Jean 6
1 Après cela, Jésus s'en alla de l'autre côté de la mer de Galilée, qu'on appelle aussi mer de Tibériade.
μετα ταυτα απηλθεν ο ιησους περαν της θαλασσης της γαλιλαιας της τιβεριαδος
2 Une grande foule le suivait, parce qu'elle voyait les miracles qu'il faisait sur les malades.
και ηκολουθει αυτω οχλος πολυς οτι εωρων αυτου τα σημεια α εποιει επι των ασθενουντων
3 Jésus monta sur la montagne, où il s'assit avec ses disciples.
ανηλθεν δε εις το ορος ο ιησους και εκει εκαθητο μετα των μαθητων αυτου
4 Or, la Pâque, la fête des Juifs, était proche.
ην δε εγγυς το πασχα η εορτη των ιουδαιων
5 Jésus, levant les yeux et voyant qu'une grande foule venait à lui, dit à Philippe: « Où achèterons-nous des pains, pour que ceux-ci mangent? »
επαρας ουν ο ιησους τους οφθαλμους και θεασαμενος οτι πολυς οχλος ερχεται προς αυτον λεγει προς τον φιλιππον ποθεν αγορασωμεν αρτους ινα φαγωσιν ουτοι
6 Il disait cela pour l'éprouver, car il savait lui-même ce qu'il ferait.
τουτο δε ελεγεν πειραζων αυτον αυτος γαρ ηδει τι εμελλεν ποιειν
7 Philippe lui répondit: « Deux cents deniers de pain ne suffisent pas pour eux, afin que chacun en reçoive un peu. »
απεκριθη αυτω φιλιππος διακοσιων δηναριων αρτοι ουκ αρκουσιν αυτοις ινα εκαστος αυτων βραχυ τι λαβη
8 Un de ses disciples, André, frère de Simon Pierre, lui dit:
λεγει αυτω εις εκ των μαθητων αυτου ανδρεας ο αδελφος σιμωνος πετρου
9 « Il y a ici un garçon qui a cinq pains d'orge et deux poissons, mais qu'est-ce que c'est, parmi tant d'autres? »
εστιν παιδαριον εν ωδε ος εχει πεντε αρτους κριθινους και δυο οψαρια αλλα ταυτα τι εστιν εις τοσουτους
10 Jésus dit: « Faites asseoir les gens. » Or, il y avait beaucoup d'herbe en ce lieu. Les hommes s'assirent donc, au nombre d'environ cinq mille.
ειπεν δε ο ιησους ποιησατε τους ανθρωπους αναπεσειν ην δε χορτος πολυς εν τω τοπω ανεπεσον ουν οι ανδρες τον αριθμον ωσει πεντακισχιλιοι
11 Jésus prit les pains; et, après avoir rendu grâces, il les distribua aux disciples, et les disciples à ceux qui étaient assis; ils prirent aussi du poisson, autant qu'ils en voulurent.
ελαβεν δε τους αρτους ο ιησους και ευχαριστησας διεδωκεν τοις μαθηταις οι δε μαθηται τοις ανακειμενοις ομοιως και εκ των οψαριων οσον ηθελον
12 Lorsqu'ils furent rassasiés, il dit à ses disciples: Ramassez les morceaux qui restent, afin que rien ne soit perdu. »
ως δε ενεπλησθησαν λεγει τοις μαθηταις αυτου συναγαγετε τα περισσευσαντα κλασματα ινα μη τι αποληται
13 Ils les ramassèrent donc, et remplirent douze paniers avec les morceaux des cinq pains d'orge qui restaient de ceux qui avaient mangé.
συνηγαγον ουν και εγεμισαν δωδεκα κοφινους κλασματων εκ των πεντε αρτων των κριθινων α επερισσευσεν τοις βεβρωκοσιν
14 Lorsque les gens virent le signe que Jésus faisait, ils dirent: C'est vraiment le prophète qui vient dans le monde. »
οι ουν ανθρωποι ιδοντες ο εποιησεν σημειον ο ιησους ελεγον οτι ουτος εστιν αληθως ο προφητης ο ερχομενος εις τον κοσμον
15 Jésus, sachant qu'ils allaient venir le prendre de force pour le faire roi, se retira de nouveau seul sur la montagne.
ιησους ουν γνους οτι μελλουσιν ερχεσθαι και αρπαζειν αυτον ινα ποιησωσιν αυτον βασιλεα ανεχωρησεν παλιν εις το ορος αυτος μονος
16 Le soir venu, ses disciples descendirent à la mer.
ως δε οψια εγενετο κατεβησαν οι μαθηται αυτου επι την θαλασσαν
17 Ils montèrent dans la barque, et traversèrent la mer pour se rendre à Capernaüm. Il faisait déjà nuit, et Jésus n'était pas venu à eux.
και εμβαντες εις το πλοιον ηρχοντο περαν της θαλασσης εις καπερναουμ και σκοτια ηδη εγεγονει και ουκ εληλυθει προς αυτους ο ιησους
18 La mer était agitée par un grand vent qui soufflait.
η τε θαλασσα ανεμου μεγαλου πνεοντος διηγειρετο
19 Après avoir ramé environ vingt-cinq ou trente stades, ils virent Jésus qui marchait sur la mer et s'approchait de la barque; et ils eurent peur.
εληλακοτες ουν ως σταδιους εικοσι πεντε η τριακοντα θεωρουσιν τον ιησουν περιπατουντα επι της θαλασσης και εγγυς του πλοιου γινομενον και εφοβηθησαν
20 Mais il leur dit: « C'est moi; n'ayez pas peur. »
ο δε λεγει αυτοις εγω ειμι μη φοβεισθε
21 Ils voulurent donc le recevoir dans la barque. Aussitôt, la barque fut près de la terre où ils allaient.
ηθελον ουν λαβειν αυτον εις το πλοιον και ευθεως το πλοιον εγενετο επι της γης εις ην υπηγον
22 Le lendemain, la foule qui se tenait de l'autre côté de la mer vit qu'il n'y avait là aucune autre barque que celle dans laquelle ses disciples s'étaient embarqués, et que Jésus n'était pas monté avec ses disciples dans la barque, mais que ses disciples étaient partis seuls.
τη επαυριον ο οχλος ο εστηκως περαν της θαλασσης ιδων οτι πλοιαριον αλλο ουκ ην εκει ει μη εν εκεινο εις ο ενεβησαν οι μαθηται αυτου και οτι ου συνεισηλθεν τοις μαθηταις αυτου ο ιησους εις το πλοιαριον αλλα μονοι οι μαθηται αυτου απηλθον
23 Cependant, des barques venant de Tibériade s'approchaient du lieu où ils mangeaient le pain après que le Seigneur eut rendu grâces.
αλλα δε ηλθεν πλοιαρια εκ τιβεριαδος εγγυς του τοπου οπου εφαγον τον αρτον ευχαριστησαντος του κυριου
24 La foule, voyant que Jésus n'était pas là, ni ses disciples, monta elle-même dans les barques et vint à Capharnaüm, cherchant Jésus.
οτε ουν ειδεν ο οχλος οτι ιησους ουκ εστιν εκει ουδε οι μαθηται αυτου ενεβησαν αυτοι εις τα πλοια και ηλθον εις καπερναουμ ζητουντες τον ιησουν
25 L'ayant trouvé de l'autre côté de la mer, ils lui demandèrent: « Rabbi, quand es-tu venu ici? »
και ευροντες αυτον περαν της θαλασσης ειπον αυτω ραββι ποτε ωδε γεγονας
26 Jésus leur répondit: Je vous le dis en vérité, vous me cherchez, non parce que vous avez vu des miracles, mais parce que vous avez mangé des pains et que vous avez été rassasiés.
απεκριθη αυτοις ο ιησους και ειπεν αμην αμην λεγω υμιν ζητειτε με ουχ οτι ειδετε σημεια αλλ οτι εφαγετε εκ των αρτων και εχορτασθητε
27 Ne cherchez pas la nourriture qui périt, mais celle qui subsiste pour la vie éternelle, et que le Fils de l'homme vous donnera. Car Dieu le Père l'a scellé. » (aiōnios g166)
εργαζεσθε μη την βρωσιν την απολλυμενην αλλα την βρωσιν την μενουσαν εις ζωην αιωνιον ην ο υιος του ανθρωπου υμιν δωσει τουτον γαρ ο πατηρ εσφραγισεν ο θεος (aiōnios g166)
28 Ils lui dirent donc: « Que devons-nous faire, pour accomplir les œuvres de Dieu? »
ειπον ουν προς αυτον τι ποιωμεν ινα εργαζωμεθα τα εργα του θεου
29 Jésus leur répondit: « L'œuvre de Dieu, c'est que vous croyez en celui qu'il a envoyé. »
απεκριθη ιησους και ειπεν αυτοις τουτο εστιν το εργον του θεου ινα πιστευσητε εις ον απεστειλεν εκεινος
30 Ils lui dirent donc: « Que fais-tu donc comme signe, pour que nous te voyions et que nous te croyions? Quelle œuvre fais-tu?
ειπον ουν αυτω τι ουν ποιεις συ σημειον ινα ιδωμεν και πιστευσωμεν σοι τι εργαζη
31 Nos pères ont mangé la manne dans le désert. Selon qu'il est écrit: « Il leur donna du pain du ciel à manger. »
οι πατερες ημων το μαννα εφαγον εν τη ερημω καθως εστιν γεγραμμενον αρτον εκ του ουρανου εδωκεν αυτοις φαγειν
32 Jésus leur dit donc: « En vérité, je vous le dis, ce n'est pas Moïse qui vous a donné le pain du ciel, mais mon Père vous donne le vrai pain du ciel.
ειπεν ουν αυτοις ο ιησους αμην αμην λεγω υμιν ου μωυσης δεδωκεν υμιν τον αρτον εκ του ουρανου αλλ ο πατηρ μου διδωσιν υμιν τον αρτον εκ του ουρανου τον αληθινον
33 Car le pain de Dieu, c'est celui qui descend du ciel et qui donne la vie au monde. »
ο γαρ αρτος του θεου εστιν ο καταβαινων εκ του ουρανου και ζωην διδους τω κοσμω
34 Ils lui dirent donc: « Seigneur, donne-nous toujours ce pain. »
ειπον ουν προς αυτον κυριε παντοτε δος ημιν τον αρτον τουτον
35 Jésus leur dit: « Je suis le pain de la vie. Celui qui vient à moi n'aura pas faim, et celui qui croit en moi n'aura jamais soif.
ειπεν δε αυτοις ο ιησους εγω ειμι ο αρτος της ζωης ο ερχομενος προς με ου μη πειναση και ο πιστευων εις εμε ου μη διψηση πωποτε
36 Mais je vous ai dit que vous m'avez vu, et pourtant vous ne croyez pas.
αλλ ειπον υμιν οτι και εωρακατε με και ου πιστευετε
37 Tous ceux que le Père me donne viendront à moi. Et je ne mettrai pas dehors celui qui vient à moi.
παν ο διδωσιν μοι ο πατηρ προς εμε ηξει και τον ερχομενον προς με ου μη εκβαλω εξω
38 Car je suis descendu du ciel pour faire, non pas ma propre volonté, mais la volonté de celui qui m'a envoyé.
οτι καταβεβηκα εκ του ουρανου ουχ ινα ποιω το θελημα το εμον αλλα το θελημα του πεμψαντος με
39 Or, la volonté de mon Père qui m'a envoyé, c'est que je ne perde rien de tout ce qu'il m'a donné, mais que je le ressuscite au dernier jour.
τουτο δε εστιν το θελημα του πεμψαντος με πατρος ινα παν ο δεδωκεν μοι μη απολεσω εξ αυτου αλλα αναστησω αυτο εν τη εσχατη ημερα
40 Telle est la volonté de celui qui m'a envoyé: que quiconque voit le Fils et croit en lui ait la vie éternelle; et je le ressusciterai au dernier jour. » (aiōnios g166)
τουτο δε εστιν το θελημα του πεμψαντος με ινα πας ο θεωρων τον υιον και πιστευων εις αυτον εχη ζωην αιωνιον και αναστησω αυτον εγω τη εσχατη ημερα (aiōnios g166)
41 Les Juifs murmuraient donc à son sujet, parce qu'il avait dit: « Je suis le pain descendu du ciel. »
εγογγυζον ουν οι ιουδαιοι περι αυτου οτι ειπεν εγω ειμι ο αρτος ο καταβας εκ του ουρανου
42 Ils disaient: « N'est-ce pas là Jésus, fils de Joseph, dont nous connaissons le père et la mère? Comment peut-il donc dire: « Je suis descendu du ciel? »
και ελεγον ουχ ουτος εστιν ιησους ο υιος ιωσηφ ου ημεις οιδαμεν τον πατερα και την μητερα πως ουν λεγει ουτος οτι εκ του ουρανου καταβεβηκα
43 Jésus leur répondit: « Ne murmurez pas entre vous.
απεκριθη ουν ο ιησους και ειπεν αυτοις μη γογγυζετε μετ αλληλων
44 Nul ne peut venir à moi si le Père qui m'a envoyé ne l'attire; et je le ressusciterai au dernier jour.
ουδεις δυναται ελθειν προς με εαν μη ο πατηρ ο πεμψας με ελκυση αυτον και εγω αναστησω αυτον τη εσχατη ημερα
45 Il est écrit dans les prophètes: « Tous seront instruits par Dieu. C'est pourquoi tous ceux qui entendent du Père et qui ont appris, viennent à moi.
εστιν γεγραμμενον εν τοις προφηταις και εσονται παντες διδακτοι θεου πας ο ακουων παρα του πατρος και μαθων ερχεται προς με
46 Ce n'est pas que quelqu'un ait vu le Père, sinon celui qui vient de Dieu. Lui, il a vu le Père.
ουχ οτι τον πατερα τις εωρακεν ει μη ο ων παρα του θεου ουτος εωρακεν τον πατερα
αμην αμην λεγω υμιν ο πιστευων εις εμε εχει ζωην αιωνιον (aiōnios g166)
48 Je suis le pain de la vie.
εγω ειμι ο αρτος της ζωης
49 Vos pères ont mangé la manne dans le désert et ils sont morts.
οι πατερες υμων εφαγον το μαννα εν τη ερημω και απεθανον
50 C'est ici le pain qui descend du ciel, afin que quiconque en mange et ne meure pas.
ουτος εστιν ο αρτος ο εκ του ουρανου καταβαινων ινα τις εξ αυτου φαγη και μη αποθανη
51 Je suis le pain vivant qui est descendu du ciel. Si quelqu'un mange de ce pain, il vivra éternellement. Oui, le pain que je donnerai pour la vie du monde, c'est ma chair. » (aiōn g165)
εγω ειμι ο αρτος ο ζων ο εκ του ουρανου καταβας εαν τις φαγη εκ τουτου του αρτου ζησεται εις τον αιωνα και ο αρτος δε ον εγω δωσω η σαρξ μου εστιν ην εγω δωσω υπερ της του κοσμου ζωης (aiōn g165)
52 Les Juifs se disputaient donc entre eux, disant: « Comment cet homme peut-il nous donner sa chair à manger? »
εμαχοντο ουν προς αλληλους οι ιουδαιοι λεγοντες πως δυναται ουτος ημιν δουναι την σαρκα φαγειν
53 Jésus leur dit donc: « Je vous le dis en vérité, si vous ne mangez pas la chair du Fils de l'homme et ne buvez pas son sang, vous n'avez pas la vie en vous-mêmes.
ειπεν ουν αυτοις ο ιησους αμην αμην λεγω υμιν εαν μη φαγητε την σαρκα του υιου του ανθρωπου και πιητε αυτου το αιμα ουκ εχετε ζωην εν εαυτοις
54 Celui qui mange ma chair et boit mon sang a la vie éternelle, et je le ressusciterai au dernier jour. (aiōnios g166)
ο τρωγων μου την σαρκα και πινων μου το αιμα εχει ζωην αιωνιον και εγω αναστησω αυτον εν τη εσχατη ημερα (aiōnios g166)
55 Car ma chair est vraiment une nourriture, et mon sang est vraiment une boisson.
η γαρ σαρξ μου αληθως εστιν βρωσις και το αιμα μου αληθως εστιν ποσις
56 Celui qui mange ma chair et boit mon sang vit en moi, et moi en lui.
ο τρωγων μου την σαρκα και πινων μου το αιμα εν εμοι μενει καγω εν αυτω
57 Comme le Père qui est vivant m'a envoyé, et que je vis par le Père, ainsi celui qui se nourrit de moi vivra aussi par moi.
καθως απεστειλεν με ο ζων πατηρ καγω ζω δια τον πατερα και ο τρωγων με κακεινος ζησεται δι εμε
58 Ceci est le pain qui est descendu du ciel, et non pas comme nos pères ont mangé la manne et sont morts. Celui qui mange ce pain vivra éternellement. » (aiōn g165)
ουτος εστιν ο αρτος ο εκ του ουρανου καταβας ου καθως εφαγον οι πατερες υμων το μαννα και απεθανον ο τρωγων τουτον τον αρτον ζησεται εις τον αιωνα (aiōn g165)
59 Il disait ces choses dans la synagogue, comme il enseignait à Capharnaüm.
ταυτα ειπεν εν συναγωγη διδασκων εν καπερναουμ
60 C'est pourquoi plusieurs de ses disciples, après avoir entendu cela, dirent: « Cette parole est difficile à entendre. Qui peut l'écouter? »
πολλοι ουν ακουσαντες εκ των μαθητων αυτου ειπον σκληρος εστιν ουτος ο λογος τις δυναται αυτου ακουειν
61 Mais Jésus, sachant en lui-même que ses disciples murmuraient à ce sujet, leur dit: « Cela vous fait-il trébucher?
ειδως δε ο ιησους εν εαυτω οτι γογγυζουσιν περι τουτου οι μαθηται αυτου ειπεν αυτοις τουτο υμας σκανδαλιζει
62 Et si vous voyiez le Fils de l'homme monter là où il était auparavant?
εαν ουν θεωρητε τον υιον του ανθρωπου αναβαινοντα οπου ην το προτερον
63 C'est l'esprit qui donne la vie. La chair ne sert à rien. Les paroles que je vous dis sont esprit, et elles sont vie.
το πνευμα εστιν το ζωοποιουν η σαρξ ουκ ωφελει ουδεν τα ρηματα α εγω λαλω υμιν πνευμα εστιν και ζωη εστιν
64 Mais il y en a parmi vous qui ne croient pas. » Car Jésus savait dès le commencement qui étaient ceux qui ne croyaient pas, et qui était celui qui le livrerait.
αλλ εισιν εξ υμων τινες οι ου πιστευουσιν ηδει γαρ εξ αρχης ο ιησους τινες εισιν οι μη πιστευοντες και τις εστιν ο παραδωσων αυτον
65 Il dit: « C'est pourquoi je vous ai dit que personne ne peut venir à moi, si cela ne lui est donné par mon Père. »
και ελεγεν δια τουτο ειρηκα υμιν οτι ουδεις δυναται ελθειν προς με εαν μη η δεδομενον αυτω εκ του πατρος μου
66 A cela, plusieurs de ses disciples s'en retournèrent et ne marchèrent plus avec lui.
εκ τουτου πολλοι απηλθον [ εκ ] των μαθητων αυτου εις τα οπισω και ουκετι μετ αυτου περιεπατουν
67 Jésus dit alors aux douze: « Vous aussi, vous ne voulez pas vous en aller, n'est-ce pas? »
ειπεν ουν ο ιησους τοις δωδεκα μη και υμεις θελετε υπαγειν
68 Simon-Pierre lui répondit: « Seigneur, à qui irions-nous? Tu as les paroles de la vie éternelle. (aiōnios g166)
απεκριθη ουν αυτω σιμων πετρος κυριε προς τινα απελευσομεθα ρηματα ζωης αιωνιου εχεις (aiōnios g166)
69 Nous avons fini par croire et par savoir que tu es le Christ, le Fils du Dieu vivant. »
και ημεις πεπιστευκαμεν και εγνωκαμεν οτι συ ει ο χριστος ο υιος του θεου του ζωντος
70 Jésus leur répondit: « Ne vous ai-je pas choisis, vous les douze, et l'un de vous est un démon? »
απεκριθη αυτοις ο ιησους ουκ εγω υμας τους δωδεκα εξελεξαμην και εξ υμων εις διαβολος εστιν
71 Or, il parlait de Judas, fils de Simon Iscariote, car c'était lui qui allait le trahir, étant l'un des douze.
ελεγεν δε τον ιουδαν σιμωνος ισκαριωτην ουτος γαρ εμελλεν αυτον παραδιδοναι εις ων εκ των δωδεκα
