< 1 Rois 4 >
1 Le roi Salomon était roi de tout Israël.
Mokonzi Salomo akonzaki Isalaele mobimba.
2 Voici les princes qu'il avait: Azaria, fils de Tsadok, prêtre;
Tala bakambi oyo bazalaki kosala na ye elongo: Azaria, koko ya Nganga-Nzambe Tsadoki;
3 Elihoreph et Achija, fils de Schisha, scribes; Josaphat, fils d'Ahilud, archiviste;
Eliyorefi mpe Ayiya, bana mibali ya Shisha, bazalaki bakomi mikanda; Jozafati, mwana mobali ya Ayiludi, azalaki mobombi mikanda;
4 Benaja, fils de Jehojada, chef de l'armée; Tsadok et Abiathar, prêtres;
Benaya, mwana mobali ya Yeoyada, azalaki mokonzi ya mampinga; Tsadoki mpe Abiatari, bazalaki Banganga-Nzambe;
5 Azaria, fils de Nathan, était à la tête des officiers; Zabud, fils de Nathan, était ministre en chef, ami du roi;
Azaria, mwana mobali ya Natan, azalaki mokonzi ya babateli biloko ya mokonzi; Zabudi, mwana mobali ya Natan, azalaki Nganga-Nzambe mpe mopesi toli ya mokonzi;
6 Ahishar était à la tête de la maison; Adoniram, fils d'Abda, était à la tête des hommes soumis au travail forcé.
Ayishari, mobateli biloko ya ndako ya mokonzi; Adonirami, mwana mobali ya Abida, azalaki mokengeli bato ya misala makasi.
7 Salomon avait douze officiers sur tout Israël, qui fournissaient la nourriture au roi et à sa famille. Chaque homme devait faire des provisions pour un mois de l'année.
Kati na Isalaele mobimba, Salomo atiaki mpe bayangeli zomi na mibale ya bituka, oyo bazalaki na mokumba ya komema biloko mpo na mokonzi mpe mpo na ndako na ye. Moyangeli moko na moko asengelaki kopesa biloko mpo na sanza moko na mobu.
8 Voici leurs noms: Ben Hur, dans la montagne d'Éphraïm;
Tala bakombo na bango: Beni-Uri: moyangeli ya etuka ya bangomba ya Efrayimi;
9 Ben Deker, à Makaz, à Shaalbim, à Beth Shemesh et à Elon Beth Hanan;
Beni-Dekeri: moyangeli ya Makatsi, Shaalibimi, Beti-Shemeshi, Eloni mpe Beti-Anani;
10 Ben Hesed, à Arubboth (Socoh et tout le pays de Hepher lui appartenaient);
Beni-Esedi: moyangeli ya Aruboti (Soko mpe mokili mobimba ya Eferi);
11 Ben Abinadab, dans toute la hauteur de Dor (il avait pour femme Taphath, la fille de Salomon);
Beni-Abinadabi: moyangeli ya Dori; abalaki Tafati, mwana mwasi ya Salomo;
12 Baana, fils d'Ahilud, à Taanach et à Megiddo, et tout Beth Shean qui est à côté de Zarethan, au-dessous de Jezreel, depuis Beth Shean jusqu'à Abel Meholah, jusqu'au-delà de Jokmeam;
Baana, mwana mobali ya Ayiludi: moyangeli ya Taanaki, Megido mpe Beti-Sheani mobimba, pembeni ya Tsaritani, na se ya Jizireyeli, wuta na Beti-Sheani, na Abele-Meola mpe koleka Yokimeami;
13 Ben Geber, à Ramoth Gilead (les villes de Jaïr, fils de Manassé, qui sont en Galaad, lui appartenaient; et la région d'Argob, qui est en Basan, soixante grandes villes avec des murs et des barres de bronze, lui appartenaient);
Beni-Geberi: azalaki kovanda na Ramoti kati na Galadi mpe azalaki moyangeli ya bamboka ya Yairi, mwana mobali ya Manase, kati na Galadi, mpe ya Arigobi kati na Bashani oyo ezalaki na bingumba tuku motoba oyo batonga makasi mpe bikangelo bikuke ya bamir na yango ezalaki ya bibende ya bronze.
14 Ahinadab, fils d'Iddo, à Mahanaïm;
Ayinadabi, mwana mobali ya Ido: moyangeli ya Maanayimi;
15 Ahimaaz, à Nephtali (il prit aussi pour femme Basemath, fille de Salomon);
Ayimaatsi: moyangeli ya Nefitali. Ye mpe abalaki Basimati, mwana mwasi ya Salomo.
16 Baana, fils de Hushaï, à Aser et à Bealoth;
Baana, mwana mobali ya Ushayi: moyangeli ya Aseri mpe ya Bealoti;
17 Josaphat, fils de Paruah, en Issachar;
Jozafati, mwana mobali ya Paruya: moyangeli ya Isakari;
18 Shimei, fils d'Ela, en Benjamin;
Shimei, mwana mobali ya Ela: moyangeli ya Benjame.
19 Geber, fils d'Uri, dans le pays de Galaad, le pays de Sihon, roi des Amorites, et d'Og, roi de Basan.
Geberi, mwana mobali ya Uri: moyangeli ya Galadi (mokili ya Sikoni, mokonzi ya bato ya Amori; mpe mokili ya Ogi, mokonzi ya Bashani). Mpe na likolo ya bayangeli nyonso, ezalaki na moyangeli moko oyo azalaki kokamba bango.
20 Juda et Israël étaient en foule comme le sable qui est au bord de la mer, mangeant, buvant et s'amusant.
Bato ya Yuda mpe ya Isalaele bazalaki ebele lokola zelo ya libongo ya ebale monene; bazalaki kolia, komela mpe bazalaki na esengo.
21 Salomon régnait sur tous les royaumes, depuis le fleuve jusqu'au pays des Philistins et jusqu'à la frontière de l'Égypte. Ils apportaient un tribut et servaient Salomon tous les jours de sa vie.
Salomo azalaki kokonza bikolo wana nyonso, kobanda na ebale Efrate kino na mokili ya bato ya Filisitia, mpe kino koleka mondelo ya Ejipito. Na bomoi na ye mobimba, bikolo yango ezalaki kofuta mpako epai na ye mpe ezalaki na se ya bokonzi na ye.
22 La provision de Salomon pour un jour était de trente cors de fine farine, soixante mesures de farine,
Tala bilei ya Salomo ya mokolo na mokolo: bakilo nkoto libwa ya semule mpe bakilo nkoto zomi na mwambe ya farine,
23 dix têtes de bétail gras, vingt têtes de bétail de pâturage et cent moutons, sans compter les cerfs, les gazelles, les chevreuils et les volailles engraissées.
bangombe zomi ya mafuta, bangombe tuku mibale ya esobe, bameme mpe bantaba nkama moko, bakisa bamboloko, bambuli, bankayi mpe bandeke ya mafuta.
24 Il dominait sur tout ce qui est de ce côté du fleuve, depuis Tiphsah jusqu'à Gaza, sur tous les rois de ce côté du fleuve, et il avait la paix de tous côtés autour de lui.
Azalaki kokonza bikolo nyonso na ngambo ya weste ya Efrate, kobanda na Tifisa kino na Gaza, elongo na bakonzi nyonso ya ngambo yango; mpe azalaki na kimia elongo na bikolo nyonso ya zingazinga.
25 Juda et Israël vécurent en sécurité, chacun sous sa vigne et sous son figuier, depuis Dan jusqu'à Beer Schéba, pendant toute la durée de Salomon.
Na mikolo nyonso ya bomoi ya Salomo, bato ya Yuda mpe ya Isalaele, kobanda na Dani kino na Beri-Sheba, bazalaki na kimia, moto na moto azalaki kovanda na se ya banzete na ye ya vino mpe ya figi.
26 Salomon avait quarante mille stalles de chevaux pour ses chars, et douze mille cavaliers.
Salomo azalaki na mapango nkoto minei ya bampunda mpe basoda oyo batambolaka likolo ya bampunda, nkoto zomi na mibale.
27 Ces officiers fournissaient la nourriture au roi Salomon et à tous ceux qui venaient à la table du roi Salomon, chacun dans son mois. Ils ne manquèrent de rien.
Bayangeli ya bituka bazalaki komema bilei, moto na moto na sanza na ye, mpo na mokonzi Salomo mpe mpo na bato nyonso oyo bazalaki kolia na mesa ya mokonzi; bazalaki kosala ete eloko moko te ezanga.
28 On apportait aussi de l'orge et de la paille pour les chevaux et les coursiers au lieu où se trouvaient les officiers, chacun selon son devoir.
Bazalaki mpe komema bambuma ya orje mpe matiti mpo na bampunda, ndenge mobateli biloko ya mokonzi azalaki kokatela bango.
29 Dieu donna à Salomon une sagesse abondante, de l'intelligence et de la largeur d'esprit, comme le sable qui est au bord de la mer.
Nzambe apesaki Salomo bwanya, boyebi mingi, mpe mayele ya kososola makambo mingi, ata ezali ebele lokola zelo ya libongo ya ebale monene.
30 La sagesse de Salomon surpassait la sagesse de tous les enfants de l'Orient et toute la sagesse de l'Égypte.
Bwanya ya Salomo ezalaki makasi koleka bwanya ya bato nyonso ya ngambo ya este mpe ya Ejipito.
31 Car il était plus sage que tous les hommes, plus sage qu'Éthan d'Esdras, qu'Héman, que Calcol et que Darda, les fils de Mahol, et sa renommée était dans toutes les nations d'alentour.
Azalaki na bwanya koleka bato nyonso; koleka ata Etani, moto ya Ezera; Emani, Kalikoli mpe Darida, bana mibali ya Maoli. Boye, sango na ye epanzanaki kati na bikolo nyonso ya zingazinga.
32 Il prononçait trois mille proverbes, et ses chansons étaient au nombre de mille cinq.
Asalaki masese nkoto misato mpe banzembo nkoto moko na mitano.
33 Il parlait des arbres, depuis le cèdre du Liban jusqu'à l'hysope qui pousse sur la muraille; il parlait aussi des animaux, des oiseaux, des reptiles et des poissons.
Alobaki na tina na banzete, kobanda na nzete ya sedele ya Libani kino na nzete ya izope oyo ebimaka na mir; azalaki mpe koloba na tina na banyama mpe bandeke, na tina na bikelamu oyo etambolaka na libumu mpe na tina na bambisi ya mayi.
34 Des gens de toutes les nations vinrent écouter la sagesse de Salomon, envoyés par tous les rois de la terre qui avaient entendu parler de sa sagesse.
Bakonzi ya bikolo nyonso ya mokili, oyo bazalaki koyoka sango ya bwanya ya Salomo, bazalaki kotinda bato, wuta na bikolo na bango, mpo na kokende koyoka bwanya na ye.