, et ne déviez pas des paroles de ma bouche.
Knare antahintahia erio, antahi amahu antahi'zana erio, kasamisua nanekea kagera okaninka, kamagena huontetfa'za huo.
6 Ne l'abandonne pas, et elle te préservera. Aimez-la, et elle vous gardera.
Knare antahintahimofoma kamagenama huontesankeno'a, kagu nevazina avesima antesankeno'a, kegava hugantegahie.
7 La sagesse est suprême. Faites preuve de sagesse. Oui, même si cela vous coûte tous vos biens, soyez compréhensif.
Knare antahintahi'zana raza me'neanki erio. Hagi maka'zana erigahananagi agatere'nea zana knare antahi'za erio.
8 Estime-la, et elle t'élèvera. Elle vous fera honneur lorsque vous l'embrasserez.
Knare antahintahi zana azerisga nehugeno, kagrira kazeri sga hino, agri'ma azeri akonama hanankeno'a, kagrira ran kagi kamigahie.
9 Elle donnera à ta tête une guirlande de grâce. Elle vous délivrera une couronne de splendeur. »
Ana antahi'zamo'a, rimpa fru'zanu konariria kasenire huneganteno, kinimofo asinentike fetori kasenire resi hugantegahie.
10 Écoute, mon fils, et reçois mes paroles. Les années de votre vie seront nombreuses.
Mofavrenimoke, nagrama huankema antahitenka, ana kema avaririnka amage'ma antesunka, rama'a kafuzage maninka vugahane.
11 Je vous ai enseigné la voie de la sagesse. Je vous ai conduit dans des chemins droits.
Knare antahizampi vuogu nagra kazeri fatgo nehu'na, knare fatgo kante kavare'na nevue.
12 Quand tu iras, tes pas ne seront pas entravés. Quand vous courrez, vous ne trébucherez pas.
Ana kantema kagama renakerenka vananana mago zamo'a asevazi ogantena, traginaku'ma hananana tanafara osugahane.
13 Saisissez fermement l'instruction. Ne la laisse pas partir. Garde-la, car elle est ta vie.
Kagrama hananegu'ma amama kasamua kea otrenka azeri hanavenetinka atregeno ovino. Na'ankure e'i ana kema huogu'ma rempima hunegamua kemo'a mani'zanka'agna hugahie.
14 N'entrez pas dans le chemin des méchants. Ne marchez pas dans la voie des hommes mauvais.
Havi kefo avu'ava hania vahe'mofo kantera ovunka, haviza huno kefoza hu'ne'nia vahe'mo hania zana ovaririo.
15 Évitez-le, et ne passez pas à côté. Détournez-vous et passez votre chemin.
Ana kantera ovunka, atrenka rukagesenka vugahuema hantega vuo.
16 Car ils ne dorment pas s'ils ne font pas le mal. On leur enlève le sommeil, sauf s'ils font tomber quelqu'un.
Na'ankure zamagra kefo avu'ava zama osu'nesu'za zamavura ovase'za mani'ne'za kefozana hute'za zamavura masegahaze. Vahera zamazeri haviza hutesuzage, zamavura vasegahaze.
17 Car ils mangent le pain de la méchanceté et boire le vin de la violence.
Kefo avu'ava'ma hu'zana, breti neankna nehu'za, hazenkema hu'zana waini ti ne'za negi neankna nehaze.
18 Mais le chemin des justes est comme la lumière qui se lève. qui brille de plus en plus jusqu'au jour parfait.
Hianagi fatgo vahe'mofo mani'zamo'a, zagemo zahufa nehanatino remsa hume ne-eno, eme remsa huno feru aseankna nehie.
19 La voie des méchants est comme les ténèbres. Ils ne savent pas sur quoi ils butent.
Hianagi havi avu'ava ene vahe'mofo mani'zamo'a, hani hiankna hu'neanki'za, ana vahe'mo'za na'amo zamazeri tanafa nehie nonkaze.
20 Mon fils, sois attentif à mes paroles. Prêtez l'oreille à mes paroles.
Nagrama huankere mofavrenimoka kagesa antenenka, mika keni'a antahi ankero.
21 Qu'ils ne s'éloignent pas de tes yeux. Gardez-les au centre de votre cœur.
Hagi ana nanekea kavure antenenka negenka, ana mika kea kagu'afi erintenka kegava huo.
22 Car ils sont la vie pour ceux qui les trouvent, et la santé à l'ensemble de leur corps.
Na'ankure iza'o ana kema erino agu'afima antemofona, mani'zama'amo'a knare hanigeno, mika avufgamo'a knare hugahie.
23 Garde ton cœur avec toute la diligence requise, car de lui jaillit la source de la vie.
Ana mika'zana hugahananagi agatere'nea zama hananana, antahi zanka'a kegavahu so'e huo. Na'ankure e'i tamage asimu erisana tinkampui me'ne.
24 Éloigne de toi une bouche perverse. Mettez les lèvres corrompues loin de vous.
Havigema hu'zana netrenka, krunagema kagipinti'ma atiramizankura atregeno afete meno.
25 Laissez vos yeux regarder droit devant vous. Fixez votre regard directement devant vous.
Kavua kegantigama osunka, ke fatgo hunka kavugage kavua kenka vuo.
26 Faites en sorte que la trajectoire de vos pieds soit de niveau. Que toutes tes voies soient établies.
Kagama rentenkama vanana kana kva hu'nenka, kavua kenka nevugeno, mika zamo'a kagritera agafa huno eme hanavetigahie.
27 Ne vous tournez ni vers la droite ni vers la gauche. Retirez votre pied du mal.
Kagia antifi omerege amafi emerege osunka, kagamo'ma kefo avu'avapima kavareno vuzankura kva huo.