< Matthieu 12 >

1 En ce temps-là, Jésus traversait les champs de blé le jour du sabbat. Ses disciples, qui avaient faim, se mirent à arracher des épis et à manger.
لەو کاتەدا، لە ڕۆژێکی شەممەدا عیسا بەناو دەغڵدا تێدەپەڕی، قوتابییەکانی برسییان بوو، دەستیان کرد بە گوڵەگەنم پرواندن و خواردنی.
2 Mais les pharisiens, voyant cela, lui dirent: « Voici que tes disciples font ce qu'il n'est pas permis de faire le jour du sabbat. »
کە فەریسییەکان بینییان، پێیان گوت: «بڕوانە، ئەوەی قوتابییەکانت دەیکەن دروست نییە لە شەممەدا بکرێت.»
3 Mais il leur dit: « N'avez-vous pas lu ce que fit David quand il eut faim, et ceux qui étaient avec lui:
ئەویش پێی فەرموون: «ئایا نەتانخوێندووەتەوە داود چی کرد، کاتێک خۆی و ئەوانەی لەگەڵی بوون برسییان بوو؟
4 comment il est entré dans la maison de Dieu et a mangé le pain de proposition, qu'il ne lui était pas permis de manger, ni à ceux qui étaient avec lui, mais seulement aux prêtres?
چۆن چووە ناو ماڵی خودا و نانی تەرخانکراوی خوارد، کە بۆ ئەو و ئەوانەی لەگەڵی بوون دروست نەبوو بیخۆن، تەنها بۆ کاهینان نەبێ؟
5 N'avez-vous pas lu dans la loi que, le jour du sabbat, les prêtres du temple profanent le sabbat et ne sont pas coupables?
یان لە تەوراتدا نەتانخوێندووەتەوە کە هەرچەندە کاهینان بەهۆی ئەرکیان لە پەرستگا لە ڕۆژانی شەممەدا ڕاسپاردەی ڕۆژی شەممە دەشکێنن بەڵام بە بێتاوان دادەنرێن؟
6 Mais moi, je vous dis que quelqu'un de plus grand que le temple est ici.
پێتان دەڵێم، کەسێک لێرەیە کە لە پەرستگا مەزنترە.
7 Mais si vous aviez su ce que cela signifie: « Je veux la miséricorde et non les sacrifices", vous n'auriez pas condamné les innocents.
بەڵام ئەگەر لە واتای ئەمە تێبگەیشتنایە: [من میهرەبانیم دەوێ نەک قوربانی،] ئەوا بێتاوانتان تاوانبار نەدەکرد،
8 Car le Fils de l'homme est le maître du sabbat. »
چونکە کوڕی مرۆڤ گەورەی ڕۆژی شەممەیە.»
9 Il partit de là et entra dans leur synagogue.
ئینجا عیسا لەوێ ڕۆیشت و چووە کەنیشتەکەیان،
10 Et voici, il y avait là un homme qui avait la main desséchée. Ils lui demandèrent: « Est-il permis de guérir le jour du sabbat? », afin de l'accuser.
لەوێ پیاوێکی لێبوو دەستێکی وشک ببوو. بۆ ئەوەی فەریسییەکان بتوانن سکاڵای لێ بکەن، لێیان پرسی: «ئایا لە ڕۆژی شەممەدا چاککردنەوەی نەخۆش دروستە؟»
11 Il leur dit: « Quel est parmi vous l'homme qui a une brebis et qui, si celle-ci tombe dans une fosse le jour du sabbat, ne la saisit pas pour la retirer?
پێی فەرموون: «کێ لە ئێوە ئەگەر مەڕێکی هەبێت و لە ڕۆژی شەممەدا بکەوێتە ناو چاڵێکەوە، نایگرێت و دەریناهێنێت؟
12 Combien l'homme a-t-il plus de valeur qu'une brebis! Il est donc permis de faire du bien le jour du sabbat. »
مرۆڤ چەند لە مەڕ بەنرخترە! کەواتە لە شەممەدا چاکەکردن دروستە.»
13 Alors il dit à l'homme: « Étends ta main. » Il l'étendit; et elle fut rendue entière, comme l'autre.
ئینجا بە پیاوەکەی فەرموو: «دەستت درێژ بکە.» ئەویش درێژی کرد و چاک بووەوە، وەکو ئەوەی دیکە.
14 Mais les pharisiens sortirent et conspirèrent contre lui, afin de le faire périr.
بەڵام فەریسییەکان کە هاتنە دەرەوە، تەگبیریان کرد چۆن بیکوژن.
15 Jésus, s'en étant aperçu, se retira de là. Une grande foule le suivit; il les guérit tous,
عیساش کە بەمەی زانی لەوێ ڕۆیشت و خەڵکێکی زۆر دوای کەوتن، ئەویش هەموو نەخۆشەکانی چاککردەوە.
16 et leur ordonna de ne pas le faire connaître,
ئاگاداری کردنەوە لەلای کەس باسی نەکەن،
17 afin que s'accomplît ce qui avait été annoncé par Ésaïe, le prophète, en ces termes,
تاکو ئەوەی لە ڕێگەی پێغەمبەر ئیشایاوە گوتراوە بێتە دی کە دەڵێت:
18 « Voici mon serviteur que j'ai choisi, mon bien-aimé, en qui mon âme se complaît. Je mettrai mon Esprit sur lui. Il proclamera la justice aux nations.
[ئەوەتا خزمەتکارەکەم، ئەوەی هەڵمبژاردووە، ئەو خۆشەویستەم کە پێی دڵشادم، ڕۆحی خۆمی دەخەمە سەر، جاڕی دادپەروەری بۆ نەتەوەکان دەدات.
19 Il ne luttera pas, il ne criera pas, personne n'entendra sa voix dans les rues.
شەڕ ناکات و هاوار ناکات، کەسیش لە شەقامدا دەنگی نابیستێت.
20 Il ne brisera pas un roseau meurtri. Il n'éteindra pas un lin qui fume, jusqu'à ce qu'il mène la justice à la victoire.
قامیشێکی کوتراو ناشکێنێت، پڵیتەیەکی پرتەپرتکەر ناکوژێنێتەوە، تاکو دادپەروەری بە سەرکەوتن دەگەیەنێت.
21 En son nom, les nations espéreront. »
نەتەوەکان هیوایان بە ناوی ئەو دەبێت.]
22 Alors on lui amena un démoniaque, aveugle et muet, et il le guérit, de sorte que l'aveugle et le muet parlaient et voyaient.
ئینجا پیاوێکیان بۆ هێنا ڕۆحی پیسی تێدابوو، نابینا و لاڵ بوو، ئەویش چاکیکردەوە بە جۆرێک کە توانی قسە بکات و ببینێت.
23 Toute la foule était stupéfaite et disait: « Est-ce là le fils de David? »
خەڵکەکە هەموو سەرسام بوون و گوتیان: «ئەمە کوڕی داود نییە؟»
24 Mais les pharisiens, ayant entendu cela, dirent: « Cet homme ne chasse les démons que par Béelzébul, le prince des démons. »
بەڵام فەریسییەکان کە ئەمەیان بیست، گوتیان: «ئەمە ڕۆحی پیس دەرناکات، مەگەر بە بەعل‌زەبولی شای ڕۆحە پیسەکان نەبێت.»
25 Connaissant leurs pensées, Jésus leur dit: « Tout royaume divisé contre lui-même est dévasté, et toute ville ou maison divisée contre elle-même ne peut subsister.
بەڵام عیسا بە بیرکردنەوەی ئەوانی زانی، پێی فەرموون: «هەر شانشینێک دووبەرەکی تێدابێت، وێران دەبێت، هەر شارێک یان ماڵێک دووبەرەکی تێدابێت، خۆی ڕاناگرێت.
26 Si Satan chasse Satan, il est divisé contre lui-même. Comment donc son royaume subsistera-t-il?
ئەگەر شەیتان، شەیتان دەربکات، ئەوا دووبەرەکییان تێدایە، کەواتە چۆن شانشینەکەی خۆی ڕادەگرێت؟
27 Si c'est par Béelzébul que je chasse les démons, par qui vos enfants les chassent-ils? C'est pourquoi ils seront vos juges.
ئەگەر من بە بەعل‌زەبول ڕۆحی پیس دەربکەم، ئەی شوێنکەوتەکانی ئێوە بە کێ دەریاندەکەن؟ لەبەر ئەوە ئەوان دەبنە دادوەرتان.
28 Mais si c'est par l'Esprit de Dieu que je chasse les démons, alors le Royaume de Dieu est venu sur vous.
بەڵام ئەگەر من بە ڕۆحی خودا ڕۆحی پیس دەربکەم، ئەوا پاشایەتی خودا هاتووەتە سەرتان.
29 Ou bien, comment peut-on entrer dans la maison d'un homme fort et piller ses biens, si l'on ne lie d'abord l'homme fort? Alors il pillera sa maison.
«یان چۆن کەسێک دەتوانێ بچێتە ماڵی پیاوێکی بەهێز و شتەکانی تاڵان بکات، ئەگەر یەکەم جار نەیبەستێتەوە، ئینجا ماڵەکەی تاڵان بکات؟
30 « Celui qui n'est pas avec moi est contre moi, et celui qui n'assemble pas avec moi se disperse.
«ئەوەی لەگەڵ من نییە لە دژی منە، ئەوەش لەگەڵ من کۆناکاتەوە، بڵاو دەکاتەوە.
31 C'est pourquoi je vous le dis: tout péché et tout blasphème sera pardonné aux hommes, mais le blasphème contre l'Esprit ne sera pas pardonné aux hommes.
لەبەر ئەوە پێتان دەڵێم: هەموو گوناه و کفرکردنێکی مرۆڤ دەبەخشرێت، بەڵام کفرکردن سەبارەت بە ڕۆحی پیرۆز نابەخشرێت.
32 Quiconque parlera contre le Fils de l'homme, il lui sera pardonné; mais quiconque parlera contre le Saint-Esprit, il ne lui sera pardonné ni dans ce siècle, ni dans celui qui vient. (aiōn g165)
ئەوەی قسە لە دژی کوڕی مرۆڤ بکات، دەبەخشرێت، بەڵام ئەوەی قسە لە دژی ڕۆحی پیرۆز بکات، نابەخشرێت، نە لەم دنیا و نە لەو دنیا. (aiōn g165)
33 « Ou bien faites que l'arbre soit bon et que son fruit soit bon, ou bien faites que l'arbre soit corrompu et que son fruit soit corrompu; car on reconnaît l'arbre à son fruit.
«دار بە بەرهەمەکەی دەناسرێتەوە. ئەگەر دار باش بێت، بەرهەمی باش دەدات، ئەگەر دار خراپ بێت، بەرهەمی خراپ دەدات.
34 Races de vipères, comment pouvez-vous, étant méchants, dire de bonnes choses? Car c'est de l'abondance du cœur que la bouche parle.
ئەی بێچووە ماران، کە ئێوە خراپ بن، چۆن دەتوانن بە چاکە بدوێن؟ دەم ئەوە دەڵێت کە لە دڵەوە هەڵدەقوڵێت.
35 L'homme bon, de son bon trésor, tire de bonnes choses, et l'homme mauvais, de son mauvais trésor, tire de mauvaises choses.
مرۆڤی چاک لە گەنجینەی چاکی ناخیدا، شتی چاک دەردەهێنێت، مرۆڤی خراپیش لە گەنجینەی خراپی ناخیدا، شتی خراپ دەردەهێنێت.
36 Je vous le dis: toute parole oiseuse que les hommes prononcent, ils en rendront compte au jour du jugement.
بەڵام پێتان دەڵێم: هەر وشەیەکی پووچ کە خەڵک پێی دەدوێ، لە ڕۆژی لێپرسینەوەدا حیسابی خۆی هەیە،
37 Car c'est par vos paroles que vous serez justifiés, et c'est par vos paroles que vous serez condamnés. »
چونکە بە وشەکانی خۆت بێتاوان دەکرێیت، بە وشەکانی خۆشت تاوانبار دەکرێیت.»
38 Alors quelques-uns des scribes et des pharisiens prirent la parole et dirent: « Maître, nous voulons voir un signe de ta part. »
ئینجا هەندێک مامۆستای تەورات و فەریسی وەڵامیان دایەوە و گوتیان: «مامۆستا، دەمانەوێ نیشانەیەکت لێ ببینین.»
39 Mais il leur répondit: « Une génération méchante et adultère cherche un signe; mais il ne lui sera donné d'autre signe que celui du prophète Jonas.
کەچی وەڵامی دانەوە: «نەوەیەکی بەدکار و داوێنپیس داوای نیشانە دەکات، بەڵام نیشانەی نادرێتێ، جگە لە نیشانەی یونسی پێغەمبەر.
40 Car, de même que Jonas a passé trois jours et trois nuits dans le ventre d'un énorme poisson, de même le Fils de l'homme passera trois jours et trois nuits au cœur de la terre.
هەروەک چۆن یونس سێ شەو و سێ ڕۆژ لەناو سکی ماسییەکی گەورەدا بوو، ئاواش کوڕی مرۆڤ سێ شەو و سێ ڕۆژ لە ناخی زەویدا دەمێنێتەوە.
41 Les hommes de Ninive se lèveront en jugement avec cette génération et la condamneront, car ils se sont repentis à la prédication de Jonas; et voici que quelqu'un de plus grand que Jonas est là.
خەڵکی نەینەوا لە ڕۆژی لێپرسینەوەدا، لەگەڵ ئەم نەوەیە لە مردن هەڵدەستنەوە و تاوانباری دەکەن، چونکە تۆبەیان کرد کاتێک یونس پەیامی خودای ڕاگەیاند. ئەوەتا لە یونس مەزنتر لێرەیە.
42 La reine du Midi se lèvera au moment du jugement de cette génération et la condamnera, car elle est venue des extrémités de la terre pour entendre la sagesse de Salomon; et voici qu'il y a ici quelqu'un de plus grand que Salomon.
شاژنی باشوور لە ڕۆژی لێپرسینەوەدا لەگەڵ ئەم نەوەیە لە مردن هەڵدەستێتەوە و تاوانباری دەکات، چونکە لەوپەڕی زەوییەوە هات بۆ گوێگرتن لە دانایی سلێمان. ئەوەتا لە سلێمان مەزنتر لێرەیە.
43 « Lorsqu'un esprit impur est sorti d'un homme, il passe par des lieux sans eau, cherchant le repos, et il ne le trouve pas.
«کاتێک ڕۆحی پیس لە مرۆڤێک دەردەچێت، لە شوێنە وشکەکاندا بەدوای حەوانەوەدا دەگەڕێت و دەستی ناکەوێت.
44 Il dit alors: « Je vais retourner dans ma maison d'où je suis sorti »; et quand il est revenu, il la trouve vide, balayée et rangée.
ئینجا دەڵێت:”دەگەڕێمەوە بۆ ئەو ماڵەی کە بەجێمهێشت.“کاتێک دەگەڕێتەوە دەبینێت چۆڵە و گسکدراوە و ڕێکخراوە.
45 Alors il va et prend avec lui sept autres esprits plus mauvais que lui, et ils y entrent et y demeurent. Le dernier état de cet homme devient pire que le premier. Il en sera de même pour cette génération mauvaise. »
ئەوسا دەچێت و حەوت ڕۆحی پیسی دیکە لە خۆی خراپتر لەگەڵ خۆی دەهێنێت، دەچنەوە نێو مرۆڤەکە و لەناویدا دەژین. ئینجا کۆتایی ئەو مرۆڤە لە جاران خراپتر دەبێت. بۆ ئەم نەوە بەدکارەش، ئاوا دەبێت.»
46 Comme il parlait encore à la foule, voici que sa mère et ses frères se tenaient dehors, cherchant à lui parler.
لە کاتێکدا کە عیسا قسەی بۆ خەڵکەکە دەکرد، دایک و براکانی لە دەرەوە ڕاوەستابوون، داوایان دەکرد لەگەڵی بدوێن.
47 Quelqu'un lui dit: « Voici ta mère et tes frères qui sont dehors et qui cherchent à te parler. »
کەسێک هات و پێی گوت: «وا دایک و براکانت لە دەرەوە ڕاوەستاون، دەیانەوێ لەگەڵت بدوێن.»
48 Mais il répondit à celui qui lui parlait: « Qui est ma mère? Qui sont mes frères? »
ئەویش وەڵامی دایەوە و فەرمووی: «دایکم کێیە و براکانم کێن؟»
49 Il étendit la main vers ses disciples, et dit: « Voici ma mère et mes frères!
ئینجا دەستی بۆ قوتابییەکانی ڕاکێشا و فەرمووی: «ئەوەتا دایک و براکانم،
50 Car quiconque fait la volonté de mon Père qui est dans les cieux, celui-là est mon frère, et ma sœur, et ma mère. »
چونکە ئەوەی خواستی باوکم ئەنجام بدات کە لە ئاسمانە، خوشک و برا و دایکمە.»

< Matthieu 12 >