Proverbes 31
1 Les paroles du roi Lémuel - la révélation que sa mère lui a enseignée:
Ang mga pulong ni Haring Lemuel— ang panagna nga gitudlo sa iyang inahan.
2 « Oh, mon fils! Oh, fils de mes entrailles! Oh, fils de mes vœux!
Unsa man, akong anak? Ug unsa man, anak sa akong sabakan? ug unsa man, anak sa akong mga panaad? —
3 Ne donne pas ta force aux femmes, ni vos voies à celles qui détruisent les rois.
Ayaw ihatag ang imong kusog sa babaye, o ang imong mga pamaagi niadtong maglaglag sa mga hari.
4 Ce n'est pas pour les rois, Lemuel, ce n'est pas aux rois de boire du vin, ni pour les princes de dire: « Où est la boisson forte?
Dili kini alang sa mga hari, Lemuel, dili kini alang sa mga hari aron pag-inom sa bino, ni ang mga magmamando aron mangutana, “Hain man ang isog nga ilimnon?”
5 de peur qu'ils ne boivent et n'oublient la loi, et pervertissent la justice due à celui qui est affligé.
Tungod kay kung moinom sila, makalimtan nila kung unsa ang kasugoan, ug yatakan ang mga katungod sa tanang mga gidaogdaog.
6 Donnez une boisson forte à celui qui est prêt à périr, et du vin pour les âmes amères.
Hatagi ug isog nga ilimnon ang mga tawo nga mangahanaw ug bino niadtong hilabihan ang kasakit.
7 Qu'il boive, et qu'il oublie sa pauvreté, et ne plus se souvenir de sa misère.
Moinom siya ug mahikalimtan niya ang iyang kawalad-on ug dili niya mahinumdoman ang iyang kasamok.
8 Ouvrez votre bouche pour le muet, pour la cause de tous ceux qui sont abandonnés.
Pakigsulti alang niadtong dili makasulti, alang sa kaayohan sa tanan nga hapit na mangahanaw.
9 Ouvre ta bouche, juge avec justice, et rendre justice aux pauvres et aux nécessiteux. »
Pagsulti ug paghukom pinaagi sa sukdanan kung unsa ang husto ug labani ang katungod sa mga kabos ug nagakinahanglan nga mga tawo.
10 Qui peut trouver une femme digne de ce nom? Car sa valeur est bien supérieure à celle des rubis.
Kinsa man ang makakita ug takos nga asawa? Ang iyang kabililhon labaw pa sa mga alahas.
11 Le cœur de son mari a confiance en elle. Il ne manquera pas de gain.
Ang kasingkasing sa iyang bana mosalig kaniya, ug dili gayod siya mahimong kabos.
12 Elle lui fait du bien, et non du mal, tous les jours de sa vie.
Mobuhat gayod siya ug maayong mga butang alang kaniya ug dili ang daotan sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi.
13 Elle cherche la laine et le lin, et travaille avec ardeur avec ses mains.
Magpili siya ug balahibo sa karnero ug lanot sa lino nga tanom, ug magabuhat uban ang kalipay sa iyang mga kamot.
14 Elle est comme les navires marchands. Elle apporte son pain de loin.
Sama siya sa nagpatigayon nga mga sakayan; nagdala siya sa iyang pagkaon gikan sa halayo.
15 Elle se lève aussi alors qu'il fait encore nuit, donne de la nourriture à son foyer, et des portions pour ses servantes.
Mobangon siya samtang gabii pa ug mohatag ug pagkaon sa iyang panimalay, ug ibahinbahin niya ang buluhaton alang sa iyang mga sulugoong babaye.
16 Elle considère un champ, et l'achète. Avec le fruit de ses mains, elle plante une vigne.
Maghunahuna siya ug uma ug paliton kini, uban sa kinitaan sa iyang mga kamot motanom siya ug paras.
17 Elle arme sa taille avec force, et rend ses bras forts.
Bistihan niya ang iyang kaugalingon sa kusog ug himoon niyang kusgan ang iyang mga bukton.
18 Elle perçoit que sa marchandise est rentable. Sa lampe ne s'éteint pas la nuit.
Makita niya kung unsa ang maayo nga makaginansya siya; sa tibuok gabii wala gipalong ang iyang lampara.
19 Elle pose ses mains sur la quenouille, et ses mains tiennent le fuseau.
Gibutang niya ang iyang mga kamot sa lamboranan, ug iyang gigunitan ang nilubid nga tanod.
20 Elle ouvre ses bras aux pauvres; oui, elle tend les mains aux nécessiteux.
Gituy-od niya ang iyang kamot sa mga tawong kabos; gituy-od niya ang iyang kamot sa mga tawong nanginahanglan.
21 Elle n'a pas peur de la neige pour sa maison, car toute sa famille est vêtue d'écarlate.
Dili siya mahadlok sa niyebe alang sa iyang panimalay, kay ang tibuok niya nga panimalay nabistihan sa dagtom pula.
22 Elle se fait des tapis de tapisserie. Ses vêtements sont en lin fin et de couleur violette.
Naghimo siya ug hapin alang sa iyang higdaanan, ug nagbisti siya ug labing maayo nga tapul nga lino.
23 Son mari est respecté dans les portes, quand il s'assiéra parmi les anciens du pays.
Inila ang iyang bana sa mga ganghaan, kung molingkod siya kauban sa mga kadagkoan sa yuta.
24 Elle fait des vêtements de lin et les vend, et livre les coussins au marchand.
Naghimo siya ug lino nga mga panapton ug gibaligya kini, ug nagbaligya siya ug mga bakus sa mga nagapatigayon.
25 La force et la dignité sont ses vêtements. Elle se moque du temps à venir.
Nabistihan siya uban ang kusog ug kadungganan, ug mokatawa siya sa dihang moabot ang panahon.
26 Elle ouvre sa bouche avec sagesse. L'instruction aimable est sur sa langue.
Magabuka siya sa iyang baba uban ang kaalam ug ang balaod sa pagkamaluluy-on anaa sa iyang dila.
27 Elle s'occupe bien des affaires de sa famille, et ne mange pas le pain de l'oisiveté.
Nagabantay siya sa tanang pamaagi sa iyang panimalay ug dili mokaon sa tinapay nga walay pulos
28 Ses enfants se lèvent et la qualifient de bienheureuse. Son mari fait également son éloge:
Mobangon ang iyang mga anak ug tawgon siya ug bulahan ug ang iyang bana modayeg kaniya, ug moingon,
29 « Beaucoup de femmes font des choses nobles, mais vous les surpassez tous. »
“Daghang buotan nga mga babaye, apan silang tanan dili makalabaw kanimo.”
30 Le charme est trompeur, et la beauté est vaine; mais une femme qui craint Yahvé, on la louera.
Ang katahom malimbongon, ug ang kaanyag walay kapuslanan, apan ang babaye nga mahinadlokon kang Yahweh, pagadayegon siya.
31 Donnez-lui du fruit de ses mains! Que ses œuvres la louent dans les portes!
Ihatag kaniya ang kinitaan sa iyang mga kamot ug tugoti ang iyang mga buhat nga modayeg kaniya diha sa mga ganghaan.
