< Luc 9 >

1 Il convoqua les douze et leur donna le pouvoir de vaincre tous les démons et de guérir les maladies.
کاتێک عیسا دوازدە قوتابییەکەی بانگکرد، هێز و دەسەڵاتی پێدان بۆ دەرکردنی هەموو ڕۆحە پیسەکان و چاککردنەوەی نەخۆشییەکان،
2 Il les envoya prêcher le Royaume de Dieu et guérir les malades.
ناردنی تاکو مزگێنی پاشایەتی خودا بدەن و نەخۆش چاک بکەنەوە.
3 Il leur dit: « Ne prenez rien pour votre voyage: ni bâton, ni portefeuille, ni pain, ni argent. N'ayez pas deux tuniques chacun.
پێی فەرموون: «بۆ ڕێگا هیچ هەڵمەگرن، نە گۆچان و نە توورەکە، نە نان و نە پارە، کەسیش کراسی زیادەی پێ نەبێت.
4 Dans quelque maison que vous entriez, restez-y, et sortez de là.
چوونە هەر ماڵێک لەوێ بمێننەوە هەتا ئەو کاتەی ئەوێ بەجێدەهێڵن.
5 Tous ceux qui ne vous recevront pas, en sortant de cette ville, secouez même la poussière de vos pieds, en témoignage contre eux. »
ئەگەر خەڵکەکەی پێشوازییان لێ نەکردن، لە شارۆچکەکەیان بڕۆنە دەرەوە و تۆزی پێتان بتەکێنن، بۆ شایەتی لەسەریان.»
6 Ils partirent et parcoururent les villages, prêchant la Bonne Nouvelle et guérissant partout.
جا بەڕێکەوتن و بە گوندەکاندا دەگەڕان، مزگێنییان دەدا و لە هەموو لایەک خەڵکیان چاکدەکردەوە.
7 Hérode, le tétrarque, apprit tout ce qu'il avait fait, et il fut très troublé, parce que les uns disaient que Jean était ressuscité des morts,
هێرۆدسی ئەنتیپاس کە فەرمانڕەوای جەلیل بوو، هەموو ئەو شتانەی بیستەوە کە ڕوویدەدا و سەری سوڕما، چونکە هەندێک دەیانگوت: «یەحیا لەناو مردووان هەستاوەتەوە.»
8 les autres qu'Élie était apparu, et d'autres encore qu'un des anciens prophètes était ressuscité.
هەندێکی دیکەش دەیانگوت: «ئەلیاس دەرکەوتووە.» کەسانی دیکەش: «یەکێک لە پێغەمبەرانی کۆن زیندووبووەتەوە.»
9 Hérode dit: « J'ai décapité Jean, mais qui est celui-ci, dont j'entends dire tant de choses? » Il chercha à le voir.
هێرۆدسیش گوتی: «خۆم سەری یەحیام لێکردەوە، ئەی ئەمە کێیە شتی وای لێ دەبیستم؟» لەبەر ئەوە هەوڵی دەدا بیبینێت.
10 Les apôtres, à leur retour, lui racontèrent ce qu'ils avaient fait. Il les prit et se retira à l'écart, dans un endroit désert, dans une ville appelée Bethsaïda.
نێردراوان گەڕانەوە و ئەوەی کردبوویان بۆ عیسایان گێڕایەوە، ئەویش ئەوانی برد و بە تەنها چوون بۆ شارۆچکەیەک کە ناوی بێت‌سەیدا بوو.
11 Mais la foule, s'en apercevant, le suivit. Il les accueillit, leur parla du Royaume de Dieu, et il guérit ceux qui avaient besoin d'être guéris.
بەڵام خەڵکەکە زانییان و دوای کەوتن، ئەویش پێشوازی لێکردن و باسی پاشایەتی خودای بۆ کردن، ئەوانەی پێویستییان بە چاکبوونەوە بوو چاکیکردنەوە.
12 Le jour commençait à baisser; les douze vinrent lui dire: « Renvoie la foule, afin qu'elle aille dans les villages et les fermes d'alentour, qu'elle se loge et se procure de la nourriture, car nous sommes ici dans un lieu désert. »
کاتێک ڕۆژ بەرەو ئاوابوون دەچوو، دوازدە قوتابییەکە هاتن و پێیان گوت: «خەڵکەکە بەڕێبکە با بڕۆنە گوند و کێڵگەکانی دەوروبەر، تاکو لەوێ بمێننەوە و خواردنیش پەیدا بکەن، چونکە ئێمە لێرە لە شوێنێکی چۆڵداین.»
13 Mais il leur dit: « Vous leur donnez à manger. » Ils dirent: « Nous n'avons pas plus de cinq pains et deux poissons, à moins que nous n'allions acheter de la nourriture pour tous ces gens. »
پێی فەرموون: «ئێوە شتێکیان بدەنێ با بیخۆن.» وەڵامیان دایەوە: «لە پێنج نان و دوو ماسی زیاترمان نییە، مەگەر بڕۆین نان بۆ هەموو خەڵکەکە بکڕین،»
14 Car ils étaient environ cinq mille hommes. Il dit à ses disciples: « Faites-les s'asseoir par groupes d'environ cinquante chacun. »
چونکە نزیکەی پێنج هەزار پیاو دەبوون. ئینجا بە قوتابییەکانی فەرموو: «بە کۆمەڵ دایاننیشێنن، هەر کۆمەڵێک نزیکەی پەنجا کەس بێت.»
15 Ils firent ainsi, et les firent tous s'asseoir.
جا بەم جۆرەیان کرد و هەموویان دانیشاندن.
16 Il prit les cinq pains et les deux poissons, et, levant les yeux au ciel, il les bénit, les rompit et les donna aux disciples pour qu'ils les présentent à la foule.
ئینجا عیسا پێنج نانەکە و دوو ماسییەکەی هەڵگرت و تەماشای ئاسمانی کرد، سوپاسی خودای کرد و لەتی کردن، دایە قوتابییەکان تاکو لەبەردەمی خەڵکەکەی دابنێن.
17 Ils mangèrent et furent tous rassasiés. Ils ramassèrent les douze paniers de morceaux qui restaient.
هەموو خواردیان و تێر بوون. لەو پەلکەنانەی لێیان مایەوە دوازدە سەبەتە هەڵگیرایەوە.
18 Comme il priait seul, les disciples étaient près de lui, et il leur demanda: « Qui les foules disent-elles que je suis? »
کاتێک عیسا بە تەنها نوێژی دەکرد، قوتابییەکان لەگەڵی بوون، لێی پرسین: «خەڵکەکە دەڵێن من کێم؟»
19 Ils répondirent: « Jean le Baptiseur, mais d'autres disent: Élie, et d'autres encore, qu'un des anciens prophètes est ressuscité. »
وەڵامیان دایەوە: «یەحیای لەئاوهەڵکێش، هەندێکیش ئەلیاس، خەڵکی دیکەش دەڵێن کە یەکێک لە پێغەمبەرانی کۆنە زیندووبووەتەوە.»
20 Il leur dit: « Mais qui dites-vous que je suis? » Pierre répondit: « Le Christ de Dieu. »
پێی فەرموون: «ئەی ئێوە دەڵێن من کێم؟» پەترۆس وەڵامی دایەوە: «مەسیحی خودایت.»
21 Mais il les avertit et leur ordonna de ne le dire à personne,
ئەویش ئاگاداری کردنەوە و ڕایسپاردن ئەمە بە کەس نەڵێن.
22 en disant: « Il faut que le Fils de l'homme souffre beaucoup, qu'il soit rejeté par les anciens, les principaux sacrificateurs et les scribes, qu'il soit tué, et qu'il ressuscite le troisième jour. »
هەروەها فەرمووی: «کوڕی مرۆڤ دەبێت زۆر ئازار بچێژێت و پیران و کاهینانی باڵا و مامۆستایانی تەورات ڕەتی بکەنەوە، بکوژرێت و لە ڕۆژی سێیەم هەستێنرێتەوە.»
23 Il dit à tous: « Si quelqu'un veut venir après moi, qu'il renonce à lui-même, qu'il se charge de sa croix, et qu'il me suive.
ئینجا بە هەمووانی فەرموو: «ئەگەر کەسێک دەیەوێت ببێتە قوتابی من، با نکۆڵی لە خۆی بکات و ڕۆژانە خاچەکەی هەڵبگرێت و دوام بکەوێت،
24 Car quiconque veut sauver sa vie la perdra, mais quiconque perdra sa vie à cause de moi la sauvera.
چونکە ئەوەی بیەوێت ژیانی خۆی ڕزگار بکات دەیدۆڕێنێت، بەڵام ئەوەی لە پێناوی من ژیانی خۆی بدۆڕێنێت، ڕزگاری دەکات.
25 En effet, que sert à un homme de gagner le monde entier, s'il se perd ou se renie lui-même?
چی بەکەڵکی مرۆڤ دێت ئەگەر هەموو جیهان بباتەوە، بەڵام خۆی بدۆڕێنێت یان خۆی لە دەست بدات؟
26 Car quiconque aura honte de moi et de mes paroles, le Fils de l'homme aura honte de lui, quand il viendra dans sa gloire, et dans la gloire du Père et des saints anges.
ئەوەی شەرمی بە من و بە وتەکانم بێت، کوڕی مرۆڤیش شەرمی پێی دەبێت، کاتێک بە شکۆمەندی خۆی و باوک و فریشتە پیرۆزەکانەوە دێتەوە.
27 Mais je vous dis la vérité: parmi ceux qui se tiennent ici, il en est qui ne goûteront nullement à la mort avant d'avoir vu le Royaume de Dieu. »
«بەڵام ڕاستیتان پێ دەڵێم، هەندێک لەوانەی لێرە ڕاوەستاون مردن ناچێژن هەتا شانشینی خودا نەبینن.»
28 Environ huit jours après ces paroles, il prit avec lui Pierre, Jean et Jacques, et monta sur la montagne pour prier.
نزیکەی هەشت ڕۆژ لەدوای ئەم وتانە، عیسا پەترۆس و یۆحەنا و یاقوبی برد و سەرکەوتە سەر چیایەک تاکو نوێژ بکات.
29 Pendant qu'il priait, l'aspect de son visage se modifia, et ses vêtements devinrent blancs et éblouissants.
کاتێک نوێژی دەکرد، ڕوخساری گۆڕا و جلەکانی سپی بریسکەدار هەڵگەڕان.
30 Et voici que deux hommes s'entretenaient avec lui, qui étaient Moïse et Élie,
دوو پیاویش لەگەڵی دەدوان، موسا و ئەلیاس بوون.
31 lesquels apparurent dans la gloire et parlèrent de son départ, qu'il allait accomplir à Jérusalem.
بە شکۆوە دەرکەوتن و لەبارەی ڕووداوی بەجێهێشتنی جیهان کە دەبووایە بەم نزیکانە لە ئۆرشەلیم بێتە دی، گفتوگۆیان کرد.
32 Or Pierre et ceux qui étaient avec lui étaient accablés de sommeil; mais, lorsqu'ils furent pleinement réveillés, ils virent sa gloire et les deux hommes qui se tenaient avec lui.
بەڵام پەترۆس و هاوڕێیانی خەو چاوی قورس کردبوون، کاتێک بە تەواوی خەبەریان بووەوە شکۆی ئەویان بینی و هەروەها ئەو دوو پیاوەشیان بینی کە لەگەڵی ڕاوەستابوون.
33 Comme ils se séparaient de lui, Pierre dit à Jésus: « Maître, il est bon pour nous d'être ici. Faisons trois tentes: une pour toi, une pour Moïse et une pour Élie », sans savoir ce qu'il disait.
کاتێک پیاوەکان لە عیسا جیا دەبوونەوە، پەترۆس بە عیسای گوت: «گەورەم، پێمان باشە لێرە بین. با سێ کەپر دروستبکەین، یەکێک بۆ تۆ و یەکێک بۆ موسا و یەکێکیش بۆ ئەلیاس.» ئەمەی گوت بێ ئەوەی بزانێت باسی چی دەکات.
34 Comme il disait cela, une nuée vint les couvrir, et ils eurent peur en entrant dans la nuée.
کاتێک لەم قسانەدا بوو، هەورێک هات و باڵی بەسەریاندا کێشا، کە کەوتنە ناو هەورەکە، ترسان.
35 Une voix sortit de la nuée, disant: « Celui-ci est mon Fils bien-aimé. Écoutez-le! »
دەنگێک لەناو هەورەکەوە هات: «ئەمە کوڕی منە، ئەوەی هەڵمبژاردووە، گوێی لێ بگرن.»
36 Lorsque la voix se fit entendre, Jésus fut trouvé seul. Ils gardèrent le silence, et ne racontèrent à personne, en ce temps-là, ce qu'ils avaient vu.
کە دەنگەکە نەما، عیسا بە تەنها بینرا. ئەوانیش بێدەنگ بوون و لەو ڕۆژانەدا لەلای کەس باسی ئەو شتانەیان نەکرد کە بینییان.
37 Le lendemain, lorsqu'ils descendirent de la montagne, une grande foule vint à sa rencontre.
بۆ بەیانی، کە لە کێوەکە هاتنە خوارەوە، خەڵکێکی زۆر بەرەوپیریان هاتن.
38 Et voici qu'un homme de la foule s'écrie: « Maître, je te prie de regarder mon fils, car c'est mon unique enfant.
لەنێو خەڵکەکەدا پیاوێک هاواری کرد: «مامۆستا، لێت دەپاڕێمەوە تەماشای کوڕەکەم بکە، چونکە تاقە کوڕمە.
39 Voici qu'un esprit le saisit, qu'il crie soudain, qu'il le convulse au point de le faire écumer, et qu'à peine sorti de lui, il le meurtrit gravement.
ڕۆحی پیس دەستی لێ دەوەشێنێت، کوڕەکەشم لەناکاو هاوار دەکات و فێی لێ دێت و دەمی کەف دەکات، بە زەحمەت وازی لێ دەهێنێت و شلوکوتی دەکات.
40 J'ai supplié tes disciples de le chasser, et ils n'ont pas pu. »
لە قوتابییەکانت پاڕامەوە تاکو دەریبکەن، بەڵام نەیانتوانی.»
41 Jésus répondit: « Génération incrédule et perverse, jusqu'à quand serai-je avec vous et vous supporterai-je? Amène ton fils ici. »
عیسا وەڵامی دایەوە: «ئەی نەوەی بێباوەڕ و خوار، هەتا کەی لەگەڵتان بم و بەرگەتان بگرم؟ کوڕەکەت بهێنە ئێرە.»
42 Comme il s'approchait encore, le démon le jeta à terre et le convulsa violemment. Mais Jésus menaça l'esprit impur, guérit le garçon et le rendit à son père.
کاتێک کوڕەکە دەهات، ڕۆحە پیسەکە ڕایتەکاند و فێی لێ هێنا، عیساش لە ڕۆحە پیسەکەی ڕاخوڕی و کوڕەکەی چاککردەوە، دایەوە دەست باوکی.
43 Ils étaient tous étonnés de la majesté de Dieu. Comme tous s'émerveillaient de toutes les choses que Jésus faisait, il dit à ses disciples:
هەموو لە گەورەیی خودا سەرسام بوون. کاتێک هەمووان لە تەواوی کارەکانی عیسا سەرسام ببوون، عیسا بە قوتابییەکانی فەرموو:
44 « Laissez pénétrer ces paroles dans vos oreilles, car le Fils de l'homme sera livré aux mains des hommes. »
«بە باشی گوێ لە قسەکانم بگرن: کوڕی مرۆڤ دەدرێتە دەست خەڵک.»
45 Mais ils ne comprirent pas cette parole. Elle leur était cachée, afin qu'ils ne la perçoivent pas, et ils avaient peur de l'interroger sur cette parole.
بەڵام لەم قسەیە تێنەگەیشتن، لێیان شاردرابووەوە تاکو حاڵی نەبن، ترسان لەبارەی ئەم قسەیە پرسیاریشی لێ بکەن.
46 Une dispute s'éleva parmi eux pour savoir lequel d'entre eux était le plus grand.
دەمەقاڵەیەک لەنێوان قوتابییەکاندا دروست بوو لەسەر ئەوەی کە کامیان پایەبەرزترە.
47 Jésus, connaissant le raisonnement de leurs cœurs, prit un petit enfant, le plaça à ses côtés,
عیسا بە نیازی دڵیانی زانی، منداڵێکی هێنا و لەلای خۆی ڕایگرت،
48 et leur dit: « Quiconque reçoit ce petit enfant en mon nom me reçoit. Et celui qui me reçoit reçoit celui qui m'a envoyé. Car celui qui est le plus petit parmi vous tous, celui-là sera grand. »
پێی فەرموون: «ئەوەی بە ناوی منەوە پێشوازی لەم منداڵە بکات، پێشوازی لە من دەکات، ئەوەش پێشوازی لە من بکات، ئەوا پێشوازی لەوە دەکات کە ناردوومی، چونکە بچووکترینی هەمووتان پایەبەرزترە.»
49 Jean répondit: « Maître, nous avons vu quelqu'un qui chasse les démons en ton nom, et nous le lui avons interdit, parce qu'il ne nous suit pas. »
یۆحەنا گوتی: «گەورەم، یەکێکمان بینی بە ناوی تۆوە ڕۆحی پیسی دەردەکرد، ڕێمان لێ گرت، چونکە لەگەڵمان دوات ناکەوێت.»
50 Jésus lui dit: « Ne l'empêche pas, car celui qui n'est pas contre nous est pour nous. »
عیساش پێی فەرموون: «ڕێی لێ مەگرن، چونکە ئەوەی دژتان نییە لەگەڵتانە.»
51 Comme les jours où il devait être enlevé étaient proches, il se disposa à aller à Jérusalem
کە ڕۆژانی بەرزکردنەوەی عیسا نزیک بووەوە، پێداگری کرد لەسەر ڕۆیشتنی بۆ ئۆرشەلیم.
52 et envoya des messagers devant lui. Ils allèrent et entrèrent dans un village des Samaritains, afin de se préparer à le recevoir.
نێردراوی لەپێش خۆی نارد، ئەوانیش ڕۆیشتن و چوونە گوندێکی سامیرەییەکان تاکو شوێنی بۆ ئامادە بکەن،
53 Ils ne le reçurent pas, parce qu'il voyageait le visage tourné vers Jérusalem.
بەڵام پێشوازییان لێ نەکرد، چونکە بەرەو ئۆرشەلیم دەچوو.
54 Voyant cela, ses disciples, Jacques et Jean, dirent: « Seigneur, veux-tu que nous ordonnions au feu de descendre du ciel et de les détruire, comme l'a fait Élie? »
کاتێک یاقوب و یۆحەنای قوتابییانی عیسا ئەمەیان بینی، گوتیان: «گەورەم، دەتەوێ داوا بکەین لە ئاسمانەوە ئاگر بێتە خوارەوە و لەناویان ببات؟»
55 Mais il se retourna et les réprimanda: « Vous ne savez pas de quel esprit vous êtes.
بەڵام عیسا ئاوڕی دایەوە و سەرزەنشتی کردن.
56 Car le Fils de l'homme n'est pas venu pour détruire la vie des hommes, mais pour les sauver. » Ils se rendirent dans un autre village.
ئینجا چوونە گوندێکی دیکە.
57 Comme ils continuaient leur chemin, un homme lui dit: « Je veux te suivre partout où tu iras, Seigneur. »
کاتێک بە ڕێگادا دەڕۆیشتن، یەکێک پێی گوت: «بۆ هەرکوێ بچیت دوات دەکەوم.»
58 Jésus lui dit: « Les renards ont des trous et les oiseaux du ciel des nids, mais le Fils de l'homme n'a pas où reposer sa tête. »
عیساش پێی فەرموو: «ڕێوی کونی هەیە و باڵندەی ئاسمانیش هێلانە، بەڵام کوڕی مرۆڤ جێیەکی نییە کە سەری لەسەر دابنێت.»
59 Il dit à un autre: « Suis-moi! » Mais il a dit: « Seigneur, permets-moi d'aller d'abord enterrer mon père. »
بە یەکێکی دیکەی فەرموو: «دوام بکەوە.» ئەمەیان گوتی: «گەورەم، ڕێگام بدە یەکەم جار بچم باوکم بنێژم.»
60 Mais Jésus lui dit: « Laisse les morts enterrer leurs propres morts, mais toi, va annoncer le Royaume de Dieu. »
عیساش پێی فەرموو: «واز لە مردووان بهێنە با مردووەکانی خۆیان بنێژن، بەڵام تۆ بڕۆ مزگێنی پاشایەتی خودا بدە.»
61 Un autre dit aussi: « Je veux te suivre, Seigneur, mais permets-moi d'abord de dire au revoir à ceux qui sont chez moi. »
یەکێکی دیکە گوتی: «گەورەم، دوات دەکەوم، بەڵام جارێ لێمگەڕێ با ماڵئاوایی لە خانەوادەکەم بکەم.»
62 Mais Jésus lui dit: « Personne, ayant mis la main à la charrue et regardant en arrière, n'est apte au Royaume de Dieu. »
عیساش پێی فەرموو: «هەرکەسێک دەست لەسەر گاسن دابنێت و ئاوڕ لە دواوە بداتەوە، بەکەڵکی شانشینی خودا نایەت.»

< Luc 9 >