Proverbes 20
1 Le vin est un moqueur et la bière un bagarreur. Celui qui se laisse égarer par eux n'est pas sage.
Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.
2 La terreur d'un roi est comme le rugissement d'un lion. Celui qui le provoque à la colère perd sa propre vie.
Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.
3 C'est un honneur pour un homme de se tenir à l'écart des querelles, mais tous les fous se disputeront.
Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.
4 Le paresseux ne laboure pas à cause de l'hiver; c'est pourquoi il mendiera dans la moisson, et n'aura rien.
Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].
5 Le conseil dans le cœur de l'homme est comme une eau profonde, mais un homme compréhensif l'extraira.
Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.
6 Beaucoup d'hommes prétendent être des hommes d'amour indéfectible, mais qui peut trouver un homme fidèle?
Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?
7 L'homme juste marche dans l'intégrité. Bénis soient ses enfants après lui.
Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.
8 Un roi qui s'assied sur le trône du jugement disperse tout le mal avec ses yeux.
Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.
9 Qui peut dire: « J'ai rendu mon cœur pur. Je suis propre et sans péché? »
Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?
10 Des poids et des mesures différents, tous deux sont une abomination pour Yahvé.
Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.
11 Même un enfant se fait connaître par ses actions, si son travail est pur, et s'il est juste.
Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.
12 L'oreille qui entend, et l'œil qui voit, Yahvé les a égalisés tous les deux.
Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.
13 N'aime pas le sommeil, de peur que tu ne deviennes pauvre. Ouvrez vos yeux, et vous serez rassasiés de pain.
Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.
14 « Ce n'est pas bon, ce n'est pas bon », dit l'acheteur; mais quand il est parti de son côté, alors il se vante.
[To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.
15 Il y a de l'or et des rubis en abondance, mais les lèvres de la connaissance sont un joyau rare.
Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.
16 Prends le vêtement de celui qui se porte garant pour un étranger; et le garder en gage pour une femme volage.
Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.
17 La nourriture frauduleuse est douce pour un homme, mais après, sa bouche est remplie de gravier.
Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.
18 Les plans sont établis par des conseils; par des conseils avisés, vous faites la guerre!
Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.
19 Celui qui se promène comme un conteur révèle des secrets; ne fréquente donc pas celui qui ouvre grand ses lèvres.
Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.
20 Quiconque maudit son père ou sa mère, sa lampe s'éteindra dans l'obscurité des ténèbres.
Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.
21 Un héritage rapidement acquis au début ne seront pas bénis à la fin.
Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.
22 Ne dites pas: « Je rembourserai le mal. » Attendez Yahvé, et il vous sauvera.
Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.
23 Yahvé déteste les poids différents, et les balances malhonnêtes ne sont pas agréables.
Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.
24 Les pas de l'homme viennent de Yahvé; comment alors l'homme peut-il comprendre son chemin?
Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?
25 C'est un piège pour l'homme que de faire un dévouement irréfléchi, puis plus tard pour considérer ses vœux.
Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.
26 Un roi sage vanne les méchants, et fait passer la roue de battage dessus.
Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.
27 L'esprit de l'homme est la lampe de Yahvé, en fouillant toutes ses parties les plus intimes.
Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.
28 L'amour et la fidélité protègent le roi. Son trône est soutenu par l'amour.
Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.
29 La gloire des jeunes hommes, c'est leur force. La splendeur des vieillards, ce sont leurs cheveux gris.
Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.
30 Les coups qui blessent nettoient le mal, et les coups purgent les parties les plus intimes.
Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.
