< Jean 11 >
1 Or, un homme était malade, Lazare, de Béthanie, du village de Marie et de sa sœur Marthe.
Bez' e oa ur c'hlañvour, anvet Lazar, eus Betania, kêriadenn Mari ha Marta he c'hoar.
2 C'était cette Marie, qui avait oint le Seigneur de parfum et lui avait essuyé les pieds avec ses cheveux, dont le frère Lazare était malade.
Mari a oa an hini a eoulias an Aotrou a c'hwez-vat, hag a dorchas e dreid gant he blev; ha Lazar, he breur, a oa klañv.
3 Les sœurs envoyèrent donc vers lui, en disant: « Seigneur, voici que celui pour qui tu as une grande affection est malade. »
Ar c'hoarezed eta a gasas da lavarout da Jezuz: Aotrou, an hini a garez a zo klañv.
4 Mais Jésus, ayant entendu cela, dit: « Cette maladie n'est pas pour la mort, mais pour la gloire de Dieu, afin que le Fils de Dieu soit glorifié par elle. »
Jezuz, o vezañ klevet kement-se, a lavaras: Ar c'hleñved-se n'eo ket d'ar marv, met evit gloar Doue eo, evit ma vo roet gloar da Vab Doue a gement-se.
5 Or, Jésus aimait Marthe, et sa sœur, et Lazare.
Jezuz a gare Marta, hag he c'hoar, ha Lazar.
6 Ayant donc appris que celui-ci était malade, il resta deux jours dans le lieu où il était.
Koulskoude, p'en devoa klevet penaos e oa klañv, e chomas daou zevezh c'hoazh el lec'h ma oa.
7 Puis, après cela, il dit aux disciples: « Retournons en Judée. »
Neuze e lavaras d'e ziskibien: Distroomp e Judea.
8 Les disciples lui demandèrent: « Rabbi, les Juifs voulaient justement te lapider. Vas-tu y retourner? »
An diskibien a lavaras dezhañ: Mestr, ar Yuzevien a glaske, n'eus ket pell, da veinata, hag e tistroez a-nevez di!
9 Jésus répondit: « N'y a-t-il pas douze heures de jour? Si un homme marche pendant le jour, il ne bronche pas, parce qu'il voit la lumière de ce monde.
Jezuz a respontas dezho: Ha n'eus ket daouzek eur en deiz? Mar bale unan bennak e-pad an deiz, ne gouezh ket, abalamour ma wel sklêrijenn ar bed-mañ.
10 Mais si un homme marche pendant la nuit, il trébuche, parce que la lumière n'est pas en lui. »
Met mar bale unan bennak e-pad an noz, e kouezh, abalamour n'eus ket a sklêrijenn ennañ.
11 Il disait ces choses, et après cela, il leur dit: « Notre ami Lazare s'est endormi, mais je m'en vais afin de le réveiller de son sommeil. »
Komz a reas evel-se, ha goude e lavaras dezho: Lazar, hor mignon, a gousk; met me a ya d'e zihuniñ.
12 Les disciples dirent donc: « Seigneur, s'il s'est endormi, il se rétablira. »
E ziskibien a lavaras dezhañ: Aotrou, mar kousk, e vo yac'haet.
13 Or Jésus avait parlé de sa mort, mais ils pensaient qu'il parlait de se reposer dans le sommeil.
Met Jezuz en devoa komzet eus marv Lazar; hag int a grede e komze eus diskuizh ar c'housked.
14 Jésus leur dit donc clairement: Lazare est mort.
Neuze Jezuz a lavaras dezho freals: Lazar a zo marv.
15 Je me réjouis pour vous de n'avoir pas été là, afin que vous croyiez. Néanmoins, allons vers lui. »
Hag ez eus joa ganin abalamour deoc'h, dre ne oan ket eno evit ma kredot; met deomp d'e gavout.
16 Thomas donc, qu'on appelle Didyme, dit à ses compagnons d'infortune: « Allons aussi, afin de mourir avec lui. »
Tomaz, galvet Didim, a lavaras d'an diskibien all: Deomp, ni ivez, evit mervel gant Jezuz.
17 Lorsque Jésus arriva, il trouva qu'il était déjà dans le tombeau depuis quatre jours.
Jezuz, o vezañ erruet, a gavas Lazar er bez abaoe dija pevar devezh.
18 Or Béthanie était près de Jérusalem, à environ quinze stades.
Betania a oa war-dro pemzek stadenn eus Jeruzalem,
19 Beaucoup de Juifs s'étaient joints aux femmes qui entouraient Marthe et Marie, pour les consoler au sujet de leur frère.
ha kalz eus ar Yuzevien a oa deuet da-gichen Marta ha Mari, evit o frealziñ diwar-benn o breur.
20 Marthe, ayant appris que Jésus arrivait, alla à sa rencontre, mais Marie resta dans la maison.
Pa ouezas Marta e teue Jezuz, ez eas a-raok dezhañ; met Mari a chomas azezet er gêr.
21 Marthe dit alors à Jésus: « Seigneur, si tu avais été là, mon frère ne serait pas mort.
Ha Marta a lavaras da Jezuz: Aotrou, ma vijes bet amañ, va breur ne vije ket marvet.
22 Maintenant encore, je sais que tout ce que tu demanderas à Dieu, Dieu te le donnera. »
Met anavezout a ran penaos bremañ memes, holl gement a c'houlenni digant Doue, Doue en roio dit.
23 Jésus lui dit: « Ton frère ressuscitera. »
Jezuz a lavaras dezhi: Da vreur a adsavo a varv.
24 Marthe lui dit: « Je sais qu'il ressuscitera à la résurrection, au dernier jour. »
Marta a respontas dezhañ: Gouzout a ran ec'h adsavo da vev da adsavidigezh an deiz diwezhañ.
25 Jésus lui dit: « Je suis la résurrection et la vie. Celui qui croit en moi vivra, même s'il meurt.
Jezuz a lavaras dezhi: Me eo an adsavidigezh hag ar vuhez; an hini a gred ennon a vevo, memes ha pa vefe marv.
26 Celui qui vit et qui croit en moi ne mourra jamais. Crois-tu cela? » (aiōn )
Ha piv bennak a vev hag a gred ennon, ne varvo biken. Ha krediñ a rez kement-se? (aiōn )
27 Elle lui dit: « Oui, Seigneur. Je suis arrivée à croire que tu es le Christ, le Fils de Dieu, celui qui vient dans le monde. »
Hi a lavaras dezhañ: Ya, Aotrou, me a gred out ar C'hrist, Mab Doue, an hini a zlee dont er bed.
28 Après avoir dit cela, elle s'en alla et appela secrètement Marie, sa sœur, en disant: « Le Maître est ici et il t'appelle. »
P'he devoe lavaret kement-se, ez eas hag e c'halvas Mari, he c'hoar, e-kuzh, hag e lavaras dezhi: Ar Mestr a zo amañ, hag e c'halv ac'hanout.
29 Ayant entendu cela, elle se leva promptement et alla vers lui.
Houmañ, o vezañ klevet anezhi, a savas buan, hag a zeuas d'e gavout.
30 Or, Jésus n'était pas encore entré dans le village, mais il se trouvait à l'endroit où Marthe l'avait rencontré.
Jezuz ne oa ket c'hoazh aet er bourc'h, bez' e oa el lec'h ma oa deuet Marta a-raok dezhañ.
31 Alors les Juifs qui étaient avec elle dans la maison et la consolaient, voyant que Marie se levait rapidement et sortait, la suivirent en disant: « Elle va au sépulcre pour y pleurer. »
Yuzevien a oa gant Mari en ti, ouzh he frealziñ; pa weljont e oa savet ken buan, hag e oa aet er-maez, e heuilhjont anezhi, o lavarout: Mont a ra da ouelañ d'ar bez.
32 C'est pourquoi, lorsque Marie arriva au lieu où se trouvait Jésus et qu'elle le vit, elle tomba à ses pieds et lui dit: « Seigneur, si tu avais été là, mon frère ne serait pas mort. »
Pa voe deuet Mari el lec'h ma oa Jezuz, ha pa welas anezhañ, en em daolas d'e dreid, hag e lavaras dezhañ: Aotrou, ma vijes bet amañ, va breur ne vije ket marvet.
33 Voyant donc qu'elle pleurait, et que les Juifs qui étaient venus avec elle pleuraient, Jésus poussa un gémissement en esprit et fut troublé,
Pa welas Jezuz anezhi o ouelañ, ha penaos e ouele ivez ar Yuzevien a oa deuet ganti, e huanadas en e spered hag e voe trubuilhet;
34 et dit: « Où l'avez-vous déposé? » Ils lui ont dit: « Seigneur, viens et vois. »
neuze e lavaras: Pelec'h hoc'h eus e lakaet? Int a lavaras dezhañ: Aotrou, deus ha gwel.
Jezuz en em lakaas da ouelañ.
36 Les Juifs disaient donc: « Voyez quelle affection il avait pour lui! »
War gement-se ar Yuzevien a lavaras: Gwelit penaos e kare anezhañ.
37 Certains d'entre eux disaient: « Cet homme, qui a ouvert les yeux de l'aveugle, n'aurait-il pas pu aussi empêcher cet homme de mourir? »
Met hiniennoù anezho a lavaras: Eñ, an hini en deus digoret daoulagad an dall, ha ne c'hellje ket ober ivez na varvje ket hemañ?
38 Jésus, gémissant de nouveau en lui-même, se rendit au sépulcre. C`était une caverne, et une pierre était posée contre elle.
Neuze Jezuz, o huanadiñ a-nevez ennañ e-unan, a zeuas d'ar bez: ur c'hev e oa, hag ur maen a oa lakaet warnañ.
39 Jésus dit: « Ôtez la pierre. » Marthe, la sœur de celui qui était mort, lui dit: « Seigneur, il y a déjà une odeur nauséabonde, car il y a quatre jours qu'il est mort. »
Jezuz a lavaras: Lamit ar maen. Marta, c'hoar an hini marv, a lavaras dezhañ: Aotrou, c'hwez fall a zo dija gantañ, rak aze emañ abaoe pevar deiz zo.
40 Jésus lui dit: « Ne t'ai-je pas dit que si tu crois, tu verras la gloire de Dieu? »
Jezuz a lavaras dezhi: Ne'm eus ket lavaret dit penaos, mar kredez, e weli gloar Doue?
41 Ils ôtèrent donc la pierre de l'endroit où était couché le mort. Jésus leva les yeux et dit: « Père, je te remercie de m'avoir écouté.
Lemel a rejont eta ar maen [eus al lec'h ma oa gourvezet an hini marv]. Ha Jezuz, o sevel e zaoulagad war-zu an neñv, a lavaras: Tad, da drugarekaat a ran eus ma ec'h eus va selaouet.
42 Je sais que tu m'écoutes toujours, mais j'ai dit cela à cause de la foule qui se tenait là, afin qu'ils croient que tu m'as envoyé. »
Gouzout a raen e selaouez ac'hanon atav, met e lavaret em eus abalamour d'ar bobl-mañ a zo en-dro din, evit ma kredo ec'h eus va degaset.
43 Après avoir dit cela, il cria d'une voix forte: « Lazare, sors de là! »
P'en devoe lavaret kement-se, e krias a vouezh uhel: Lazar, deus er-maez!
44 Celui qui était mort sortit, les pieds et les mains liés par des bandelettes, et son visage était enveloppé d'un linge. Jésus leur dit: « Libérez-le, et laissez-le aller. »
Hag an hini marv a zeuas er-maez, e zaouarn hag e dreid ereet gant bandennoù, hag e zremm goloet gant ul lienenn. Jezuz a lavaras dezho: Diereit anezhañ, ha lezit eñ da vont.
45 C'est pourquoi beaucoup de Juifs, qui étaient venus auprès de Marie et qui avaient vu ce que Jésus faisait, crurent en lui.
Kalz eta a-douez ar Yuzevien a oa deuet da welout Mari, hag o devoa gwelet ar pezh en devoa Jezuz graet, a gredas ennañ.
46 Mais quelques-uns d'entre eux s'en allèrent chez les pharisiens et leur racontèrent les choses que Jésus avait faites.
Met hiniennoù anezho a yeas da gavout ar farizianed, hag a lavaras dezho ar pezh en devoa Jezuz graet.
47 Alors les principaux sacrificateurs et les pharisiens tinrent conseil, et dirent: « Que faisons-nous? Car cet homme fait beaucoup de miracles.
Neuze ar veleien vras hag ar farizianed a zastumas ar sanedrin, hag a lavaras: Petra a raimp? Rak an den-se a ra kalz a virakloù.
48 Si nous le laissons ainsi, tout le monde croira en lui, et les Romains viendront nous enlever notre place et notre nation. »
Mar en lezomp d'ober, an holl a gredo ennañ, hag ar Romaned a zeuio, hag a zistrujo al lec'h-mañ hag hor pobl.
49 Mais un certain Caïphe, qui était grand prêtre cette année-là, leur dit: « Vous ne savez rien du tout,
Met Kaifaz, unan anezho, hag a oa beleg-meur er bloavezh-se, a lavaras dezho: C'hwi n'ouzoc'h netra;
50 et vous ne pensez pas qu'il est avantageux pour nous qu'un seul homme meure pour le peuple, et que toute la nation ne périsse pas. »
ha ne soñjit ket eo gwelloc'h da un den hepken mervel evit ar bobl, eget na vefe kollet holl dud ar vro?
51 Il n'avait pas dit cela de lui-même, mais, étant grand prêtre cette année-là, il avait prophétisé que Jésus mourrait pour la nation,
Hogen ne lavare ket kement-se anezhañ e-unan, met o vezañ beleg-meur er bloaz-se, e tiouganas penaos e tlee Jezuz mervel evit ar bobl;
52 et non pour la nation seulement, mais aussi pour rassembler en un seul les enfants de Dieu dispersés.
ha n'eo ket hepken evit ar bobl, met ivez evit dastum en ur c'horf hepken bugale Doue a zo a-stlabez.
53 Dès ce jour, ils tinrent conseil pour le faire mourir.
Adalek an deiz-se en em guzuilhjont evit e lakaat d'ar marv.
54 Jésus ne marchait donc plus ouvertement parmi les Juifs, mais il s'en alla de là dans le pays voisin du désert, dans une ville appelée Ephraïm. Il y resta avec ses disciples.
Dre-se Jezuz n'en em ziskoueze ket en un doare frank e-touez ar Yuzevien, met mont a reas ac'hane en ur vro tost d'al lec'h distro, d'ur gêr galvet Efraim; hag e chomas eno gant e ziskibien.
55 Or, la Pâque des Juifs était proche. Plusieurs montaient de la campagne à Jérusalem avant la Pâque, pour se purifier.
Pask ar Yuzevien a oa tost, ha kalz a dud eus ar vro a bigne da Jeruzalem a-raok ar Pask, evit en em c'hlanaat.
56 Alors, ils cherchaient Jésus et, debout dans le temple, ils se disaient les uns aux autres: « Que pensez-vous qu'il ne vienne pas du tout à la fête? »
Klask a raent eta Jezuz, hag, oc'h en em zerc'hel en templ, e lavarent an eil d'egile: Petra a soñjit? Ne zeuio ket d'ar gouel?
57 Or, les chefs des prêtres et les pharisiens avaient ordonné que si quelqu'un savait où il se trouvait, il devait le signaler, afin qu'ils se saisissent de lui.
Met ar veleien vras hag ar farizianed o devoa roet urzh, penaos ma ouije unan bennak pelec'h e oa, ra en diskuilhje, evit ma krogjed ennañ.