< 2 Samuel 19 >
1 On dit à Joab: « Voici que le roi pleure et se lamente sur Absalom. »
Hagi kini ne'mo'ma Absalomunku'ma asunku huno zavi'ma ateankea mago'a vahe'mo'za Joapuna eme asmi'naze.
2 Ce jour-là, la victoire se transforma en deuil parmi tout le peuple, car le peuple entendit dire ce jour-là: « Le roi pleure son fils. »
Hagi kini ne'mo'a, nemofonku zavi ate'ne hazanke'ma nentahiza, mika sondia vahe'mo'zama ha'ma huzamagateraza musezamo'a rukrahe hige'za, mikomo'za zavi ate'naze.
3 Ce jour-là, le peuple se faufila dans la ville, comme se faufilent les gens qui ont honte lorsqu'ils fuient au combat.
Hagi ana hige'za ha'ma huzmageterazage'za musema osu'zama zamagazegu'ma hu'za azaza hu'za mika sondia vahe'mo'za akohe'za rankumapina efre'naze.
4 Le roi se couvrit le visage et s'écria d'une voix forte: « Mon fils Absalom, Absalom, mon fils, mon fils! »
Hagi kini nemo'a asenire azana refiteno nemofo Absalomunkura rankrafage huno, nenamofo Absalomu, nenamofo Absalomuo huno zavira ate'ne.
5 Joab entra dans la maison auprès du roi et dit: « Aujourd'hui, tu as fait honte à tous tes serviteurs qui ont sauvé ta vie, celle de tes fils et de tes filles, celle de tes femmes et celle de tes concubines,
Hagi Joapu'a kini nemofo nonte vuno kini nera ome asamino, Menina mofavre zagakane mofane zagakane a'nekane, henka a'nekanema zamagu'ma vazuna zankura ontahinka amanahu'za hunka tagazea eriramine.
6 en aimant ceux qui te haïssent et en haïssant ceux qui t'aiment. Car vous avez déclaré aujourd'hui que les princes et les serviteurs ne sont rien pour vous. Car je vois aujourd'hui que si Absalom avait vécu et si nous étions tous morts aujourd'hui, cela t'aurait plu.
Hagi kagri'ma kahe'za haza vahe zamavesi nezamanteka, kagri'ma kavesi kantaza vahera zamavaresa huzmantane. Hagi e'ina'ma hana kavukvamo'a sondia vahete kva vahekane, sondia vahekanena zamage amne hane. Na'ankure Absalomuma ofri manigeta tagra maka'mota fruntesina, kagra muse hasine.
7 Maintenant, lève-toi, sors et parle pour réconforter tes serviteurs; car je jure par Yahvé que si tu ne sors pas, pas un homme ne restera avec toi cette nuit. Cela serait pire pour toi que tout le mal qui t'est arrivé depuis ta jeunesse jusqu'à maintenant. »
Hagi menina otinka megia vunka sondia vaheka'a kasunku kea ome huzamanto. Hagi e'i anama osananana, Ra Anumzamofo avufi huvempa huankino, mago vahe'mo'e huno meni kenagera kagranena omanigahaze. Hagi kasefa kareti'ma maninka enantegati'ma erinka e'nana knazana, meni knazamo'a agatereno havizantfa hugahie.
8 Alors le roi se leva et s'assit à la porte. On dit à tout le peuple: « Voici que le roi est assis à la porte. » Tout le peuple se présenta devant le roi. Israël s'était enfui, chacun dans sa tente.
Anage higeno kini nemo'a vuno kuma kahante'ma nemania trate umani'negeno, kini ne'mo'ma kuma kahante manine kema mika vahe'mo'za nentahi'za, eza eme ke'naze. Hianagi anama hige'za Absalomu avaririza vu'naza sondia vahe'mo'za atre'za seli nonkuma zamirega vu'naze.
9 Tout le peuple se disputait dans toutes les tribus d'Israël, en disant: « Le roi nous a délivrés de la main de nos ennemis, il nous a sauvés de la main des Philistins, et maintenant il s'est enfui du pays à cause d'Absalom.
Hagi miko Israeli naga nofi'mo'za amanage hu'za ke hakarea hu'naze, kini ne'mo'a ha' vahe timofo zamazampintira tagunevazino, Filistia vahe zamazampintira taza hu'neanagi menima Absalomunku koro huno kini ne'mo'a kumara atreno fre'ne.
10 Absalom, que nous avons oint sur nous, est mort dans la bataille. Maintenant donc, pourquoi ne dis-tu pas un mot pour ramener le roi? »
Hianagi tagra Absalomu kinia azeri otunanagi, hapi ahazageno fri'ne. Hagi nahigeta kini ne' Devitina ke hazageno kini trara eme erino omani'ne?
11 Le roi David envoya dire aux prêtres Tsadok et Abiathar: « Parle aux anciens de Juda, et dis-leur: Pourquoi êtes-vous les derniers à ramener le roi dans sa maison, puisque la parole de tout Israël est venue au roi pour le ramener dans sa maison?
Hagi kini ne'mo'a anage huno pristi netre Zadokine Abiatanena kea atrezanante'ne, nahigeta kini nera kea hazageno noma'arera e'ne huta Juda vahera zamasamio.
12 Vous êtes mes frères. Vous êtes mes os et ma chair. Pourquoi donc êtes-vous les derniers à ramener le roi?
Hagi tamagra nagri naga manita nagri kora mani'nazanki nahigeta kea huta onavreta natrageno, aru vahe'mo'za navre'naze?
13 Dis à Amasa: « N'es-tu pas mon os et ma chair? Que Dieu me le rende, et plus encore, si tu n'es pas continuellement le chef de l'armée devant moi, à la place de Joab.'"
Hagi Amasana ome asami'o, agra nagri kora manine, nagra huhamprigante'nugenka Joapu nona erinka sondia vahetera kegava hugahane, nagrama havigema hanugeno'a Ra Anumzamo'a nahegahie.
14 Il fit fléchir le cœur de tous les hommes de Juda, comme un seul homme, de sorte qu'ils envoyèrent dire au roi: « Reviens, toi et tous tes serviteurs. »
Hagi Juda nagara Deviti'ma hiankemo zamagu'a zamazeri rukrehe hige'za, Devitina kea atrente'za, kagrane maka sondia vahekane ete Jerusalemi eho.
15 Le roi s'en retourna et arriva au Jourdain. Juda se rendit à Guilgal, pour aller à la rencontre du roi, afin de lui faire passer le Jourdain.
Hagi Deviti'a Jerusalemi enaku Jodani tinte ne-ege'za Juda vahe'mo'za Gilgali kumate ome tutagiha hu'za azahu'za avre'za Jodani tina eme takahe'za enaku vu'naze.
16 Shimei, fils de Gera, Benjamite, qui était de Bahurim, se hâta de descendre avec les hommes de Juda à la rencontre du roi David.
Hagi Gera nemofo Simei'a Benzameni nagapinti nekino Devitima eme negeno'a, mago'a Juda naga'ene kini ne' Devitintega ame hu'za urami'naze.
17 Il y avait avec lui mille hommes de Benjamin, et Tsiba, serviteur de la maison de Saül, ses quinze fils et ses vingt serviteurs; et ils passèrent le Jourdain en présence du roi.
Hagi Simei enena rama'a Benzameni nagapinti ne urami'naze. Hagi anampina Siba'a Soli eri'za ne-ene 15ni'a ne' mofavre zaga'ane, 20'a eri'za vahe'ane vu'naze. Hagi kini nemofo avuga ame hu'za Jodani tina takahe'za vu'naze.
18 Un bac partit pour faire passer la maison du roi, et pour faire ce qu'il jugeait bon. Shimei, fils de Gera, se prosterna devant le roi après avoir passé le Jourdain.
Hagi tina takahe'za vute ete hu'za Deviti nagara zamaza hugantu atre'naze. Hagi kini ne'mo'ma tima takaheno kantu kazigama vu'zama nehigeno'a, Gera nemofo Simei'a agafi eme kepri hu'ne.
19 Il dit au roi: « Que mon seigneur ne m'impute pas d'iniquité et ne se souvienne pas de ce que ton serviteur a fait de pervers le jour où mon seigneur le roi est sorti de Jérusalem, afin que le roi le prenne à cœur.
Hagi Simei'a Devitina amanage huno asmi'ne, Jerusalemi kuma'ma atrenka nevanke'na hu'noa zankura nagra nasunku huanki ramoka, ana hazenkeni'a atrenanto.
20 Car ton serviteur sait que j'ai péché. C'est pourquoi voici, je suis venu aujourd'hui comme le premier de toute la maison de Joseph pour descendre à la rencontre de mon seigneur le roi. »
Hagi antahio, nagra kefo navu'nava hu'na kumi hu'noe. E'ina hu'negu mika Josefe nagapintira nagra egota hu'na eme hufrufra hugantoe.
21 Mais Abishai, fils de Tseruiah, prit la parole et dit: « Shimei ne devrait-il pas être mis à mort pour cela, parce qu'il a maudit l'oint de Yahvé? ».
Hagi Zerua nemofo Abisai'a amanage huno hu'ne, Nahigenka Anumzamo'ma huhamprinte'nea ra nera huhavizana hu'nane? Hagi Simeiga frigahane. Na'ankure Ra Anumzamo'ma huhampri'nea kini nera huhaviza hunte'nane.
22 David dit: « Qu'ai-je à faire avec vous, fils de Tseruja, pour que vous soyez aujourd'hui mes adversaires? Quelqu'un sera-t-il mis à mort aujourd'hui en Israël? Car ne sais-je pas que je suis aujourd'hui roi d'Israël? »
Higeno Deviti'a Abisaikiznine Joapukiznia amanage huno kenona hu'ne, ama tanagri' zana omne'ne. Hagi na'a higeta nagrira kehara hunenanta'e? Ama'na kna vahe ahefri kna omaneneanki, muse hukna me'ne. Na'ankure nagra menina Israeli vahe kini mani'noanki, mago vahera zamahe ofrigahaze.
23 Le roi dit à Schimeï: « Tu ne mourras pas. » Le roi lui fit jurer.
Hagi Deviti'a rukarehe huno Simeina anage huno asami'ne, onkahegahue.
24 Mephibosheth, fils de Saül, descendit à la rencontre du roi. Il n'avait ni soigné ses pieds, ni taillé sa barbe, ni lavé ses vêtements, depuis le jour où le roi était parti jusqu'au jour où il était rentré en paix.
Hagi Soli negeho Mefiboseti'a, Deviti kenaku urami'ne. Hagi Deviti'ma Jerusalemima atreno viregatira Mefiboseti'a agia sese osuno, kukena'a sese osuno, agi'zokara ohareno atregeno me'ne.
25 Lorsqu'il arriva à Jérusalem pour rencontrer le roi, celui-ci lui dit: « Pourquoi n'as-tu pas marché avec moi, Mephibosheth? »
Hagi Mefiboseti'ma kini ne'ma eme tutagiha huntegeno'a, kini ne'mo agenoka huno, Kagra nahigenka nagranena ovu'nane?
26 Il répondit: « Seigneur, ô roi, mon serviteur m'a trompé. En effet, ton serviteur a dit: « Je vais me faire seller un âne, je monterai dessus et j'irai avec le roi », car ton serviteur est boiteux.
Higeno agra kenona huno, ranimoka kagra antahi'nane, nagria nagiamo'a haviza hu'ne. Hagi Jerusalema atrenka vana zupa donkini'a azeri retro hunantenke'na va'neno hu'na eri'za vaheni'gu huana, anara osu'za renavatga hu'naze.
27 Il a calomnié ton serviteur devant le roi mon seigneur, mais le roi mon seigneur est comme un ange de Dieu. Fais donc ce qui est bon à tes yeux.
Hagi Siba'a natreno vuno kagrira havige ome kasamino, nagrira nazeri haviza hu'ne. Hianagi nagra antahi'noe, kagra Ra Anumzamofo ankero vahe kna hunananki, nazano kagri'ma kavesi'nea zana amne hunanto.
28 Car toute la maison de mon père n'était qu'un mort devant le roi mon seigneur, et tu as mis ton serviteur au nombre de ceux qui ont mangé à ta table. Quel droit ai-je donc encore d'en appeler au roi? »
Hagi kagra nenfa nagara maka tahe frintesine. Hianagi kagra nagrane ne'zana eme no hunka hanke'na, kagrane ne'zana ne'noe. Hagi ranimoka na'ante mago'a zankura kagrira kantahige'na erigahue.
29 Le roi lui dit: « Pourquoi parles-tu encore de tes affaires? Je dis que toi et Ziba, vous vous partagerez le pays. »
Hagi Deviti'a ana kemofo nona'a huno, Hago rama'a keaga hananki tagano. Soli mopa kagrane Siba'ene amu'nompinti refko huta erigaha'e.
30 Mephibosheth dit au roi: « Oui, qu'il prenne tout, car mon seigneur le roi est venu en paix dans sa maison. »
Hagi Mefiboseti'a ana kemofo nona'a amanage hu'ne, Agrake Siba'a ana maka'zana erino. Hagi kagrama mago hazenkema e'orinka knare'ma hunka kumate'ma anazankura nagra muse hue.
31 Barzillai, le Galaadite, descendit de Rogelim; et il passa le Jourdain avec le roi pour le conduire au delà du Jourdain.
Hagi Bazilai'a Gileati kazigati ne'kino Rogerimi kumateti Devitina kenaku eramino Jodani tinte eme tutagiha hunteno, kegava hunteno vu'ne.
32 Or Barzillai était un homme très âgé, de quatre-vingts ans même. Il avait assuré la subsistance du roi pendant son séjour à Mahanaïm, car il était un très grand homme.
Hianagi Bazilai'a 80'a kafu huno ozafare'ne. Hagi agra feno nekino Deviti'ma Mahanamima umanigeno'a, kva hunteno upa'ma hia zana aza hu'ne. Na'ankure agra tusi'a feno ne' mani'negu anara hu'ne.
33 Le roi dit à Barzillai: « Passe avec moi, et je te soutiendrai avec moi à Jérusalem. »
Anama higeno'a Deviti'a amanage huno Bazilaina asmi'ne, Tina takahenka nagrane Jerusalemi vananke'na, ome kegava hugantegahue.
34 Barzillaï dit au roi: Combien y a-t-il de jours des années de ma vie, pour que je monte avec le roi à Jérusalem?
Hagi Bazilai'a kenona huno, ramoka, nagra na'ante Jerusalemia vugahue? Nagra ozafa re'noanki'na za'za kna ama mopafina omanigahue.
35 J'ai aujourd'hui quatre-vingts ans. Saurai-je discerner le bien du mal? Ton serviteur peut-il goûter ce que je mange ou ce que je bois? Est-ce que je peux encore entendre la voix des chanteurs et des chanteuses? Pourquoi donc ton serviteur serait-il un fardeau pour mon seigneur le roi?
Hagi nagra 80'a zagekafu hugeno, navufgamo'a so'e osu'ne. Hagi kave'ma nene'na e'iza nenoe hu'na haga'a nontahue. Hagi zagamema hu vahe'mo'zama zagamema nehazage'na, nagra antahi so'e nosue. Hagi kini ne'moka nagra eri'za vahekamo'na na'ante kna kamigahue.
36 Ton serviteur n'aura qu'à passer le Jourdain avec le roi. Pourquoi le roi me rendrait-il une telle récompense?
Kini ne'moka kagrane Jodani tina takahe'na vugahuanagi, za'za kana ovugahuanki, kagra mago knare kavukva zana huonanto.
37 Je te prie de laisser ton serviteur revenir sur ses pas, afin que je meure dans ma ville, près du tombeau de mon père et de ma mère. Mais voici ton serviteur Chimham; qu'il passe avec mon seigneur le roi, et fais-lui ce qui te semblera bon. »
Hagi natrege'na ete nagra kuma'nirega vu'na ufri'nena, nenrera nenfa matipi ome asenanteho. Hagi ama'ne eri'za neka'a Kimhamu'a, atregeno kagrane tina takaheno vinkenka nazano nagri'ma hunante'naku'ma hanana zana, agri ome hunto.
38 Le roi répondit: « Chimham passera avec moi, et je lui ferai ce qui te semblera bon. Tout ce que tu me demanderas, je le ferai pour toi. »
Hagi Deviti'a kenona huno, Nagra Kimhamu'na avrenugeno Jodani tina takaheno nevanige'na, kagri'ma kavesinia zana amne huntegahue.
39 Tout le peuple passa le Jourdain, et le roi aussi. Le roi embrassa Barzillai et le bénit, puis il retourna à sa place.
Hagi mika vahe'mo'za Jodani tina takahe'za kantu kaziga vazageno'a Deviti'a Basilaina antako hunenteno asomu ke huntetegeno, ete kuma'arega vu'ne.
40 Le roi passa à Guilgal, et Chimham passa avec lui. Tout le peuple de Juda fit passer le roi, ainsi que la moitié du peuple d'Israël.
Hagi Deviti'a Kimhamu'na avreno ete ti takaheno Gilgali nevige'za, mago'a Israeli vahe'ene sondia vahe'mo'za avega hu'za vu'naze.
41 Voici, tous les hommes d'Israël vinrent auprès du roi et lui dirent: « Pourquoi nos frères, les hommes de Juda, t'ont-ils enlevé et ont-ils fait passer le Jourdain au roi et à sa famille, et à tous les hommes de David avec lui? »
Hagi Israeli vahe'mo'za Devitinte e'za amanage hu'naze, nahige'za Juda tafuhe'za katrazagenka, kagra'ene nagaka'anena Jodani tina takaheta neaze?
42 Tous les hommes de Juda répondirent aux hommes d'Israël: « Parce que le roi est un proche parent pour nous. Pourquoi donc êtes-vous en colère à ce sujet? Avons-nous mangé aux frais du roi? Ou bien nous a-t-il fait un quelconque cadeau? »
Hige'za Juda vahe'mo'za Israeli vahe'mokizmi ke nona'a hu'za, tamagria nahigeno tamasia nevazie? Tagra rankini nemofona, agri naga mani'none. Hianagi tagrira kini nemo'a mago zana amnea tamigeta nononkeno mago'zana amnea ontami'ne.
43 Les hommes d'Israël répondirent aux hommes de Juda, et dirent: « Nous avons dix parts dans le roi, et nous avons aussi plus de droits que vous sur David. Pourquoi donc nous avez-vous méprisés, pour ne pas être les premiers à nous conseiller de ramener notre roi? » Les paroles des hommes de Juda étaient plus ardentes que celles des hommes d'Israël.
Anante Israeli vahe'mo'za Juda vahe'mokizmi kenona hu'za, Tagra rama'a tamagrira tamagatereta 10ni'a naga nofi mani'nonankita, tagra rama'aza Devitimpintira erigahune. Hagi na'a hu'negeta e'inahu knara hunerantaze? Hagi tagra ese'zana ama kini nera ome avreta e'none. Hianagi Juda naga'mo'za mago'ane hanaveti'za Israeli nagara kehara rezamante'naze.