2 Rois 23

1 Le roi envoya, et l'on rassembla auprès de lui tous les anciens de Juda et de Jérusalem.

Wtedy król posłał, aby zebrali się wokół niego wszyscy starsi Judy i Jerozolimy.

2 Le roi monta à la maison de l'Éternel, avec tous les hommes de Juda et tous les habitants de Jérusalem, les prêtres, les prophètes et tout le peuple, petits et grands, et il lut devant eux toutes les paroles du livre de l'alliance qui se trouvait dans la maison de l'Éternel.

Następnie król udał się do domu PANA, a wraz z nim wszyscy mężczyźni Judy, wszyscy mieszkańcy Jerozolimy, kapłani, prorocy oraz cały lud – od najmniejszych do największych. I czytał do ich uszu wszystkie słowa księgi przymierza, którą znaleziono w domu PANA.

3 Le roi se tint debout près de la colonne et fit alliance devant l'Éternel de marcher après l'Éternel et d'observer ses commandements, ses témoignages et ses lois, de tout son cœur et de toute son âme, afin de confirmer les paroles de cette alliance qui sont écrites dans ce livre.

Potem król stanął przy kolumnie i zawarł przymierze przed PANEM, że będą szli za PANEM i będą przestrzegać jego przykazań, świadectw i nakazów z całego serca i całą duszą i wypełniać słowa przymierza, które zostały napisane w tej księdze. I cały lud przystąpił do przymierza.

4 Le roi ordonna à Hilkija, le grand prêtre, aux prêtres du second ordre et aux gardiens du seuil de sortir du temple de Yahvé tous les ustensiles qui avaient été fabriqués pour Baal, pour l'ashère et pour toute l'armée du ciel; il les brûla hors de Jérusalem, dans les champs du Cédron, et porta leurs cendres à Béthel.

Wtedy król nakazał najwyższemu kapłanowi Chilkiaszowi, kapłanom drugiego rzędu i stróżom progu wynieść ze świątyni PANA wszystkie przedmioty wykonane dla Baala, do gaju i dla całego zastępu niebieskiego. I spalił je poza Jerozolimą na polu Cedronu, i zaniósł ich popiół do Betel.

5 Il se débarrassa des prêtres idolâtres que les rois de Juda avaient chargés d'offrir des parfums sur les hauts lieux des villes de Juda et des environs de Jérusalem, et qui offraient des parfums à Baal, au soleil, à la lune, aux planètes et à toute l'armée du ciel.

Zwolnił też [z urzędu] bałwochwalczych kapłanów, których ustanowili królowie Judy, aby palili kadzidło na wyżynach w miastach Judy i w okolicach Jerozolimy, oraz tych, którzy palili kadzidło Baalowi, słońcu, księżycowi, planetom i całemu zastępowi niebieskiemu.

6 Il fit sortir l'ashère de la maison de Yahvé, hors de Jérusalem, jusqu'au torrent de Cédron, et la brûla au torrent de Cédron; il la réduisit en poussière et en jeta la poussière sur les tombes des gens du peuple.

Wyniósł gaj z domu PANA poza Jerozolimę, do potoku Cedron, i spalił go przy potoku Cedron, starł go na proch i rozrzucił na grobach synów ludu.

7 Il démolit les maisons des prostituées qui se trouvaient dans la maison de l'Éternel, où les femmes tissaient des tentures pour les ashères.

Zburzył też domy Sodomitów, które znajdowały się przy domu PANA, gdzie kobiety tkały zasłony do gaju.

8 Il fit sortir tous les prêtres des villes de Juda et souilla les hauts lieux où les prêtres avaient brûlé de l'encens, depuis Guéba jusqu'à Beersheba; il brisa les hauts lieux des portes qui étaient à l'entrée de la porte de Josué, gouverneur de la ville, et qui se trouvaient à la gauche d'un homme, à la porte de la ville.

I zwołał wszystkich kapłanów z miast Judy, i splugawił wyżyny, na których kapłani palili kadzidło, od Geba aż do Beer-Szeby, i zburzył wyżyny przy bramach [znajdujących się] u wejścia bramy Jozuego, namiestnika miasta, po lewej stronie, gdy się wchodzi przez bramę miejską.

9 Cependant, les prêtres des hauts lieux ne montaient pas à l'autel de Yahvé à Jérusalem, mais ils mangeaient des pains sans levain parmi leurs frères.

Jednakże kapłani wyżyn nie przystąpili do ołtarza PANA w Jerozolimie, ale mogli jeść przaśne chleby wśród swoich braci.

10 Il souilla Topheth, qui est dans la vallée des enfants de Hinnom, afin que personne ne fasse passer son fils ou sa fille par le feu pour Moloc.

Splugawił również Tofet, które było w dolinie syna Hinnom, aby nikt więcej nie przeprowadził swego syna ani córki przez ogień [ku czci] Molocha.

11 Il enleva les chevaux que les rois de Juda avaient consacrés au soleil, à l'entrée de la maison de l'Éternel, près de la chambre de Nathan Melech, l'officier qui était à la cour, et il brûla au feu les chars du soleil.

Usunął też konie, które królowie Judy poświęcili słońcu u wejścia do domu PANA, obok komnaty dworzanina Natanmeleka, która była na przedmieściu, a rydwany słońca spalił ogniem.

12 Le roi démolit les autels qui étaient sur le toit de la chambre haute d'Achaz, et que les rois de Juda avaient faits, et les autels que Manassé avait faits dans les deux cours de la maison de l'Éternel; il les abattit de là, et jeta leur poussière dans le torrent de Cédron.

Król zburzył także ołtarze, które znajdowały się na dachu górnej komnaty Achaza, zbudowane przez królów Judy, oraz ołtarze, które uczynił Manasses w obu dziedzińcach domu PANA. Usunął je stamtąd i wrzucił ich proch do potoku Cedron.

13 Le roi souilla les hauts lieux qui étaient devant Jérusalem, à droite de la montagne de la corruption, et que Salomon, roi d'Israël, avait bâtis pour Astarté, l'abomination des Sidoniens, pour Kemosh, l'abomination de Moab, et pour Milcom, l'abomination des enfants d'Ammon.

Król splugawił wyżyny, które stały przed Jerozolimą po prawej stronie Góry Zatracenia i które zbudował Salomon, król Izraela, dla Asztarty, obrzydliwości Sydończyków, dla Kemosza, obrzydliwości Moabitów, i dla Milkoma, obrzydliwości synów Ammona.

14 Il brisa les piliers, abattit les mâts d'ashère et remplit leurs places d'ossements d'hommes.

I pokruszył posągi, powycinał gaje, a ich miejsca napełnił kośćmi ludzkimi.

15 Il démolit l'autel qui était à Béthel et le haut lieu qu'avait fait Jéroboam, fils de Nebath, qui avait fait pécher Israël; il brûla le haut lieu, le réduisit en poussière, et brûla l'Astre.

Ponadto ołtarz, który był w Betel, [i] wyżynę uczynioną przez Jeroboama, syna Nebata, który przywiódł Izraela do grzechu – także ten ołtarz i wyżynę zburzył. Spalił wyżynę, starł na proch i spalił gaj.

16 Comme Josias se retournait, il aperçut les sépulcres qui étaient là dans la montagne; il envoya prendre les ossements dans les sépulcres, les brûla sur l'autel et le souilla, selon la parole de l'Éternel qu'avait proclamée l'homme de Dieu qui annonçait ces choses.

A gdy Jozjasz odwrócił się, zobaczył groby, które były tam na górze. Posłał i zabrał kości z tych grobów, i spalił je na ołtarzu, plugawiąc go zgodnie ze słowem PANA wygłoszonym przez męża Bożego, który wypowiedział te rzeczy.

17 Alors il dit: « Quel est ce monument que je vois? » Les hommes de la ville lui dirent: « C'est le tombeau de l'homme de Dieu qui est venu de Juda et qui a proclamé ces choses que tu as faites contre l'autel de Béthel. »

I zapytał: Co to za napis, który widzę? Ludzie z tego miasta odpowiedzieli: To grób męża Bożego, który przyszedł z Judy i zapowiedział rzeczy, które wykonałeś nad ołtarzem w Betel.

18 Il dit: « Qu'il soit! Que personne ne déplace ses os. » On laissa donc ses os, avec les os du prophète qui était venu de Samarie.

Wtedy powiedział: Zostawcie go, niech nikt nie rusza jego kości. Pozostawiono więc jego kości wraz z kośćmi proroka, który przybył z Samarii.

19 Josias fit disparaître toutes les maisons des hauts lieux qui se trouvaient dans les villes de Samarie et que les rois d'Israël avaient construites pour irriter Yahvé, et il les traita comme il l'avait fait à Béthel.

Jozjasz usunął też wszystkie świątynie na wyżynach, które były w miastach Samarii zbudowanych przez królów Izraela, aby drażnić [PANA]. Postąpił z nimi tak samo, jak uczynił w Betel.

20 Il tua tous les prêtres des hauts lieux qui se trouvaient là, sur les autels, et il y brûla des ossements d'hommes, puis il retourna à Jérusalem.

Pozabijał także wszystkich kapłanów wyżyn, którzy tam [byli] przy ołtarzach, i spalił na nich ludzkie kości. Potem wrócił do Jerozolimy.

21 Le roi donna cet ordre à tout le peuple: « Fêtez la Pâque en l'honneur de Yahvé, votre Dieu, comme il est écrit dans ce livre de l'alliance. »

I król nakazał całemu ludowi: Obchodźcie święto Paschy dla PANA, waszego Boga, tak jak jest napisane w księdze tego przymierza.

22 Certes, on n'a pas célébré une telle Pâque depuis l'époque des juges qui ont jugé Israël, ni pendant toute la durée des rois d'Israël et des rois de Juda;

Takiej Paschy nie obchodzono od czasów sędziów, którzy sądzili Izraela, i przez wszystkie dni królów Izraela i królów Judy.

23 mais la dix-huitième année du roi Josias, cette Pâque fut célébrée en l'honneur de Yahvé à Jérusalem.

Dopiero w osiemnastym roku króla Jozjasza obchodzono taką Paschę dla PANA w Jerozolimie.

24 Josias fit disparaître les esprits familiers, les sorciers, les théraphim, les idoles et toutes les abominations qu'on voyait dans le pays de Juda et à Jérusalem, afin de confirmer les paroles de la loi qui étaient écrites dans le livre que le prêtre Hilkija avait trouvé dans la maison de l'Éternel.

Jozjasz usunął również czarowników, wróżbiarzy, posągi, bożki i wszystkie obrzydliwości, które widziano w ziemi Judy i w Jerozolimie, aby wypełnić słowa prawa napisane w księdze, którą znalazł kapłan Chilkiasz w domu PANA.

25 Il n'y a pas eu de roi comme lui avant lui, qui se soit tourné vers l'Éternel de tout son cœur, de toute son âme et de toute sa force, selon toute la loi de Moïse, et il n'y en a pas eu comme lui qui se soit levé après lui.

I nie było przed nim króla podobnego do niego, który by wrócił do PANA z całego swego serca, całą swoją duszą i z całej swojej siły, według całego Prawa Mojżesza, i po nim nie powstał nikt jemu podobny.

26 Cependant, l'Éternel ne se détourna pas de l'ardeur de son grand courroux, avec lequel sa colère brûlait contre Juda, à cause de toutes les provocations que Manassé lui avait faites.

PAN jednak nie odwrócił się od zapalczywości swego wielkiego gniewu, którym zapłonął przeciwko Judzie z powodu wszelkich zniewag, którymi rozdrażnił go Manasses.

27 L'Éternel dit: « J'éloignerai aussi Juda de ma vue, comme j'ai éloigné Israël, et je rejetterai cette ville que j'ai choisie, Jérusalem, et la maison dont j'ai dit: 'Mon nom y sera'. »

PAN więc powiedział: Również Judę odrzucę sprzed swojego oblicza, jak odrzuciłem Izraela, i wzgardzę tym miastem, które wybrałem, Jerozolimą, i domem tym, o którym powiedziałem: Tam będzie moje imię.

28 Le reste des actes de Josias, et tout ce qu'il a fait, cela n'est-il pas écrit dans le livre des Chroniques des rois de Juda?

A pozostałe dzieje Jozjasza i wszystko, co czynił, czy nie są zapisane w księdze kronik królów Judy?

29 De son temps, Pharaon Necoh, roi d'Égypte, monta contre le roi d'Assyrie jusqu'au fleuve Euphrate. Le roi Josias marcha contre lui, mais Pharaon Necoh le tua à Megiddo quand il le vit.

Za jego dni faraon Necho, król Egiptu, wyruszył przeciwko królowi Asyrii nad rzekę Eufrat. Król Jozjasz wyruszył przeciwko niemu, a gdy ten go zobaczył, zabił go w Megiddo.

30 Ses serviteurs le transportèrent mort dans un char depuis Megiddo, l'amenèrent à Jérusalem et l'enterrèrent dans son propre tombeau. Le peuple du pays prit Joachaz, fils de Josias, l'oignit et l'établit roi à la place de son père.

I jego słudzy przewieźli go zmarłego z Megiddo, sprowadzili go do Jerozolimy i pogrzebali w jego grobie. Potem lud tej ziemi wziął Jehoachaza, syna Jozjasza, namaścił go i ustanowił go królem w miejsce jego ojca.

31 Joachaz avait vingt-trois ans lorsqu'il devint roi, et il régna trois mois à Jérusalem. Le nom de sa mère était Hamutal, fille de Jérémie, de Libna.

Jehoachaz miał dwadzieścia trzy lata, kiedy zaczął królować, i królował trzy miesiące w Jerozolimie. Jego matka miała na imię Chamutal [i była] córką Jeremiasza z Libny.

32 Il fit ce qui est mal aux yeux de Yahvé, selon tout ce qu'avaient fait ses pères.

Czynił on to, co złe w oczach PANA, zupełnie tak, jak czynili jego ojcowie.

33 Pharaon Néco le mit en prison à Ribla, dans le pays de Hamath, pour qu'il ne règne pas à Jérusalem, et il imposa au pays un tribut de cent talents d'argent et un talent d'or.

Faraon Necho uwięził go w Ribla w ziemi Chamat, aby nie królował w Jerozolimie, i nałożył na ziemię daninę w wysokości stu talentów srebra i jednego talentu złota.

34 Le pharaon Néco établit roi Eliakim, fils de Josias, à la place de Josias, son père, et changea son nom en Jojakim; mais il emmena Joachaz, qui vint en Égypte et y mourut.

Faraon Necho ustanowił królem Eliakima, syna Jozjasza, w miejsce jego ojca Jozjasza, i zmienił jego imię na Joakim, a Jehoachaza zabrał. Ten przyszedł do Egiptu i tam umarł.

35 Jojakim donna l'argent et l'or à Pharaon; mais il imposa le pays pour donner l'argent selon l'ordre de Pharaon. Il exigea l'argent et l'or des habitants du pays, de chacun selon son évaluation, pour les donner à Pharaon Néco.

A Joakim dał faraonowi srebro i złoto, ale opodatkował ziemię, aby mógł oddać pieniądze według rozkazu faraona. Pobierał srebro i złoto od ludu ziemi, od każdego według oszacowania, aby je oddać faraonowi Necho.

36 Jojakim avait vingt-cinq ans lorsqu'il devint roi, et il régna onze ans à Jérusalem. Sa mère s'appelait Zebidah, fille de Pedaja, de Ruma.

Joakim miał dwadzieścia pięć lat, kiedy zaczął królować, i królował jedenaście lat w Jerozolimie. Jego matka miała na imię Zebidda [i była] córką Pedajasza z Rumy.

37 Il fit ce qui est mal aux yeux de Yahvé, selon tout ce qu'avaient fait ses pères.

Czynił on to, co złe w oczach PANA, zupełnie tak, jak czynili jego ojcowie.