< Actes 13 >
1 Or, dans l'assemblée qui était à Antioche, il y avait quelques prophètes et docteurs: Barnabas, Siméon appelé Niger, Lucius de Cyrène, Manaen, frère adoptif d'Hérode le tétrarque, et Saul.
Ebandleni elalise-Antiyokhi kwakulabaphrofethi labafundisi: uBhanabhasi, loSimiyoni owayethiwa nguNigeri, loLusiya waseKhureni, loManayeni (owayekhuliswe loHerodi umbusi) kanye loSawuli.
2 Comme ils servaient le Seigneur et jeûnaient, le Saint-Esprit dit: « Mettez-moi à part Barnabas et Saul, pour l'œuvre à laquelle je les ai appelés. »
Kwathi beyikhonza iNkosi njalo bezilile uMoya oNgcwele wathi, “Ngahlukaniselani uBhanabhasi loSawuli baye emsebenzini engibabizele wona.”
3 Puis, après avoir jeûné et prié, et leur avoir imposé les mains, ils les renvoyèrent.
Ngakho bathi sebezilile njalo sebekhulekile, bababeka izandla babakhupha.
4 Ainsi, après avoir été envoyés par le Saint-Esprit, ils descendirent à Séleucie. De là, ils s'embarquèrent pour l'île de Chypre.
Bonke bobabili baholwa nguMoya oNgcwele, behlela eSelusiya lapho abawela khona ngomkhumbi baya eSiphrasi.
5 Arrivés à Salamine, ils annoncèrent la parole de Dieu dans les synagogues juives. Ils avaient aussi Jean comme assistant.
Bathi sebefikile eSalami, balitshumayela ilizwi likaNkulunkulu emasinagogweni amaJuda. UJohane wayelabo engumsizi wabo.
6 Après avoir traversé l'île jusqu'à Paphos, ils trouvèrent un sorcier, un faux prophète, un Juif qui s'appelait Bar Jésus,
Basibhoda sonke isihlenge baze bafika ePhafosi. Khonapho bafumana umJuda oyisanuse, njalo engumphrofethi wamanga owayethiwa nguBha-Jesu,
7 qui était avec le proconsul Sergius Paulus, un homme intelligent. Cet homme convoqua Barnabas et Saul, et chercha à entendre la parole de Dieu.
wayeyinceku kasibalukhulu, uSegiyasi Phawuli. Usibalukhulu lowo, indoda ekhaliphileyo, yathumela ukuthi kubizwe uBhanabhasi loSawuli ngoba wayefuna ukuzwa ilizwi likaNkulunkulu.
8 Mais Elymas le sorcier (car c'est ainsi que s'appelle son nom selon l'interprétation) leur opposa une résistance, cherchant à détourner le proconsul de la foi.
Kodwa u-Elima isanuse (phela yikho ibizo lakhe elikutshoyo) waphikisana labo wazama ukuphambula usibalukhulu ekukholweni.
9 Mais Saul, qu'on appelle aussi Paul, rempli du Saint-Esprit, fixa les yeux sur lui
Kwasekusithi uSawuli, owayethiwa njalo nguPhawuli, egcwele uMoya oNgcwele, wamjolozela u-Elima wathi,
10 et dit: « Fils du diable, plein de toute espèce de tromperie et de ruse, ennemi de toute justice, ne cesseras-tu pas de pervertir les voies droites du Seigneur?
“Wena ungumntakaSathane lesitha sakho konke okulungileyo! Ugcwele zonke inhlobo zenkohliso lokudlelezela. Kawuyikufa wakhawula yini ukuhlinikeza izindlela eziqondileyo?
11 Maintenant, voici que la main du Seigneur est sur toi, et tu seras aveugle, tu ne verras pas le soleil pendant un certain temps! ». Immédiatement, un brouillard et des ténèbres se sont abattus sur lui. Il allait et venait, cherchant quelqu'un pour le conduire par la main.
Khathesi-ke, isandla seNkosi sizakutshaya. Uzakuba yimpumputhe, awuzukubona ukukhanya kwelanga okwesikhathi esithile.” Masinyane wehlelwa yinkungu lomnyama, waphumputha, waswela umuntu wokumhola ngesandla.
12 Alors le proconsul, voyant ce qui s'était passé, crut, étant étonné de l'enseignement du Seigneur.
Kwathi usibalukhulu esekubonile lokho okwakwenzakele wakholwa, ngoba wamangaliswa yimfundiso ngeNkosi.
13 Paul et sa troupe partirent de Paphos et arrivèrent à Perga, en Pamphylie. Jean se sépara d'eux et retourna à Jérusalem.
Besuka ePhafosi uPhawuli labaphelekezeli bakhe bawela ngomkhumbi baya ePhega esePhamfiliya lapho uJohane abatshiya khona esebuyela eJerusalema.
14 Eux, en partant de Perge, se rendirent à Antioche de Pisidie. Ils entrèrent dans la synagogue le jour du sabbat et s'assirent.
Besuka ePhega baya e-Antiyokhi yasePhisidiya. NgeSabatha bangena esinagogweni bahlala phansi.
15 Après la lecture de la loi et des prophètes, les chefs de la synagogue leur envoyèrent dire: « Frères, si vous avez quelque parole d'exhortation pour le peuple, parlez. »
Sekubaliwe eMthethweni labaPhrofethi, abaphathi besinagogu bedlulisela ilizwi kubo lisithi, “Bazalwane, nxa lilelizwi lokukhuthaza abantu, khulumani.”
16 Paul se leva, et, faisant un geste de la main, il dit: « Hommes d'Israël, et vous qui craignez Dieu, écoutez.
UPhawuli wasukuma welekelela ngesandla wathi, “Madoda ako-Israyeli kanye lani abeZizwe elimesabayo uNkulunkulu, ngilalelani!
17 Le Dieu de ce peuple a choisi nos pères, il a exalté le peuple lorsqu'il séjournait comme étranger dans le pays d'Égypte et, le bras levé, il l'a fait sortir de ce pays.
UNkulunkulu wabantu bako-Israyeli wakhetha okhokho bethu wenza abantu baphumelela ngesikhathi behlezi eGibhithe. Ngamandla amakhulu wabakhupha kulelolizwe
18 Pendant une période d'environ quarante ans, il les a supportés dans le désert.
wababekezelela ekuhambeni kwabo okweminyaka engamatshumi amane besenkangala.
19 Quand il eut détruit sept nations au pays de Canaan, il leur donna leur pays en héritage pendant environ quatre cent cinquante ans.
Wachitha izizwe eziyisikhombisa eKhenani wanika ilizwe lazo abantu bakhe laba yilifa labo.
20 Après cela, il leur donna des juges jusqu'à Samuel le prophète.
Konke lokho kwathatha iminyaka engamakhulu amane lamatshumi amahlanu. Ngemva kwalokhu uNkulunkulu wababekela abahluleli kwaze kwaba yisikhathi sikaSamuyeli umphrofethi.
21 Ensuite, ils demandèrent un roi, et Dieu leur donna Saül, fils de Kish, homme de la tribu de Benjamin, pendant quarante ans.
Abantu bacela inkosi, wabanika uSawuli indodana kaKhishi, owesizwana sikaBhenjamini, wabusa iminyaka engamatshumi amane.
22 Après l'avoir destitué, il leur suscita David comme roi, auquel il rendit ce témoignage: « J'ai trouvé David, fils de Jessé, un homme selon mon cœur, qui fera toute ma volonté.
Ngemva kokuba esemsusile uSawuli, wabeka uDavida waba yinkosi. Wafakaza ngaye wathi, ‘Sengifumane uDavida indodana kaJese, indoda ethandwa yinhliziyo yami; uzakwenza konke engifuna ukuba akwenze.’
23 C'est de la descendance de cet homme que Dieu a apporté le salut à Israël, conformément à sa promesse,
Esizukulwaneni salindoda uNkulunkulu uselethe ko-Israyeli uMsindisi uJesu njengokuthembisa kwakhe.
24 avant sa venue, lorsque Jean avait d'abord prêché le baptême de repentance à Israël.
Mandulo kokufika kukaJesu, uJohane watshumayela ukuphenduka lokubhaphathizwa kubo bonke abantu bako-Israyeli.
25 Comme Jean accomplissait sa tâche, il dit: « Que supposez-vous que je sois? Je ne suis pas lui. Mais voici que quelqu'un vient après moi, et je ne suis pas digne de délier les sandales de ses pieds ».
UJohane esewuphetha umsebenzi wakhe wathi, ‘Licabanga ukuthi ngingubani na? Kangisuye lowo. Hatshi, kodwa uyeza ngemva kwami, omanyathela akhe akungilingananga ukuthi ngiwathukulule.’
26 « Frères, enfants de la souche d'Abraham, et ceux d'entre vous qui craignent Dieu, la parole de ce salut vous est adressée.
Bazalwane, bantwana baka-Abhrahama lani beZizwe elimesabayo uNkulunkulu, lelilizwi lensindiso selithunyelwe kithi.
27 Car les habitants de Jérusalem et leurs chefs, parce qu'ils ne l'ont pas connu, ni les voix des prophètes qu'on lit chaque sabbat, les ont accomplies en le condamnant.
Abantu baseJerusalema kanye lababusi babo kabamamukelanga uJesu, ikanti kwathi ngokumlahla bagcwalisa amazwi abaphrofethi afundwayo ngamaSabatha wonke.
28 Bien qu'ils ne trouvassent aucune cause de mort, ils demandaient encore à Pilate de le faire mourir.
Lokuba bengazange bafumane ubufakazi obuqondileyo ukuthi agwetshelwe ukubulawa, bacela uPhilathu ukuthi abulawe.
29 Lorsqu'ils eurent accompli tout ce qui était écrit sur lui, ils le descendirent du bois et le déposèrent dans un sépulcre.
Bathi sebekwenzile konke lokho okwakulotshwe ngaye, bamethula esiphambanweni bamlalisa ethuneni.
30 Mais Dieu l'a ressuscité des morts,
Kodwa uNkulunkulu wamvusa kwabafileyo,
31 et il a été vu pendant plusieurs jours par ceux qui étaient montés avec lui de la Galilée à Jérusalem, et qui sont ses témoins auprès du peuple.
Wabonwa okwensuku ezinengi yilabo abahamba laye besuka eGalile besiya eJerusalema. Manje yibo asebe ngofakazi ebantwini bakithi.
32 Nous vous annonçons la bonne nouvelle de la promesse faite aux pères,
Silitshela izindaba ezinhle ukuthi: Lokho uNkulunkulu akuthembisa okhokho bethu
33 que Dieu a accomplie pour nous, leurs enfants, en ressuscitant Jésus. Comme il est aussi écrit dans le deuxième psaume, « Tu es mon fils. Aujourd'hui, je suis devenu votre père.
usesigcwalisele khona, thina abantwababo, ngokumvusa uJesu kwabafileyo. Njengalokhu kulotshiwe eHubeni lesibili ukuthi: ‘UyiNdodana yami; lamhla sengibe nguYihlo.’
34 « En ce qui concerne le fait qu'il l'a ressuscité d'entre les morts, pour qu'il ne retourne plus à la corruption, il a parlé ainsi: 'Je te donnerai les bénédictions saintes et sûres de David'.
Lokho ukuthi uNkulunkulu wamvusa kwabafileyo, engasoze abole lanini, kucacisiwe emazwini la: ‘Ngizakunika izibusiso ezingcwele eziqinisekileyo ezathenjiswa uDavida.’
35 C'est pourquoi il dit aussi dans un autre psaume: « Tu ne permettras pas que ton Saint voie la corruption.
Kanjalo kulotshiwe kwenye indawo ukuthi: ‘Kawusoze wekele oNgcwele wakho abone ukubola.’
36 Car David, après avoir, dans sa génération, servi le conseil de Dieu, s'est endormi, a été couché avec ses pères et a vu la décadence.
Ngoba kwathi uDavida eseyifezile injongo kaNkulunkulu ngalesosikhathi aphila kuso, walala; wangcwatshwa labokhokho bakhe, umzimba wakhe wabola.
37 Mais celui que Dieu a élevé n'a pas vu la décadence.
Kodwa lowo uNkulunkulu amvusayo kwabafileyo kazange akubone ukubola.
38 Sachez donc, frères, que par cet homme vous est annoncée la rémission des péchés;
Ngakho-ke, bazalwane bami, ngithanda ukuba lazi ukuthi ngoJesu ukuthethelelwa kwezono kuyatshunyayelwa kini.
39 et que par lui quiconque croit est justifié de toutes les choses dont vous ne pouviez être justifiés par la loi de Moïse.
Ngaye bonke abakholwayo sebehlanjululwe ezonweni zonke abebengeke bahlanjululwe kuzo ngomthetho kaMosi.
40 Prenez donc garde que ne vienne sur vous ce qui est annoncé par les prophètes:
Qaphelani ukuthi lokho okwakhulunywa ngabaphrofethi kungenzakali kini, ukuthi:
41 « Voyez, moqueurs! S'émerveiller et périr, car je fais une œuvre dans vos jours, un ouvrage que vous ne croirez nullement, si on vous le déclare. »
‘Khangelani, lina bachothozi, mangalani libhubhe, ngoba ensukwini zenu ngizakwenza into elingasoze liyikholwe lanxa kube lalingakutshelwa ngubani.’”
42 Les Juifs étant sortis de la synagogue, les païens demandèrent que ces paroles leur fussent annoncées le sabbat suivant.
Kwathi uPhawuli loBhanabhasi sebesuka esinagogweni abantu babacela ukuthi babuye bazokhuluma njalo ngalezizinto ngeSabatha elilandelayo.
43 A la fin de la synagogue, beaucoup de Juifs et de prosélytes pieux suivirent Paul et Barnabas, qui, leur parlant, les exhortèrent à persévérer dans la grâce de Dieu.
Abantu sebechithekile amaJuda amanengi lamakholwa ayephendukele enkolweni yesiJuda balandela uPhawuli loBhanabhasi, bona bakhuluma labo bebakhuthaza ukuthi baqhubeke bebambelele emuseni kaNkulunkulu.
44 Le sabbat suivant, presque toute la ville était rassemblée pour entendre la parole de Dieu.
NgeSabatha elilandelayo phose lonke idolobho labuthana ukuzakuzwa ilizwi leNkosi.
45 Mais les Juifs, voyant la foule, furent remplis de jalousie, contredirent les paroles de Paul et blasphémèrent.
Kwathi amaJuda ebona amaxuku abantu, aba lomona, akhuluma ehlambaza lokho okwakutshiwo nguPhawuli.
46 Paul et Barnabé prirent la parole avec audace et dirent: « Il fallait que la parole de Dieu vous soit d'abord annoncée. Puisque vous l'avez repoussée de vous-mêmes et que vous vous jugez indignes de la vie éternelle, voici que nous nous tournons vers les païens. (aiōnios )
UPhawuli loBhanabhasi basebewaphendula ngesibindi bathi, “Bekumele silikhulume kini ilizwi likaNkulunkulu kuqala. Kodwa njengoba lililahla ngoba lizibona lina lingakufanelanga ukuphila okungapheliyo, khathesi sesiphendukela kwabeZizwe. (aiōnios )
47 Car c'est ainsi que le Seigneur nous l'a ordonné, en disant, Je t'ai mis en lumière pour les païens, afin que tu apportes le salut aux extrémités de la terre. »
Phela nanku iNkosi esisiyale khona yathi: ‘Sengilenze isibane sabeZizwe, ukuthi lilethe insindiso emikhawulweni yomhlaba.’”
48 Les païens, ayant entendu cela, se réjouirent et glorifièrent la parole de Dieu. Tous ceux qui étaient destinés à la vie éternelle crurent. (aiōnios )
Kwathi abeZizwe bekuzwa lokhu bathaba, balidumisa ilizwi leNkosi; kwathi bonke ababemiselwe ukuphila okungapheliyo bakholwa. (aiōnios )
49 La parole du Seigneur se répandit dans toute la région.
Ilizwi leNkosi landa umango wonke.
50 Mais les Juifs, soulevant les femmes pieuses et les notables, ainsi que les principaux hommes de la ville, excitèrent une persécution contre Paul et Barnabas, et les chassèrent de leur territoire.
Kodwa amaJuda athela umoya omubi kwabesifazane abahlonitshwayo ababekholwa lamadoda ayengabakhokheli bedolobho. Akhwezela ukuhlukuluzwa kukaPhawuli loBhanabhasi, abaxotsha emangweni wakibo.
51 Mais ils secouèrent contre eux la poussière de leurs pieds, et arrivèrent à Iconium.
Ngakho bathintitha uthuli ezinyaweni zabo njengesixwayiso, baqonda e-Ikhoniyamu.
52 Les disciples furent remplis de joie et du Saint-Esprit.
Abafundi bagcwala ngentokozo langoMoya oNgcwele.